Osetnik korsykański: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: poprawa systematyki (ptaki neognatyczne) na zlecenie Pikadora w wywołaniu szablonu {{Zwierzę infobox}}
poprawa przek., drobne merytoryczne, drobne redakcyjne, poprawki przypisów, link do eBird
Linia 3: Linia 3:
|nazwa łacińska = ''Carduelis corsicana''
|nazwa łacińska = ''Carduelis corsicana''
|TSN = 997855
|TSN = 997855
|zoolog = ([[Alexander Ferdinand Koenig|Koenig]], 1899)
|zoolog = ([[Alexander Ferdinand Koenig|A. F. Koenig]], 1899)
|okres istnienia =
|okres istnienia =
|grafika = Carduelis corsicana.JPG
|grafika = Carduelis corsicana.JPG
Linia 16: Linia 16:
|rodzina = [[łuszczakowate]]
|rodzina = [[łuszczakowate]]
|podrodzina = [[łuskacze]]
|podrodzina = [[łuskacze]]
|plemię = [[Carduelini]]
|rodzaj = ''[[Carduelis]]''
|rodzaj = ''[[Carduelis]]''
|gatunek = osetnik korsykański
|gatunek = osetnik korsykański
|synonimy =
|synonimy =
* ''Citrinella corsicana'' <small>Koenig, 1899</small>{{r|ibc}}
* ''Citrinella corsicana'' <small>A. F. Koenig, 1899</small>{{r|ibc}}
* ''Carduelis citrinella corsicana'' <small>(Koenig, 1899)</small>
* ''Carduelis citrinella corsicana'' <small>(A. F. Koenig, 1899)</small>
* ''Serinus corsicanus'' <small>(A. F. Koenig, 1899)</small>{{r|itis}}
|status IUCN = LC
|status IUCN = LC
|IUCN id = 22729538
|IUCN id = 22729538
Linia 26: Linia 28:
|commons = Category:Carduelis corsicana
|commons = Category:Carduelis corsicana
}}
}}
'''Osetnik korsykański''' (''Carduelis corsicana'') – gatunek ptaka z rodziny [[łuszczakowate|łuszczakowatych]] (Fringillidae).
'''Osetnik korsykański'''{{r|mk}} (''Carduelis corsicana'') – gatunek małego ptaka z rodziny [[łuszczakowate|łuszczakowatych]] (Fringillidae).


== Systematyka ==
== Systematyka ==
Takson o niepewnej pozycji taksonomicznej, tutaj traktowany jako odrębny gatunek{{r|jo147a|jo147b|jb34|bzb55|mpe52|hbw15}}.
[[Takson]] ten był uznawany za [[podgatunek]] [[osetnik zwyczajny|osetnika zwyczajnego]] (''C. citrinella''), obecnie klasyfikowany jest jako odrębny, [[Gatunek monotypowy|monotypowy]]{{r|ibc|ioc}} gatunek{{r|jo147a|jo147b|jb34|bzb55|mpe52|hbw15}}.

== Zasięg występowania ==
[[Korsyka]], [[Sardynia]] i [[Elba]] od poziomu morza do około 1650 m n.p.m., osiadły.


== Charakterystyka ==
== Charakterystyka ==
; '''Wygląd''': Długość ciała 11,5–12,5 cm. Upierzenie identyczne jak [[Osetnik zwyczajny|osetnika zwyczajnego]], ale z mniej zielonkawym, ciemno kreskowanym, brązowym grzbietem i żywo żółtym spodem ciała. Szarawe [[Pokrywy (ornitologia)|pokrywy]] nadogonowe.
; '''Zasięg''': [[Korsyka]], [[Sardynia]] i [[Elba]] od poziomu morza do około 1650 m n.p.m., osiadły.
; '''Głos''': Śpiew jest niski, podzielony i bardziej fletowy niż osetnika zwyczajnego; bardziej przypomina śpiew [[makolągwa zwyczajna|makolągwy]] lub [[Strzyżyk zwyczajny|strzyżyka]]. Głos wabiący przeciąglejszy i czystszy. Głos alarmowy podobny do [[gil zwyczajny|gila]], jest to ''dii''.
; '''Wygląd''': Długość ciała 11,5-12,5 cm. Upierzenie identyczne jak [[osetnik (ptak)|osetnika zwyczajnego]], ale z mniej zielonkawym ciemno kreskowanym brązowym grzbietem i żywo żółtym spodem ciała. Szarawe pokrywy nadogonowe.

