Lemuria (ssaki): Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Zwierzę infobox}}
WP:SK, drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
Linia 3: Linia 3:
|nazwa łacińska = ''Eulemur''
|nazwa łacińska = ''Eulemur''
|TSN = 572788
|TSN = 572788
|zoolog = [[Elwyn L. Simons|Simons]] & [[Yves Rumpler|Rumpler]], 1988{{r|Simons&Rumpler}}
|zoolog = [[Elwyn L. Simons|Simons]] & [[Yves Rumpler|Rumpler]], 1988<ref name="Simons&Rumpler"/>
|okres istnienia =
|okres istnienia =
|grafika = Eulemur mongoz (Wroclaw zoo)-3.JPG
|grafika = Eulemur mongoz (Wroclaw zoo)-3.JPG
Linia 18: Linia 18:
|typ nomenklatoryczny = ''Lemur mongoz'' {{small|[[Karol Linneusz|Linnaeus]], 1766}}
|typ nomenklatoryczny = ''Lemur mongoz'' {{small|[[Karol Linneusz|Linnaeus]], 1766}}
|synonimy =
|synonimy =
* ''Petterus'' {{small|[[Colin P. Groves|Groves]] & [[Robert H. Eaglen|Eaglen]], 1988}}{{r|Groves&Eaglen}}
* ''Petterus'' {{small|[[Colin P. Groves|Groves]] & [[Robert H. Eaglen|Eaglen]], 1988}}<ref name="Groves&Eaglen"/>
|ranga podtaksonu = [[Gatunek (biologia)|Gatunki]]
|ranga podtaksonu = [[Gatunek (biologia)|Gatunki]]
|podtaksony = ''zobacz opis w tekście''
|podtaksony = ''zobacz opis w tekście''
Linia 25: Linia 25:
}}
}}


'''Lemuria'''{{r|Cichocki&inni}} (''Eulemur'') – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] [[ssaki|ssaka]] z [[rodzina (biologia)|rodziny]] [[lemurowate|lemurowatych]] (Lemuridae).
'''Lemuria'''<ref name="Cichocki&inni"/> (''Eulemur'') – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] [[ssaki|ssaka]] z [[rodzina (biologia)|rodziny]] [[lemurowate|lemurowatych]] (Lemuridae).


== Zasięg występowania ==
== Zasięg występowania ==
Rodzaj obejmuje gatunki występujące na [[Madagaskar]]ze{{r|Burgin&inni|Schwitzer&inni|Wilson&Reeder}}. Lemuria manguścia została introdukowana na [[Komory|Komorach]]{{r|Burgin&inni|Schwitzer&inni|Wilson&Reeder}}.
Rodzaj obejmuje gatunki występujące na [[Madagaskar]]ze<ref name="Burgin&inni"/><ref name="Schwitzer&inni"/><ref name="Wilson&Reeder"/>. Lemuria manguścia została introdukowana na [[Komory|Komorach]]<ref name="Burgin&inni"/><ref name="Schwitzer&inni"/><ref name="Wilson&Reeder"/>.


== Morfologia ==
== Morfologia ==
Długość ciała (bez ogona) 30–50 cm, długość ogona 41–65 cm; masa ciała 1,1–2,5 kg{{r|Schwitzer&inni}}.
Długość ciała (bez ogona) 30–50 cm, długość ogona 41–65 cm; masa ciała 1,1–2,5 kg<ref name="Schwitzer&inni"/>.


== Systematyka ==
== Systematyka ==
=== Etymologia ===
=== Etymologia ===
* ''Eulemur'': {{gr.|ευ}} ''eu'' „typowy, dobry, prawdziwy”; rodzaj ''[[lemur katta|Lemur]]'' {{small|Linnaeus, 1758}} (lemur){{r|Simons&Rumpler}}.
* ''Eulemur'': {{gr.|ευ}} ''eu'' „typowy, dobry, prawdziwy”; rodzaj ''[[lemur katta|Lemur]]'' {{small|Linnaeus, 1758}} (lemur)<ref name="Simons&Rumpler"/>.
* ''Petterus'': [[Jean-Jacques Petter]] (1927–2002), francuski [[prymatologia|prymatolog]]{{r|Groves&Eaglen}}. [[Gatunek typowy]]: ''Lemur fulvus'' {{small|É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1796}}.
* ''Petterus'': [[Jean-Jacques Petter]] (1927–2002), francuski [[prymatologia|prymatolog]]<ref name="Groves&Eaglen"/>. [[Gatunek typowy]]: ''Lemur fulvus'' {{small|É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1796}}.


