Reineckia: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Usunięta treść Dodana treść
nowy
(Brak różnic)

Wersja z 01:20, 1 lut 2022

Reineckea
Ilustracja
Reineckea carnea
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

szparagowce

Rodzina

szparagowate

Rodzaj

Reineckea

Nazwa systematyczna
Reineckea Kunth
Abh. Königl. Akad. Wiss. Berlin 1842: 29 (1844)[3]
Typ nomenklatoryczny

Reineckea carnea (Andrews) Kunth[4]

Synonimy

Sanseviella Rchb.[3]

Homonimy

Reineckea H.Karst (syn. Synechanthus H.Wendl.)[3]

Reineckea Kunthrodzaj roślin z rodziny szparagowatych. Obejmuje dwa gatunki występujące w środkowych i południowo-wschodnich Chinach oraz Japonii[3]. Gatunek R. carnea jest uprawiany jako roślina ozdobna oraz wykorzystywany w tradycyjnej medycynie chińskiej. Został introdukowany w Wielkiej Brytanii, gdzie od 1984 roku uznawany jest za ekstensywnie naturalizowany w lasach w okolicach Lizard w zachodniej Kornwalii[5].

Nazwa naukowa rodzaju została nadana na cześć Johanna Reineckego, XIX-wiecznego niemieckiego botanika i ogrodnika[6].

Morfologia

Reineckea carnea
Pokrój
Wieloletnie, wiecznie zielone rośliny zielne[7].
Pędy
Płożące się po ziemi[7], cienkie (o średnicy 2–4 mm[7]) kłącze, przypominające rozłogi[8].
Liście
Liście odziomkowe[5], wyrastające po 3–8 w kępkach z wierzchołka kłącza[7], siedzące[8]. Ulistnienie dwurzędowe[8]. Blaszki liściowe równowąskie do wąsko lancetowatych[8], o długości 10–40 cm i szerokości 0,5–3,5 mm (R. carnea[7]) lub 5–10 mm (R. flava[9]), nagie, zaostrzone[7].
Kwiaty
Obupłciowe (choć niekiedy dystalnie kwiaty pozbawione są słupkowia), siedzące, wonne, zebrane w kłos o długości 2–6,5 cm, wyrastający z kąta liścia na nagim głąbiku o długości 5–15 cm[7]. Wsparte błoniastymi, brązowawymi lub fioletowymi, jajowato-trójkątnymi przysadkami[7]. Listki okwiatu zrosłe proksymalnie w rurkę o długości 4–6 mm, powyżej wolne, odgięte, podługowate, o długości 5–7 mm, różowe[7]. Sześć pręcików osadzonych u gardzieli rurki okwiatu[7]. Nitki nitkowate, proksymalnie przyrośnięte do okwiatu[7]. Pylniki dołączone grzbietowo, niemal podługowate, wcięte na obu końcach[7]. Zalążnia górna[5], wąsko jajowata, trójkomorowa, z dwoma zalążkami w każdej komorze[7]. Szyjka słupka kolumnowata, smukła, długości 7–10 mm, zwieńczona znamieniem główkowatym do trójklapowanego[7].
Owoce
Kulistawe jagody o średnicy 6–10 mm[7], czerwone (u R. carnea)[7] lub żółtopomarańczowe (u R. flava)[9].

Biologia i ekologia

Pokrój Reineckea carnea
Rozwój
Kwitną i owocują od lipca do listopada[7].
Siedlisko
Zasiedla gęste lasy, zacienione i wilgotne zbocza, wzdłuż dolin, na wysokości od 100 do 3200 m n.p.m.[7].
Cechy fitochemiczne
We wszystkich organach roślin z gatunku Reineckea carnea obecne są saponiny sterydowe[10].
Interakcje międzygatunkowe
Rośliny są atakowane przez grzyby z gatunku Colletotrichum dematium, wywołujące antraknozę[11].
Genetyka
Liczba chromosomów 2n u gatunku R. carnea wynosi 38, 42[5], przy czym podstawowa liczba chromosomów x wynosi 19[8].