; '''Głos''': Śpiew jest niski, podzielony i bardziej fletowy niż osetnika zwyczajnego; bardziej przypomina śpiew [[makolągwa zwyczajna|makolągwy]] lub [[Strzyżyk zwyczajny|strzyżyka]]. Głos wabiący przeciąglejszy i czystszy. Głos alarmowy podobny do [[gil zwyczajny|gila]], jest to "dii".
== Status ==
[[Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody|IUCN]] uznaje osetnika korsykańskiego za [[gatunek najmniejszej troski]] (LC, ''Least Concern'') od 2004 roku, kiedy to został po raz pierwszy sklasyfikowany jako odrębny gatunek. Według szacunków [[BirdLife International]] z 2015 roku, liczebność populacji wynosi 36–41 tysięcy dorosłych osobników. Trend liczebności populacji uznawany jest za stabilny{{r|iucn}}.


== Przypisy ==
== Przypisy ==
{{Przypisy|
{{Przypisy|
<ref name=ibc>{{cytuj stronę |url = http://ibc.lynxeds.com/species/corsican-finch-carduelis-corsicana|tytuł = Corsican Finch (''Carduelis corsicana'')|opublikowany = IBC: The Internet Bird Collection| język = en |archiwum = https://web.archive.org/web/20160307111019/http://ibc.lynxeds.com/species/corsican-finch-carduelis-corsicana |zarchiwizowano = 2016-03-07}}</ref>
* <ref name="itis">{{ITIS | TSN = 997855 | nazwa = Carduelis corsicana| data = 2015-12-10}}</ref>
<ref name="ioc">{{Cytuj stronę | url = https://www.worldbirdnames.org/bow/finches/ | tytuł = Finches, euphonias, longspurs, Thrush-tanager | autor = F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.) | opublikowany = IOC World Bird List (v11.1) | język = en | data dostępu = 2021-01-27}}</ref>
<ref name="iucn">{{IUCN |id = 22729538|nazwa = Carduelis corsicana|autorzy = BirdLife International|rok = 2012|iucn rok = 2015|wersja = 2015-4 |data = 2015-12-10}}</ref>
<ref name=jo147a>{{cytuj pismo |autor = Marc I. Förschler, Elisabeth K. V. Kalko|tytuł = Macrogeographic variations in food choice of mainland citril finches Carduelis (citrinella) citrinella versus insular Corsican (citril) finches </em>Carduelis [citrinella] corsicanus<em>|url = |czasopismo = [[Journal of Ornithology]]| wolumin = 147|wydanie = 3|strony = 441–447|rok = 2006|doi = 10.1007/s10336-005-0032-6|język = en}}</ref>
<ref name=ibc>{{cytuj stronę |url = http://ibc.lynxeds.com/species/corsican-finch-carduelis-corsicana|tytuł = Corsican Finch (''Carduelis corsicana'')|opublikowany = IBC: The Internet Bird Collection| data dostępu = 2013-02-23| język = en}}</ref>
<ref name=jo147a>{{cytuj pismo |autor = Marc I. Förschler, Elisabeth K. V. Kalko|tytuł = Macrogeographic variations in food choice of mainland citril finches Carduelis (citrinella) citrinella versus insular Corsican (citril) finches </em>Carduelis [citrinella] corsicanus<em>|url = |czasopismo = [[Journal of Ornithology]]| wolumin = 147|wydanie = 3|strony = 441-447|rok = 2006|doi = 10.1007/s10336-005-0032-6|język = en}}</ref>
<ref name=jo147b>{{cytuj pismo |autor = Marc I. Förschler, Elisabeth K. V. Kalko|tytuł = Breeding ecology and nest site selection in allopatric mainland Citril Finches Carduelis (citrinella) citrinella and insular Corsican Finches Carduelis (citrinella) corsicanus|url = https://core.ac.uk/download/pdf/207423472.pdf|czasopismo = Journal of Ornithology| wolumin = 147|wydanie = 3|strony = 553–564|rok = 2006|doi = 10.1007/s10336-006-0079-z|język = en}}</ref>
<ref name=jo147b>{{cytuj pismo |autor = Marc I. Forschler, Elisabeth K. V. Kalko|tytuł = Breeding ecology and nest site selection in allopatric mainland Citril Finches Carduelis (citrinella) citrinella and insular Corsican Finches Carduelis (citrinella) corsicanus|url = http://si-pddr.si.edu/jspui/bitstream/10088/18703/1/stri_Forschler_and_Kalko_2006.pdf|czasopismo = Journal of Ornithology| wolumin = 147|wydanie = 3|strony = 553-564|rok = 2006|doi = 10.1007/sl0336-006-0079-z|język = en}}</ref>