=== Podział systematyczny ===
=== Podział systematyczny ===
Do rodzaju zaliczane są następujące gatunki{{r|Burgin&inni|Cichocki&inni}}:
Do rodzaju zaliczane są następujące gatunki<ref name="Burgin&inni"/><ref name="Cichocki&inni"/>:
* ''Eulemur fulvus'' {{small|([[Étienne Geoffroy Saint-Hilaire|É. Geoffroy Saint-Hilaire]], 1796)}} – [[lemuria płowa]]
* ''Eulemur fulvus'' {{small|([[Étienne Geoffroy Saint-Hilaire|É. Geoffroy Saint-Hilaire]], 1796)}} – [[lemuria płowa]]
* ''Eulemur rufus'' {{small|([[Jean-Baptiste Audebert|Audebert]], 1799)}} – [[lemuria rdzawa]]
* ''Eulemur rufus'' {{small|([[Jean-Baptiste Audebert|Audebert]], 1799)}} – [[lemuria rdzawa]]
Linia 53: Linia 53:
* ''Eulemur mongoz'' {{small|(Linnaeus, 1766)}} – [[lemuria manguścia]]
* ''Eulemur mongoz'' {{small|(Linnaeus, 1766)}} – [[lemuria manguścia]]


[[Kladogram|Drzewo filogenetyczne]] rodzaju ''Eulemur'' oparte na dwóch loci mitochondrialnych i trzech jądrowych; liczby przedstawiają [[prawdopodobieństwo a posteriori]] każdego węzła<ref name="mar&kap"/>:
⚫
== Przypisy ==
{{Klad
{{Przypisy|
|1 = 1
⚫
# <ref name="Simons&Rumpler">{{cytuj pismo |autor = E.L. Simons, Y. Rumpler|tytuł = ''Eulemur'': New generic name for species of ''Lemur'' other than ''Lemur catta''|url = http://bionames.org/references/376607363df1c2755a70b9fb36d78bc4|czasopismo = Comptes Rendus de l’Acadèmie des Sciences| wolumin = 307|oznaczenie = Série III |miejsce = Paris | strony = 550|rok = 1988| język = fr en }}</ref>
|1.1 = 1
⚫
# <ref name="Groves&Eaglen">{{cytuj pismo |autor = C.P. Groves & R.H. Eaglen|tytuł = Systematics of the Lemuridae (Primates, Strepsirhini)|url = |czasopismo = Journal of Human Evolution| wolumin = 17|numer = 5|strony = 533|rok = 1988|doi = 10.1016/0047-2484(88)90040-1|język = en}}</ref>
|1.1.1 = 0,6
⚫
# <ref name="Cichocki&inni">Nazwy polskie za: {{Cytuj książkę | autor = W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz| tytuł = Polskie nazewnictwo ssaków świata | wydawca = Muzeum i Instytut Zoologii PAN | miejsce = Warszawa | rok = 2015 | isbn = 978-83-88147-15-9| strony = 30| język = pl en}}</ref>
|1.1.1.1 = 0,98
⚫
# <ref name="Burgin&inni">{{cytuj książkę| autor = C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest | tytuł = Illustrated Checklist of the Mammals of the World|url = https://www.lynxeds.com/product-category/by-categories/encyclopedias/illustrated-checklist-of-the-mammals-of-the-world-2/|rok = 2020|wydawca = Lynx Edicions|miejsce = Barcelona|część = 1|tytuł części = Monotremata to Rodentia|isbn = 978-84-16728-34-3|strony = 150–152|język = en}}</ref>
|1.1.1.1.1 = 0,9
⚫
# <ref name="Schwitzer&inni">{{Cytuj książkę | autor = R.A. Mittermeier, A.B. Rylands & D.E. Wilson (redaktorzy)| tytuł = [[Handbook of the Mammals of the World]] | autor r = Ch. Schwitzer, R.A. Mittermeier, E.E. Louis Jr & M.C. Richardson| rozdział = Family Lemuridae (Bamboo, True and Ruffed Lemurs)| część = 3 | tytuł części = Primates| wydawca = Lynx Edicions | miejsce = Barcelona | strony = 133–138| isbn = 978-84-96553-89-7| rok = 2013 | język = en}}</ref>
|1.1.1.1.1.1 = 0,86
⚫
# <ref name="Wilson&Reeder">{{cytuj stronę|autor = D.E. Wilson & D.M. Reeder (red.)|url = https://www.departments.bucknell.edu/biology/resources/msw3/browse.asp?id=12100034|tytuł = Genus ''Eulemur'' |opublikowany = Johns Hopkins University Press |praca = Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) |rok = 2005 | data dostępu = 2020-11-03}}</ref>
|1.1.1.1.1.1.1 = 1
|1.1.1.1.1.1.1.1 = ''E. albifrons''
|1.1.1.1.1.1.1.2 = ''E. sanfordi''
|1.1.1.1.1.1.2 = ''E. fulvus''
|1.1.1.1.1.2 = 0,98
|1.1.1.1.1.2.1 = ''E. rufus''
|1.1.1.1.1.2.2 = ''E. rufifrons''
|1.1.1.1.2 = 0,91
|1.1.1.1.2.1 = ''E. cinereiceps''
|1.1.1.1.2.2 = ''E. collaris''
|1.1.1.2 = ''E. rubriventer''
|1.1.2 = ''E. mongoz''
|1.2 = 0,58
|1.2.1 = ''E. coronatus''
|1.2.2 = 1
|1.2.2.1 = ''E. flavifrons''
|1.2.2.2 = ''E. macaco''
}}
}}

