Proterochersis: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Zwierzę infobox}} |
Tulerpeton (dyskusja | edycje) Biologia rodzaju; uzupełnienie gatunków i klasyfikacji |
||
Linia 12: | Linia 12: | ||
|rodzina = [[Proterochersidae]] |
|rodzina = [[Proterochersidae]] |
||
|rodzaj = '''''[[Proterochersis]]''''' |
|rodzaj = '''''[[Proterochersis]]''''' |
||
|synonimy = ''[[Murrhardtia]]'' <small> Karl i Tichy, 2000</small> |
|synonimy = |
||
*''[[Murrhardtia]]'' <small> Karl i Tichy, 2000</small> |
|||
*''[[Keuperotesta]]''? <small> Szczygielski i Sulej, 2016</small> |
|||
|ranga podtaksonu = [[Gatunek (biologia)|Gatunki]] |
|ranga podtaksonu = [[Gatunek (biologia)|Gatunki]] |
||
|podtaksony = |
|podtaksony = |
||
* ''P. robusta'' <small>Fraas, 1913</small> |
* ''P. robusta'' <small>Fraas, 1913</small> |
||
* ''P. porebensis'' <small>Szczygielski i Sulej, 2016</small> |
* ''P. porebensis'' <small>Szczygielski i Sulej, 2016</small> |
||
*''P. limendorsa''? <small>Szczygielski i Sulej, 2016</small> |
|||
|wikispecies = |
|wikispecies = |
||
|commons = Category:Proterochersis |
|commons = Category:Proterochersis |
||
}} |
}} |
||
'''''Proterochersis''''' |
'''''Proterochersis''''' – rodzaj [[Żółw|żółwia]] (Testudinata) żyjącego w triasie ([[noryk]]). Znane są dwa gatunki: ''P. robusta'' i ''P. porebensis''{{r|:0}}. Według niektórych badaczy [[Synonim (taksonomia)|młodszym synonimem]] ''Proterochersis'' jest rodzaj ''[[Keuperotesta]]'', a rodzaj ''Proterochersis'' zawiera 3 gatunki (trzecim gatunkiem jest wtedy ''P. limendorsa''){{r|:1}}. |
||
== Budowa == |
|||
''Proterochersis'' był żółwiem średniej wielkości{{r|:0}} – pancerze największych znanych okazów ''Proterochersis porebensis'' mogły osiągać długość do ok. 80 cm (skamieniałości drugiego gatunku są mniejsze). Odnaleziono osobniki o różnych rozmiarach. Według Szczygielskiego i in. (2018) było to prawdopodobnie spowodowane różnym wiekiem [[ontogeneza|ontogenetycznym]] poszczególnych osobników{{r|:2}}. Jednak zesztywnienie skorupy, które u żółwi powoduje zazwyczaj zatrzymanie jej wzrostu, występuje u większości okazów ''Proterochersis'', w tym u najmniejszych, które miałyby być osobnikami młodymi. Możliwy jest więc inny powód występowania osobników różnej wielkości – osobniki mniejsze mogłyby być osobnikami innej płci, niż osobniki duże. Jednak obecność osobników pośrednich przeczy tej hipotezie{{r|:2}}. |
|||
''Proterochersis'' wykazywał dużą zmienność skorupy. U jednego okazu ślady wzrostu na niektórych tarczkach są inne, niż u pozostałych okazów, co jest interpretowane jako cecha patologiczna. Część z pozostałych różnic między poszczególnymi okazami może wynikać z ich wieku ontogenetycznego{{r|:2}}. |
|||
== Klasyfikacja == |
== Klasyfikacja == |
||
Ze względu na połączenie miednicy z pancerzem był on przez część badaczy uznawany za [[żółwie bokoszyjne|żółwia bokoszyjnego]], lub rodzaj z [[klad]]u [[Panpleurodira]], do którego należą dzisiejsze [[żółwie bokoszyjne]] i ich najbliżsi wymarli krewni{{r|:3}}. Nowsze analizy wskazują jednak na to, że połączenie miednicy z pancerzem nastąpiło niezależnie u ''Proterochersis'' i żółwi bokoszyjnych, ponieważ jest on bardziej [[bazalny]], niż [[grupa koronna]] żółwi{{r|:4}}. |
|||
⚫ | |||
Według Szczygielskiego i Suleja (2016) ''Proterochersis'' jest bardziej zaawansowany od ''[[Odontochelys]]'', ale bardziej prymitywny od wszystkich pozostałych żółwi, jest więc najprymitywniejszym żółwiem z całkowitym pancerzem (Testudinata){{r|:0}}. |
|||
== Gatunki == |
== Gatunki == |
||
Linia 31: | Linia 42: | ||
=== ''P. robusta'' === |
=== ''P. robusta'' === |
||
Gatunek, którego skamieniałości znaleziono w Niemczech (dolne pokłady formacji Löwenstein). Datowany jest na wczesny - środkowy noryk. Szczygielski i Sulej (2016) uznali za jego młodsze synonimy ''[[Murrhardtia|Murrhardtia staeschei]]'' i ''Proterochersis intermedia'' |
Gatunek, którego skamieniałości znaleziono w Niemczech (dolne pokłady formacji Löwenstein). Datowany jest na wczesny - środkowy noryk. Szczygielski i Sulej (2016) uznali za jego młodsze synonimy ''[[Murrhardtia|Murrhardtia staeschei]]'' i ''Proterochersis intermedia''{{r|:0}}. |
||
=== ''P. porebensis'' === |
