Przejdź do zawartości

Proterochersis: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Zwierzę infobox}}
Biologia rodzaju; uzupełnienie gatunków i klasyfikacji
Linia 12: Linia 12:
|rodzina = [[Proterochersidae]]
|rodzina = [[Proterochersidae]]
|rodzaj = '''''[[Proterochersis]]'''''
|rodzaj = '''''[[Proterochersis]]'''''
|synonimy = ''[[Murrhardtia]]'' <small> Karl i Tichy, 2000</small>
|synonimy =
*''[[Murrhardtia]]'' <small> Karl i Tichy, 2000</small>
*''[[Keuperotesta]]''? <small> Szczygielski i Sulej, 2016</small>
|ranga podtaksonu = [[Gatunek (biologia)|Gatunki]]
|ranga podtaksonu = [[Gatunek (biologia)|Gatunki]]
|podtaksony =
|podtaksony =
* ''P. robusta'' <small>Fraas, 1913</small>
* ''P. robusta'' <small>Fraas, 1913</small>
* ''P. porebensis'' <small>Szczygielski i Sulej, 2016</small>
* ''P. porebensis'' <small>Szczygielski i Sulej, 2016</small>
*''P. limendorsa''? <small>Szczygielski i Sulej, 2016</small>
|wikispecies =
|wikispecies =
|commons = Category:Proterochersis
|commons = Category:Proterochersis
}}
}}


'''''Proterochersis''''' - rodzaj [[Żółw|żółwia]] (Testudinata) żyjącego w triasie ([[noryk]]). Znane są dwa gatunki: ''P. robusta'' i ''P. porebensis''<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Tomasz Szczygielski, Tomasz Sulej |tytuł = Revision of the Triassic European turtles Proterochersis and Murrhardtia (Reptilia, Testudinata, Proterochersidae), with the description of new taxa from Poland and Germany |czasopismo = Zoological Journal of the Linnean Society |data = 2016-06 |data dostępu = 2020-02-06 |wolumin = 177 |numer = 2 |s = 395–427 |doi = 10.1111/zoj.12374 |url = https://academic.oup.com/zoolinnean/article-lookup/doi/10.1111/zoj.12374 |język = en}}</ref>.
'''''Proterochersis''''' rodzaj [[Żółw|żółwia]] (Testudinata) żyjącego w triasie ([[noryk]]). Znane są dwa gatunki: ''P. robusta'' i ''P. porebensis''{{r|:0}}. Według niektórych badaczy [[Synonim (taksonomia)|młodszym synonimem]] ''Proterochersis'' jest rodzaj ''[[Keuperotesta]]'', a rodzaj ''Proterochersis'' zawiera 3 gatunki (trzecim gatunkiem jest wtedy ''P. limendorsa''){{r|:1}}.

== Budowa ==

''Proterochersis'' był żółwiem średniej wielkości{{r|:0}} – pancerze największych znanych okazów ''Proterochersis porebensis'' mogły osiągać długość do ok. 80 cm (skamieniałości drugiego gatunku są mniejsze). Odnaleziono osobniki o różnych rozmiarach. Według Szczygielskiego i in. (2018) było to prawdopodobnie spowodowane różnym wiekiem [[ontogeneza|ontogenetycznym]] poszczególnych osobników{{r|:2}}. Jednak zesztywnienie skorupy, które u żółwi powoduje zazwyczaj zatrzymanie jej wzrostu, występuje u większości okazów ''Proterochersis'', w tym u najmniejszych, które miałyby być osobnikami młodymi. Możliwy jest więc inny powód występowania osobników różnej wielkości – osobniki mniejsze mogłyby być osobnikami innej płci, niż osobniki duże. Jednak obecność osobników pośrednich przeczy tej hipotezie{{r|:2}}.

''Proterochersis'' wykazywał dużą zmienność skorupy. U jednego okazu ślady wzrostu na niektórych tarczkach są inne, niż u pozostałych okazów, co jest interpretowane jako cecha patologiczna. Część z pozostałych różnic między poszczególnymi okazami może wynikać z ich wieku ontogenetycznego{{r|:2}}.