⚫
== Przypisy ==
<references>
⚫
<ref name="Simons&Rumpler">{{cytuj pismo |autor = E.L. Simons, Y. Rumpler|tytuł = ''Eulemur'': New generic name for species of ''Lemur'' other than ''Lemur catta''|url = http://bionames.org/references/376607363df1c2755a70b9fb36d78bc4|czasopismo = Comptes Rendus de l’Acadèmie des Sciences| wolumin = 307|oznaczenie = Série III |miejsce = Paris | strony = 550|rok = 1988| język = fr en }}</ref>
⚫
<ref name="Groves&Eaglen">{{cytuj pismo |autor = C.P. Groves & R.H. Eaglen|tytuł = Systematics of the Lemuridae (Primates, Strepsirhini)|url = |czasopismo = Journal of Human Evolution| wolumin = 17|numer = 5|strony = 533|rok = 1988|doi = 10.1016/0047-2484(88)90040-1|język = en}}</ref>
⚫
<ref name="Cichocki&inni">Nazwy polskie za: {{Cytuj książkę | autor = W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz| tytuł = Polskie nazewnictwo ssaków świata | wydawca = Muzeum i Instytut Zoologii PAN | miejsce = Warszawa | rok = 2015 | isbn = 978-83-88147-15-9| strony = 30| język = pl en}}</ref>
⚫
<ref name="Burgin&inni">{{cytuj książkę| autor = C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest | tytuł = Illustrated Checklist of the Mammals of the World|url = https://www.lynxeds.com/product-category/by-categories/encyclopedias/illustrated-checklist-of-the-mammals-of-the-world-2/|rok = 2020|wydawca = Lynx Edicions|miejsce = Barcelona|część = 1|tytuł części = Monotremata to Rodentia|isbn = 978-84-16728-34-3|strony = 150–152|język = en}}</ref>
⚫
<ref name="Schwitzer&inni">{{Cytuj książkę | autor = R.A. Mittermeier, A.B. Rylands & D.E. Wilson (redaktorzy)| tytuł = [[Handbook of the Mammals of the World]] | autor r = Ch. Schwitzer, R.A. Mittermeier, E.E. Louis Jr & M.C. Richardson| rozdział = Family Lemuridae (Bamboo, True and Ruffed Lemurs)| część = 3 | tytuł części = Primates| wydawca = Lynx Edicions | miejsce = Barcelona | strony = 133–138| isbn = 978-84-96553-89-7| rok = 2013 | język = en}}</ref>
⚫
<ref name="Wilson&Reeder">{{cytuj stronę|autor = D.E. Wilson & D.M. Reeder (red.)|url = https://www.departments.bucknell.edu/biology/resources/msw3/browse.asp?id=12100034|tytuł = Genus ''Eulemur'' |opublikowany = Johns Hopkins University Press |praca = Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) |rok = 2005 | data dostępu = 2020-11-03}}</ref>
<ref name="mar&kap">{{cytuj pismo |autor = M. Markolf & P.M. Kappeler |tytuł = Phylogeographic analysis of the true lemurs (genus Eulemur) underlines the role of river catchments for the evolution of micro-endemism in Madagascar|url = |czasopismo = Frontiers in Zoology| wolumin = 10 |numer = 1|strony = 70|rok = 2013|doi = 10.1186/1742-9994-10-70|język = en}}</ref>
</references>