=== ''P. porebensis'' === |
||
Gatunek, którego skamieniałości znaleziono w Polsce (Poręba, warstwy Zbaszynek). Datowany jest na środkowy - późny noryk |
Gatunek, którego skamieniałości znaleziono w Polsce (Poręba, warstwy Zbaszynek). Datowany jest na środkowy - późny noryk{{r|:0}}. |
||
=== ?''P. limendorsa'' === |
|||
Gatunek, którego skamieniałości znaleziono w Niemczech (dolne pokłady formacji Löwenstein). Datowany jest na noryk. Gatunek ten został nazwany przez Szczygielskiego i Suleja (2016) jako ''[[Keuperotesta|Keuperotesta limendorsa]]''. Joyce uznał ''Keuperotesta'' za młodszy synonim ''Proterochersis'' i stworzył nową kombinację - ''Proterochersis limendorsa''{{r|:1}}. Szczygielski i Sulej (2018) za właściwsze uznali używanie nazwy ''Keuperotesta''{{r|:5}}. |
|||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
||
{{Przypisy |
{{Przypisy| |
||
* <ref name=":0">{{Cytuj |autor = Tomasz Szczygielski, Tomasz Sulej |tytuł = Revision of the Triassic European turtles Proterochersis and Murrhardtia (Reptilia, Testudinata, Proterochersidae), with the description of new taxa from Poland and Germany |czasopismo = Zoological Journal of the Linnean Society |data = 2016-06 |data dostępu = 2020-02-06 |wolumin = 177 |numer = 2 |s = 395–427 |doi = 10.1111/zoj.12374 |url = https://academic.oup.com/zoolinnean/article-lookup/doi/10.1111/zoj.12374 |język = en}}</ref> |
|||
<ref name=":1">{{Cytuj |autor = Walter G. Joyce |tytuł = A Review of the Fossil Record of Basal Mesozoic Turtles |czasopismo = Bulletin of the Peabody Museum of Natural History |data = 2017-04 |data dostępu = 2020-02-08 |issn = 0079-032X |wolumin = 58 |numer = 1 |s = 65–113 |doi = 10.3374/014.058.0105 |url = http://www.bioone.org/doi/10.3374/014.058.0105 |język = en}}</ref> |
|||
* <ref name=":2">{{Cytuj |autor = Tomasz Szczygielski, Justyna Słowiak, Dawid Dróżdż |tytuł = Shell variability in the stem turtles Proterochersis spp. |czasopismo = PeerJ |data = 2018-12-21 |data dostępu = 2020-02-08 |issn = 2167-8359 |wolumin = 6 |s = e6134 |doi = 10.7717/peerj.6134 |url = https://peerj.com/articles/6134 |język = en}}</ref> |
|||
⚫ | <ref name=":3">{{Cytuj |autor = Juliana Sterli, Marcelo de la Fuente, Guillermo W. Rougier |tytuł = Anatomy and Relationships of Palaeochersis talampayensis, a Late Triassic Turtle from Argentina |czasopismo = Palaeontographica Abteilung A |data = 2007-11-07 |data dostępu = 2020-02-06 |issn = 0375-0442 |wolumin = 281 |numer = 1-3 |s = 1–61 |doi = 10.1127/pala/281/2007/1 |url = http://www.schweizerbart.de/papers/pala/detail/281/87793/Anatomy_and_Relationships_of_Palaeochersis_talampa?af=crossref |język = en}}</ref> |
||
<ref name=":4">{{Cytuj |autor = Walter G Joyce, Rainer R Schoch, Tyler R Lyson |tytuł = The girdles of the oldest fossil turtle, Proterochersis robusta, and the age of the turtle crown |czasopismo = BMC Evolutionary Biology |data = 2013 |data dostępu = 2020-02-08 |issn = 1471-2148 |wolumin = 13 |numer = 1 |s = 266 |doi = 10.1186/1471-2148-13-266 |pmid = 24314094 |pmc = PMC4077068 |url = http://bmcevolbiol.biomedcentral.com/articles/10.1186/1471-2148-13-266 |język = en}}</ref> |
|||
* <ref name=":5">{{Cytuj |autor = Tomasz Szczygielski, Tomasz Sulej |redaktor = Roger Benson |tytuł = The early composition and evolution of the turtle shell (Reptilia, Testudinata) |czasopismo = Palaeontology |data = 2019-05 |data dostępu = 2020-02-08 |issn = 0031-0239 |wolumin = 62 |numer = 3 |s = 375–415 |doi = 10.1111/pala.12403 |url = https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/pala.12403 |język = en}}</ref> |
|||
}} |
|||
[[Kategoria:Żółwie triasu]] |
[[Kategoria:Żółwie triasu]] |
Wersja z 14:32, 8 lut 2020
Proterochersis | |||
Fraas, 1913 | |||
Okres istnienia: noryk, 227–208,5 mln lat temu | |||
Skamieniałości Proterochersis robusta | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Synonimy | |||
| |||
Gatunki | |||
|
Proterochersis – rodzaj żółwia (Testudinata) żyjącego w triasie (noryk). Znane są dwa gatunki: P. robusta i P. porebensis1=:0. Według niektórych badaczy młodszym synonimem Proterochersis jest rodzaj Keuperotesta, a rodzaj Proterochersis zawiera 3 gatunki (trzecim gatunkiem jest wtedy P. limendorsa)1=:1.