== Klasyfikacja ==
== Klasyfikacja ==


Ze względu na połączenie miednicy z pancerzem był on przez część badaczy uznawany za [[żółwie bokoszyjne|żółwia bokoszyjnego]], lub rodzaj z [[klad]]u [[Panpleurodira]], do którego należą dzisiejsze [[żółwie bokoszyjne]] i ich najbliżsi wymarli krewni{{r|:3}}. Nowsze analizy wskazują jednak na to, że połączenie miednicy z pancerzem nastąpiło niezależnie u ''Proterochersis'' i żółwi bokoszyjnych, ponieważ jest on bardziej [[bazalny]], niż [[grupa koronna]] żółwi{{r|:4}}.
Według analizy Sterli i Rougiera (2007) ''Proterochersis'' należał do [[Klad|kladu]] żółwi o nazwie Panpleurodira, do której należą dzisiejsze [[żółwie bokoszyjne]] i ich najbliżsi wymarli krewni<ref>{{Cytuj |autor = Juliana Sterli, Marcelo de la Fuente, Guillermo W. Rougier |tytuł = Anatomy and Relationships of Palaeochersis talampayensis, a Late Triassic Turtle from Argentina |czasopismo = Palaeontographica Abteilung A |data = 2007-11-07 |data dostępu = 2020-02-06 |issn = 0375-0442 |wolumin = 281 |numer = 1-3 |s = 1–61 |doi = 10.1127/pala/281/2007/1 |url = http://www.schweizerbart.de/papers/pala/detail/281/87793/Anatomy_and_Relationships_of_Palaeochersis_talampa?af=crossref |język = en}}</ref>. Według nowszych analiz (Szczygielski i Sulej, 2016) ''Proterochersis'' jest bardziej zaawansowany od ''[[Odontochelys]]'', ale bardziej prymitywny od wszystkich pozostałych żółwi i jest najprymitywniejszym żółwiem z całkowitym pancerzem (Testudinata).

Według Szczygielskiego i Suleja (2016) ''Proterochersis'' jest bardziej zaawansowany od ''[[Odontochelys]]'', ale bardziej prymitywny od wszystkich pozostałych żółwi, jest więc najprymitywniejszym żółwiem z całkowitym pancerzem (Testudinata){{r|:0}}.


== Gatunki ==
== Gatunki ==
Linia 31: Linia 42:
=== ''P. robusta'' ===
=== ''P. robusta'' ===


Gatunek, którego skamieniałości znaleziono w Niemczech (dolne pokłady formacji Löwenstein). Datowany jest na wczesny - środkowy noryk. Szczygielski i Sulej (2016) uznali za jego młodsze synonimy ''[[Murrhardtia|Murrhardtia staeschei]]'' i ''Proterochersis intermedia''<ref name=":0" />.
Gatunek, którego skamieniałości znaleziono w Niemczech (dolne pokłady formacji Löwenstein). Datowany jest na wczesny - środkowy noryk. Szczygielski i Sulej (2016) uznali za jego młodsze synonimy ''[[Murrhardtia|Murrhardtia staeschei]]'' i ''Proterochersis intermedia''{{r|:0}}.


=== ''P. porebensis'' ===
=== ''P. porebensis'' ===


Gatunek, którego skamieniałości znaleziono w Polsce (Poręba, warstwy Zbaszynek). Datowany jest na środkowy - późny noryk<ref name=":0" />.
Gatunek, którego skamieniałości znaleziono w Polsce (Poręba, warstwy Zbaszynek). Datowany jest na środkowy - późny noryk{{r|:0}}.

=== ?''P. limendorsa'' ===
Gatunek, którego skamieniałości znaleziono w Niemczech (dolne pokłady formacji Löwenstein). Datowany jest na noryk. Gatunek ten został nazwany przez Szczygielskiego i Suleja (2016) jako ''[[Keuperotesta|Keuperotesta limendorsa]]''. Joyce uznał ''Keuperotesta'' za młodszy synonim ''Proterochersis'' i stworzył nową kombinację - ''Proterochersis limendorsa''{{r|:1}}. Szczygielski i Sulej (2018) za właściwsze uznali używanie nazwy ''Keuperotesta''{{r|:5}}.