{{Kontrola autorytatywna}}
{{Kontrola autorytatywna}}

Wersja z 13:23, 1 paź 2022

Lemuria
Eulemur[1]
Simons & Rumpler, 1988[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – samica lemurii manguściej (E. mongoz)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

naczelne

Podrząd

lemurowe

Rodzina

lemurowate

Rodzaj

lemuria

Typ nomenklatoryczny

Lemur mongoz Linnaeus, 1766

Synonimy
Gatunki

zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Lemuria[4] (Eulemur) – rodzaj ssaka z rodziny lemurowatych (Lemuridae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące na Madagaskarze[5][6][7]. Lemuria manguścia została introdukowana na Komorach[5][6][7].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 30–50 cm, długość ogona 41–65 cm; masa ciała 1,1–2,5 kg[6].

Systematyka

Etymologia

Podział systematyczny

Do rodzaju zaliczane są następujące gatunki[5][4]:

Drzewo filogenetyczne rodzaju Eulemur oparte na dwóch loci mitochondrialnych i trzech jądrowych; liczby przedstawiają prawdopodobieństwo a posteriori każdego węzła[8]:

1
1
0,6
0,98
0,9
0,86
1

E. albifrons



E. sanfordi




E. fulvus



0,98

E. rufus



E. rufifrons




0,91

E. cinereiceps



E. collaris





E. rubriventer




E. mongoz



0,58

E. coronatus


1

E. flavifrons



E. macaco





Przypisy

  1. ↑ Eulemur, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ a b E.L. Simons, Y. Rumpler. Eulemur: New generic name for species of Lemur other than Lemur catta. „Comptes Rendus de l’Acadèmie des Sciences”. Série III. 307, s. 550, 1988. Paris. (fr. • ang.). 
  3. ↑ a b C.P. Groves & R.H. Eaglen. Systematics of the Lemuridae (Primates, Strepsirhini). „Journal of Human Evolution”. 17 (5), s. 533, 1988. DOI: 10.1016/0047-2484(88)90040-1. (ang.). 
  4. ↑ a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 30. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  5. ↑ a b c C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 150–152. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  6. ↑ a b c Ch. Schwitzer, R.A. Mittermeier, E.E. Louis Jr & M.C. Richardson: Family Lemuridae (Bamboo, True and Ruffed Lemurs). W: R.A. Mittermeier, A.B. Rylands & D.E. Wilson (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 3: Primates. Barcelona: Lynx Edicions, 2013, s. 133–138. ISBN 978-84-96553-89-7. (ang.).
  7. ↑ a b D.E. Wilson & D.M. Reeder (red.): Genus Eulemur. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-03].
  8. ↑ M. Markolf & P.M. Kappeler. Phylogeographic analysis of the true lemurs (genus Eulemur) underlines the role of river catchments for the evolution of micro-endemism in Madagascar. „Frontiers in Zoology”. 10 (1), s. 70, 2013. DOI: 10.1186/1742-9994-10-70. (ang.). 
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Lemuria_(ssaki)&oldid=68395207”