Systematyka

Pozycja systematyczna
Rodzaj z plemienia Convallarieae w podrodzinie Nolinoideae rodziny szparagowatych (Asparagaceae)[12][2].
Wykaz gatunków[3]

Znaczenie użytkowe

Reineckea carnea 'Variegata'
Rośliny ozdobne
Reineckea carnea jest uprawiana jako roślina ozdobna do tworzenia wiecznie zielonych okryw w miejscach zacienionych. Wymaga gleby kwaśnej do neutralnej, rozmnaża się przez podział kłączy lub z nasion[13]. W uprawie znajduje się również kultywar tego gatunku o kremowo prążkowanych liściach 'Variegata'[13]. Zakwita przy wystarczająco wysokich temperaturach. W Polsce może nie być całkowicie mrozoodporna (strefy mrozoodporności: 7–10)[14].
Rośliny lecznicze
Całe rośliny Reineckea carnea stosowane są w tradycyjnej medycynie chińskiej jako środek przeciwkaszlowy i hemostatyczny oraz do usuwania toksyn[10][15].
Badania saponin obecnych w organach podziemnych tej rośliny wykazały, że niektóre z nich mają działanie hamujące na wytwarzanie cAMP przez fosfodiesterazę, w tym jedna na poziomie aktywności biologicznej porównywalnym do papaweryny[10]. Ekstrakty z tej rośliny badano również pod kątem ich działania antyoksydacyjnego, wykazując ich możliwe zastosowanie na choroby neurodegeneracyjne[16].

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-05] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-01-13] (ang.).
  3. a b c d e Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2022-01-13]. (ang.).
  4. Farr E. R., Zijlstra G. (ed.): Index Nominum Genericorum (Plantarum). Smithsonian Institution, 1996–. [dostęp 2022-01-13]. (ang.).
  5. a b c d Clive Stace: New Flora of the British Isles. Wyd. 3. Cambridge University Press, 2010, s. 217. ISBN 978-1-139-48649-1.
  6. Umberto Quattrocchi: CRC World Dictionary of Plant Names: Common Names, Scientific Names, Eponyms, Synonyms, and Etymology. T. 4 (R-Z). CRC Press, 2000, s. 2282. ISBN 0-8493-2678-8. (ang.).
  7. a b c d e f g h i j k l m n o p q r Chen Xinqi, Minoru N. Tamura: Flora of China. T. 24: Flagellariaceae through Marantaceae. 2000, s. 235.
  8. a b c d e J.G. Conran, M.N. Tamura: Convallariaceae. W: Klaus Kubitzki: The Families and Genera of Vascular Plants. T. 3: Flowering Plants. Monocotyledons: Lilianae (except Orchidaceae). Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 1998. DOI: 10.1007/978-3-662-03533-7. ISBN 978-3-662-03533-7. (ang.).
  9. a b Lan Yao, Xunru Ai, Jingzhou Dong, Reineckea flava (Liliaceae), a New Species from Guangxi Province, China, „Novon, A Journal for Botanical Nomenclature”, 27 (4), 2019, s. 219–221, DOI10.3417/2019302 [dostęp 2022-01-31].
  10. a b c Toshihiro Kanmoto i inni, Steroidal Constituents from the Underground Parts of Reineckea carnea and Their Inhibitory Activity on cAMP Phosphodiesterase, „Chemical and Pharmaceutical Bulletin”, 42 (4), 1994, s. 926–931, DOI10.1248/cpb.42.926 [dostęp 2022-01-31] (ang.).
  11. Jorrit H. Poelen, James D. Simons, Chris J. Mungall, Global biotic interactions: An open infrastructure to share and analyze species-interaction datasets, „Ecological Informatics”, 24, 2014, s. 148–159, DOI10.1016/j.ecoinf.2014.08.005 [dostęp 2022-01-31] (ang.).
  12. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. 2020. Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy). National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. [dostęp 2022-01-13]. (ang.).
  13. a b S.M. Walters, J. Cullen, Royal Horticultural Society (red.), The European garden flora: a manual for the identification of plants cultivated in Europe, both out-of-doors and under glass, Cambridge: Cambridge University Press, 1984–2000, s. 250, ISBN 0-521-24859-0.
  14. Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.
  15. Xinrong Yang, Encyclopedic Reference of Traditional Chinese Medicine, Anmin Chen i inni red., Berlin, Heidelberg: Springer Berlin Heidelberg, 2003, s. 436, ISBN 978-3-662-05177-1.
  16. Zeng We, Antioxidant Activity of Five Extracts from Reineckea carnea to SH- SY5Y cells, „Lishizhen Medicine and Materia Medica Research”, 2014 (ang.).