<ref name=jb34>{{cytuj pismo |autor = Marc I. Förschler, Elisabeth K. V. Kalko|tytuł = |url = http://si-pddr.si.edu/jspui/bitstream/10088/11899/1/stri_Forschler_and_Kalko_2007.pdf|czasopismo = Journal of Biogeography| wolumin = 34|wydanie = 9|strony = 1591–1600|rok = 2007|doi = 10.1111/j.1365-2699.2007.01722.x|język = en}}</ref>
<ref name=jb34>{{cytuj pismo |autor = Marc I. Forschler, Elisabeth K. V. Kalko|tytuł = |url = http://si-pddr.si.edu/jspui/bitstream/10088/11899/1/stri_Forschler_and_Kalko_2007.pdf|czasopismo = Journal of Biogeography| wolumin = 34|wydanie = 9|strony = 1591-1600|rok = 2007|doi = 10.1111/j.1365-2699.2007.01722.x|język = en}}</ref>
<ref name=bzb55>{{cytuj pismo |autor = Marc I. Förschler, Karl Heinz Siebenrock|tytuł = Morphological differentiation of mainland Citril Finches, Carduelis (citrinella) citrinella and insular Corsican (Citril) Finches, Carduelis (citrinella) corsicanus|url = http://web.archive.org/web/20110207011814/http://www.zfmk.de:80/BZB/BzB_55_2_09_foerschler.pdf|czasopismo = Bonner zoologische Beiträge| wolumin = 55|wydanie = 2|strony = 159–162|rok = 2007|doi = |język = en}}</ref>
<ref name="mk">Systematyka i nazwa polska za: {{cytuj stronę|autor = P. Mielczarek & M. Kuziemko |url = http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/passerines5.html#Carduelini |tytuł = Plemię: Carduelini Vigors, 1825 (wersja: 2021-01-16)|opublikowany = Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego |praca = Kompletna lista ptaków świata|data dostępu = 2021-01-27}}</ref>
<ref name=bzb55>{{cytuj pismo |autor = Marc I. Förschler, Karl Heinz Siebenrock|tytuł = Morphological differentiation of mainland Citril Finches, Carduelis (citrinella) citrinella and insular Corsican (Citril) Finches, Carduelis (citrinella) corsicanus|url = http://www.zfmk.de/BZB/BzB_55_2_09_foerschler.pdf|czasopismo = Bonner zoologische Beiträge| wolumin = 55|wydanie = 2|strony = 159–162|rok = 2007|doi = |język = en}}</ref>
<ref name=mpe52>{{cytuj pismo |autor = Marc I. Förschler, Juan Carlos Senar, Philippe Perret, Mats Björklund|tytuł = The species status of the Corsican finch Carduelis corsicana assessed by three genetic markers with different rates of evolution|url = |czasopismo = Molecular Phylogenetics and Evolution| wolumin = 52|wydanie = 1|strony = 234-240|rok = 2009|doi = 10.1016/j.ympev.2009.02.014|język = en}}</ref>
<ref name=mpe52>{{cytuj pismo |autor = Marc I. Förschler, Juan Carlos Senar, Philippe Perret, Mats Björklund|tytuł = The species status of the Corsican finch Carduelis corsicana assessed by three genetic markers with different rates of evolution|url = |czasopismo = Molecular Phylogenetics and Evolution| wolumin = 52|wydanie = 1|strony = 234–240|rok = 2009|doi = 10.1016/j.ympev.2009.02.014|język = en}}</ref>
<ref name=hbw15>{{cytuj książkę| autor = Josep del Hoyo, Andrew Elliott, David A. Christie| tytuł = Handbook of the Birds of the World|część = 15|tytuł części = Weavers to New World Warblers|rozdział = Family Fringillidae (Finches)| autor r = Nigel Collar, Ian Newton, Peter Clement, Vladimir Arkhipov|rok = 2010|wydawca = Lynx Edicions|miejsce = Barcelona|isbn = 978-84-96553-68-2|strony = 563|język = en}}</ref>
<ref name=hbw15>{{cytuj książkę| autor = Josep del Hoyo, Andrew Elliott, David A. Christie| tytuł = Handbook of the Birds of the World|część = 15|tytuł części = Weavers to New World Warblers|rozdział = Family Fringillidae (Finches)| autor r = Nigel Collar, Ian Newton, Peter Clement, Vladimir Arkhipov|rok = 2010|wydawca = Lynx Edicions|miejsce = Barcelona|isbn = 978-84-96553-68-2|strony = 563|język = en}}</ref>
}}
}}