Budowa
Proterochersis był żółwiem średniej wielkości1=:0 – pancerze największych znanych okazów Proterochersis porebensis mogły osiągać długość do ok. 80 cm (skamieniałości drugiego gatunku są mniejsze). Odnaleziono osobniki o różnych rozmiarach. Według Szczygielskiego i in. (2018) było to prawdopodobnie spowodowane różnym wiekiem ontogenetycznym poszczególnych osobników1=:2. Jednak zesztywnienie skorupy, które u żółwi powoduje zazwyczaj zatrzymanie jej wzrostu, występuje u większości okazów Proterochersis, w tym u najmniejszych, które miałyby być osobnikami młodymi. Możliwy jest więc inny powód występowania osobników różnej wielkości – osobniki mniejsze mogłyby być osobnikami innej płci, niż osobniki duże. Jednak obecność osobników pośrednich przeczy tej hipotezie1=:2.
Proterochersis wykazywał dużą zmienność skorupy. U jednego okazu ślady wzrostu na niektórych tarczkach są inne, niż u pozostałych okazów, co jest interpretowane jako cecha patologiczna. Część z pozostałych różnic między poszczególnymi okazami może wynikać z ich wieku ontogenetycznego1=:2.
Klasyfikacja
Ze względu na połączenie miednicy z pancerzem był on przez część badaczy uznawany za żółwia bokoszyjnego, lub rodzaj z kladu Panpleurodira, do którego należą dzisiejsze żółwie bokoszyjne i ich najbliżsi wymarli krewni1=:3. Nowsze analizy wskazują jednak na to, że połączenie miednicy z pancerzem nastąpiło niezależnie u Proterochersis i żółwi bokoszyjnych, ponieważ jest on bardziej bazalny, niż grupa koronna żółwi1=:4.
Według Szczygielskiego i Suleja (2016) Proterochersis jest bardziej zaawansowany od Odontochelys, ale bardziej prymitywny od wszystkich pozostałych żółwi, jest więc najprymitywniejszym żółwiem z całkowitym pancerzem (Testudinata)1=:0.
Gatunki
P. robusta
Gatunek, którego skamieniałości znaleziono w Niemczech (dolne pokłady formacji Löwenstein). Datowany jest na wczesny - środkowy noryk. Szczygielski i Sulej (2016) uznali za jego młodsze synonimy Murrhardtia staeschei i Proterochersis intermedia1=:0.
P. porebensis
Gatunek, którego skamieniałości znaleziono w Polsce (Poręba, warstwy Zbaszynek). Datowany jest na środkowy - późny noryk1=:0.
?P. limendorsa
Gatunek, którego skamieniałości znaleziono w Niemczech (dolne pokłady formacji Löwenstein). Datowany jest na noryk. Gatunek ten został nazwany przez Szczygielskiego i Suleja (2016) jako Keuperotesta limendorsa. Joyce uznał Keuperotesta za młodszy synonim Proterochersis i stworzył nową kombinację - Proterochersis limendorsa1=:1. Szczygielski i Sulej (2018) za właściwsze uznali używanie nazwy Keuperotesta1=:5.
Przypisy
<ref>
o nazwie „:0”, zdefiniowany w <references>
, nie był użyty wcześniej w treści.Błąd w przypisach: Znacznik
<ref>
o nazwie „:1”, zdefiniowany w <references>
, nie był użyty wcześniej w treści.Błąd w przypisach: Znacznik
<ref>
o nazwie „:2”, zdefiniowany w <references>
, nie był użyty wcześniej w treści.Błąd w przypisach: Znacznik
<ref>
o nazwie „:3”, zdefiniowany w <references>
, nie był użyty wcześniej w treści.Błąd w przypisach: Znacznik
<ref>
o nazwie „:4”, zdefiniowany w <references>
, nie był użyty wcześniej w treści.Błąd w przypisach: Znacznik
<ref>
o nazwie „:5”, zdefiniowany w <references>
, nie był użyty wcześniej w treści.