== Przypisy ==
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
{{Przypisy|
* <ref name=":0">{{Cytuj |autor = Tomasz Szczygielski, Tomasz Sulej |tytuł = Revision of the Triassic European turtles Proterochersis and Murrhardtia (Reptilia, Testudinata, Proterochersidae), with the description of new taxa from Poland and Germany |czasopismo = Zoological Journal of the Linnean Society |data = 2016-06 |data dostępu = 2020-02-06 |wolumin = 177 |numer = 2 |s = 395–427 |doi = 10.1111/zoj.12374 |url = https://academic.oup.com/zoolinnean/article-lookup/doi/10.1111/zoj.12374 |język = en}}</ref>

<ref name=":1">{{Cytuj |autor = Walter G. Joyce |tytuł = A Review of the Fossil Record of Basal Mesozoic Turtles |czasopismo = Bulletin of the Peabody Museum of Natural History |data = 2017-04 |data dostępu = 2020-02-08 |issn = 0079-032X |wolumin = 58 |numer = 1 |s = 65–113 |doi = 10.3374/014.058.0105 |url = http://www.bioone.org/doi/10.3374/014.058.0105 |język = en}}</ref>

* <ref name=":2">{{Cytuj |autor = Tomasz Szczygielski, Justyna Słowiak, Dawid Dróżdż |tytuł = Shell variability in the stem turtles Proterochersis spp. |czasopismo = PeerJ |data = 2018-12-21 |data dostępu = 2020-02-08 |issn = 2167-8359 |wolumin = 6 |s = e6134 |doi = 10.7717/peerj.6134 |url = https://peerj.com/articles/6134 |język = en}}</ref>

<ref name=":3">{{Cytuj |autor = Juliana Sterli, Marcelo de la Fuente, Guillermo W. Rougier |tytuł = Anatomy and Relationships of Palaeochersis talampayensis, a Late Triassic Turtle from Argentina |czasopismo = Palaeontographica Abteilung A |data = 2007-11-07 |data dostępu = 2020-02-06 |issn = 0375-0442 |wolumin = 281 |numer = 1-3 |s = 1–61 |doi = 10.1127/pala/281/2007/1 |url = http://www.schweizerbart.de/papers/pala/detail/281/87793/Anatomy_and_Relationships_of_Palaeochersis_talampa?af=crossref |język = en}}</ref>

<ref name=":4">{{Cytuj |autor = Walter G Joyce, Rainer R Schoch, Tyler R Lyson |tytuł = The girdles of the oldest fossil turtle, Proterochersis robusta, and the age of the turtle crown |czasopismo = BMC Evolutionary Biology |data = 2013 |data dostępu = 2020-02-08 |issn = 1471-2148 |wolumin = 13 |numer = 1 |s = 266 |doi = 10.1186/1471-2148-13-266 |pmid = 24314094 |pmc = PMC4077068 |url = http://bmcevolbiol.biomedcentral.com/articles/10.1186/1471-2148-13-266 |język = en}}</ref>

* <ref name=":5">{{Cytuj |autor = Tomasz Szczygielski, Tomasz Sulej |redaktor = Roger Benson |tytuł = The early composition and evolution of the turtle shell (Reptilia, Testudinata) |czasopismo = Palaeontology |data = 2019-05 |data dostępu = 2020-02-08 |issn = 0031-0239 |wolumin = 62 |numer = 3 |s = 375–415 |doi = 10.1111/pala.12403 |url = https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/pala.12403 |język = en}}</ref>
}}


[[Kategoria:Żółwie triasu]]
[[Kategoria:Żółwie triasu]]

Wersja z 14:32, 8 lut 2020

Proterochersis
Fraas, 1913
Okres istnienia: noryk,
227–208,5 mln lat temu
227/208.5
227/208.5
Ilustracja
Skamieniałości Proterochersis robusta
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

gady

Rząd

żółwie

Rodzina

Proterochersidae

Rodzaj

Proterochersis

Synonimy
Gatunki
  • P. robusta Fraas, 1913
  • P. porebensis Szczygielski i Sulej, 2016
  • P. limendorsa? Szczygielski i Sulej, 2016

Proterochersis – rodzaj żółwia (Testudinata) żyjącego w triasie (noryk). Znane są dwa gatunki: P. robusta i P. porebensis1=:0. Według niektórych badaczy młodszym synonimem Proterochersis jest rodzaj Keuperotesta, a rodzaj Proterochersis zawiera 3 gatunki (trzecim gatunkiem jest wtedy P. limendorsa)1=:1.