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
* {{cytuj książkę | nazwisko = Barthel | imię = Peter H. | autor = Peter H. Barthel, Paschalis Dougalis | tytuł = Jaki to ptak? | wydawca = Multico | miejsce = Warszawa | data = 2009 | strony = 158 | isbn = 978-83-7073-688-0 | nazwisko2 = Dougalis | imię2 = Paschalis}}
* {{cytuj książkę | nazwisko = Barthel | imię = Peter H. | tytuł = Jaki to ptak? | wydawca = Multico | miejsce = Warszawa | data = 2009 | strony = 158 | isbn = 978-83-7073-688-0 | nazwisko2 = Dougalis | imię2 = Paschalis}}
* {{cytuj książkę | autor = Lars Svensson| tytuł = Ptaki Europy i obszaru śródziemnomorskiego. Przewodnik Collinsa| wydawca = Multico | miejsce = | rok = 2012| strony = 380| isbn = 978-83-7073-972-0}}
* {{cytuj książkę | autor = Lars Svensson| tytuł = Ptaki Europy i obszaru śródziemnomorskiego. Przewodnik Collinsa| wydawca = Multico | miejsce = | rok = 2012| strony = 380| isbn = 978-83-7073-972-0}}

== Linki zewnętrzne ==
* {{Cytuj stronę | url = https://ebird.org/species/corfin1/ | tytuł = Zdjęcia i nagrania audiowizualne | praca = eBird | opublikowany = Cornell Lab of Ornithology | język = en}}


[[Kategoria:Łuszczakowate]]
[[Kategoria:Łuszczakowate]]

Wersja z 00:42, 28 sty 2021

Osetnik korsykański
Carduelis corsicana[1]
(A. F. Koenig, 1899)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

łuszczakowate

Podrodzina

łuskacze

Plemię

Carduelini

Rodzaj

Carduelis

Gatunek

osetnik korsykański

Synonimy
  • Citrinella corsicana A. F. Koenig, 1899[2]
  • Carduelis citrinella corsicana (A. F. Koenig, 1899)
  • Serinus corsicanus (A. F. Koenig, 1899)[1]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Osetnik korsykański[4] (Carduelis corsicana) – gatunek małego ptaka z rodziny łuszczakowatych (Fringillidae).

Systematyka

Takson ten był uznawany za podgatunek osetnika zwyczajnego (C. citrinella), obecnie klasyfikowany jest jako odrębny, monotypowy[2][5] gatunek[6][7][8][9][10][11].

Zasięg występowania

Korsyka, Sardynia i Elba od poziomu morza do około 1650 m n.p.m., osiadły.

Charakterystyka

Wygląd
Długość ciała 11,5–12,5 cm. Upierzenie identyczne jak osetnika zwyczajnego, ale z mniej zielonkawym, ciemno kreskowanym, brązowym grzbietem i żywo żółtym spodem ciała. Szarawe pokrywy nadogonowe.
Głos
Śpiew jest niski, podzielony i bardziej fletowy niż osetnika zwyczajnego; bardziej przypomina śpiew makolągwy lub strzyżyka. Głos wabiący przeciąglejszy i czystszy. Głos alarmowy podobny do gila, jest to dii.

Status

IUCN uznaje osetnika korsykańskiego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) od 2004 roku, kiedy to został po raz pierwszy sklasyfikowany jako odrębny gatunek. Według szacunków BirdLife International z 2015 roku, liczebność populacji wynosi 36–41 tysięcy dorosłych osobników. Trend liczebności populacji uznawany jest za stabilny[3].

Przypisy

  1. a b Carduelis corsicana, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b Corsican Finch (Carduelis corsicana). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-07)]. (ang.).
  3. a b Carduelis corsicana, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Carduelini Vigors, 1825 (wersja: 2021-01-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-01-27].
  5. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Finches, euphonias, longspurs, Thrush-tanager. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-01-27]. (ang.).
  6. Marc I. Förschler, Elisabeth K. V. Kalko. Macrogeographic variations in food choice of mainland citril finches Carduelis (citrinella) citrinella versus insular Corsican (citril) finches Carduelis [citrinella] corsicanus. „Journal of Ornithology”. 147 (3), s. 441–447, 2006. DOI: 10.1007/s10336-005-0032-6. (ang.). 
  7. Marc I. Förschler, Elisabeth K. V. Kalko. Breeding ecology and nest site selection in allopatric mainland Citril Finches Carduelis (citrinella) citrinella and insular Corsican Finches Carduelis (citrinella) corsicanus. „Journal of Ornithology”. 147 (3), s. 553–564, 2006. DOI: 10.1007/s10336-006-0079-z. (ang.). 
  8. Marc I. Förschler, Elisabeth K. V. Kalko. „Journal of Biogeography”. 34 (9), s. 1591–1600, 2007. DOI: 10.1111/j.1365-2699.2007.01722.x. (ang.). 
  9. Marc I. Förschler, Karl Heinz Siebenrock. Morphological differentiation of mainland Citril Finches, Carduelis (citrinella) citrinella and insular Corsican (Citril) Finches, Carduelis (citrinella) corsicanus. „Bonner zoologische Beiträge”. 55 (2), s. 159–162, 2007. (ang.). 
  10. Marc I. Förschler, Juan Carlos Senar, Philippe Perret, Mats Björklund. The species status of the Corsican finch Carduelis corsicana assessed by three genetic markers with different rates of evolution. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 52 (1), s. 234–240, 2009. DOI: 10.1016/j.ympev.2009.02.014. (ang.). 
  11. Nigel Collar, Ian Newton, Peter Clement, Vladimir Arkhipov: Family Fringillidae (Finches). W: Josep del Hoyo, Andrew Elliott, David A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 15: Weavers to New World Warblers. Barcelona: Lynx Edicions, 2010, s. 563. ISBN 978-84-96553-68-2. (ang.).

Bibliografia

  • Peter H. Barthel, Paschalis Dougalis: Jaki to ptak?. Warszawa: Multico, 2009, s. 158. ISBN 978-83-7073-688-0.
  • Lars Svensson: Ptaki Europy i obszaru śródziemnomorskiego. Przewodnik Collinsa. Multico, 2012, s. 380. ISBN 978-83-7073-972-0.

Linki zewnętrzne