Budowa

Proterochersis był żółwiem średniej wielkości1=:0 – pancerze największych znanych okazów Proterochersis porebensis mogły osiągać długość do ok. 80 cm (skamieniałości drugiego gatunku są mniejsze). Odnaleziono osobniki o różnych rozmiarach. Według Szczygielskiego i in. (2018) było to prawdopodobnie spowodowane różnym wiekiem ontogenetycznym poszczególnych osobników1=:2. Jednak zesztywnienie skorupy, które u żółwi powoduje zazwyczaj zatrzymanie jej wzrostu, występuje u większości okazów Proterochersis, w tym u najmniejszych, które miałyby być osobnikami młodymi. Możliwy jest więc inny powód występowania osobników różnej wielkości – osobniki mniejsze mogłyby być osobnikami innej płci, niż osobniki duże. Jednak obecność osobników pośrednich przeczy tej hipotezie1=:2.

Proterochersis wykazywał dużą zmienność skorupy. U jednego okazu ślady wzrostu na niektórych tarczkach są inne, niż u pozostałych okazów, co jest interpretowane jako cecha patologiczna. Część z pozostałych różnic między poszczególnymi okazami może wynikać z ich wieku ontogenetycznego1=:2.

Klasyfikacja

Ze względu na połączenie miednicy z pancerzem był on przez część badaczy uznawany za żółwia bokoszyjnego, lub rodzaj z kladu Panpleurodira, do którego należą dzisiejsze żółwie bokoszyjne i ich najbliżsi wymarli krewni1=:3. Nowsze analizy wskazują jednak na to, że połączenie miednicy z pancerzem nastąpiło niezależnie u Proterochersis i żółwi bokoszyjnych, ponieważ jest on bardziej bazalny, niż grupa koronna żółwi1=:4.

Według Szczygielskiego i Suleja (2016) Proterochersis jest bardziej zaawansowany od Odontochelys, ale bardziej prymitywny od wszystkich pozostałych żółwi, jest więc najprymitywniejszym żółwiem z całkowitym pancerzem (Testudinata)1=:0.

Gatunki

P. robusta

Gatunek, którego skamieniałości znaleziono w Niemczech (dolne pokłady formacji Löwenstein). Datowany jest na wczesny - środkowy noryk. Szczygielski i Sulej (2016) uznali za jego młodsze synonimy Murrhardtia staeschei i Proterochersis intermedia1=:0.

P. porebensis

Gatunek, którego skamieniałości znaleziono w Polsce (Poręba, warstwy Zbaszynek). Datowany jest na środkowy - późny noryk1=:0.

?P. limendorsa

Gatunek, którego skamieniałości znaleziono w Niemczech (dolne pokłady formacji Löwenstein). Datowany jest na noryk. Gatunek ten został nazwany przez Szczygielskiego i Suleja (2016) jako Keuperotesta limendorsa. Joyce uznał Keuperotesta za młodszy synonim Proterochersis i stworzył nową kombinację - Proterochersis limendorsa1=:1. Szczygielski i Sulej (2018) za właściwsze uznali używanie nazwy Keuperotesta1=:5.

Przypisy

Błąd w przypisach: Znacznik <ref> o nazwie „:0”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.
BŁĄD PRZYPISÓW

Błąd w przypisach: Znacznik <ref> o nazwie „:1”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.
BŁĄD PRZYPISÓW

Błąd w przypisach: Znacznik <ref> o nazwie „:2”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.
BŁĄD PRZYPISÓW

Błąd w przypisach: Znacznik <ref> o nazwie „:3”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.
BŁĄD PRZYPISÓW

Błąd w przypisach: Znacznik <ref> o nazwie „:4”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.
BŁĄD PRZYPISÓW

Błąd w przypisach: Znacznik <ref> o nazwie „:5”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.
BŁĄD PRZYPISÓW