Święta Góra (Góry Opawskie)
50°17′05″N 17°33′21″E/50,284722 17,555833
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Położenie | |
| Pasmo | |
| Wysokość |
354 m n.p.m. |
Położenie na mapie Sudetów  | |
Położenie na mapie Prudnika  | |
Położenie na mapie powiatu prudnickiego  | |
| 50°17′05″N 17°33′21″E/50,284722 17,555833
| |
Święta Góra (niem. Heilig Berg) – wzgórze w polskiej części Gór Opawskich, w Sudetach Wschodnich, o wysokości 354 m n.p.m. Położone na południu Prudnika, w Lesie Prudnickim, w południowym odgałęzieniu grzbietu Okopowej. Należy do Korony Parku Krajobrazowego Góry Opawskie[1].
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
W czasach niemieckich wzniesienie nosiło nazwę Heilig Berg. Jej dosłowne polskie tłumaczenie zostało wprowadzone do powszechnego użycia w latach 90. XX wieku dzięki przewodnikowi Marka Sitki. Geneza nazwy nie jest znana. Skojarzenia ze „świętością” może przywoływać sąsiedztwo klasztoru franciszkanów pod Kozią Górą i ruiny sanktuarium na Kaplicznej Górze. Zdaniem Andrzeja Derenia, nazwa góra może pochodzić od świętego obrazka lub małego krzyża wiszącego w przeszłości na jej szczycie[2].
Geografia[edytuj | edytuj kod]
Wzniesienie położone na obszarze Parku Krajobrazowego Gór Opawskich w północno środkowej części Gór Opawskich zwanej Lasem Prudnickim, na północnej ich krawędzi, około 4 km na południowy zachód od centrum miejscowości Prudnik.
Niewielkie kopulaste wzniesienie Gór Opawskich między Kozią Górą po północnej stronie a Zbylutem po południowej stronie oddzielone od nich niewielkimi przełęczami. Wznosi się w południowo-wschodnim odgałęzieniu grzbietu odchodzącego od Okopowej. Wzniesienie charakteryzuje się regularną rzeźbą i ukształtowaniem oraz dość stromymi zboczami i mało wyrazistym, płaskim szczytem. Wzgórze wyraźnie wydzielają wykształcone doliny Trzebinki i jej bezimiennych dopływów. Wzniesienie zbudowane ze skał osadowych pochodzenia morskiego, głównie piaskowców, szarogłazów[3]. Zbocza wzniesienia pokrywa niewielka warstwa młodszych osadów z okresu zlodowaceń plejstoceńskich. Cała powierzchnia wzniesienia łącznie z partią szczytową porośnięta jest lasem. Zboczami wzniesienia na szczyt prowadzą leśne ścieżki. U zachodniego podnóża wzniesienia, położona jest miejscowość Dębowiec. Położenie wzniesienia oraz kształt czynią wzniesienie rozpoznawalnym w terenie.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wyraźna ścieżka na stoku Świętej Góry wyznaczała fragment granicy między lasem, który był własnością Prudnika, a lasem trzebińskim. Obecnie biegnie tędy granica między miastem i gminą Prudnik a wsią Trzebina w gminie Lubrza. Na przedłużeniu granicznej ścieżki znajduje się podłużny i spłaszczony kamień, który według Andrzeja Derenia mógł pełnić funkcję kamiennej kładki na pobliskim strumieniu, albo był jednym z kamieni granicznych Królewskiego Miasta Prudnik[2].
W jednym z prudnickich opracowań z lat 20. XX wieku wymieniona jest strzelnica na Świętej Górze. Geneza strzelnicy może jednak sięgać XIX wieku, co czyniłoby ją najstarszą strzelnicą w okolicy. Była ona punktem orientacyjnym dla sieci szlaków turystycznych w Lesie Prudnickim. Po strzelnicy zachowały się wyraźne wały, kulochwyt i miejsce po drewnianym budynku[2].
Turystyka[edytuj | edytuj kod]
Szlaki turystyczne[edytuj | edytuj kod]
W rejonie Świętej Góry przebiegają szlaki turystyczne[4][5]:
Główny Szlak Sudecki im. Mieczysława Orłowicza (440 km): Prudnik – Świeradów-Zdrój
Szlak Historyczny Lasów Królewskiego Miasta Prudnik (17,5 km): Park Miejski w Prudniku – stare dęby w Prudniku – Kapliczna Góra – Kobylica – Dębowiec – rozdroże pod Trzebiną – sanktuarium św. Józefa w Prudniku–Lesie – Prudnik–Lipy – Park Miejski w Prudniku
Szlaki rowerowe[edytuj | edytuj kod]
W rejonie Świętej Góry przebiegają szlaki rowerowe[4][6]:
Wokół Lasu Prudnickiego – Pętla II (13,5 km): Prudnik – sanktuarium św. Józefa w Prudniku–Lesie – rozdroże pod Trzebiną – Dębowiec – Prudnik
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Dawid Przyszlak, Zdobądź Koronę Parku Krajobrazowego Góry Opawskie! [online], Prudnik24, 25 maja 2021 [dostęp 2022-08-08] (pol.).
- ↑ a b c Andrzej Dereń, Święta Góra z dziurą, „Tygodnik Prudnicki”, 44 (878), 31 października 2007, s. 25, ISSN 1231-904X.
- ↑ Budowa geologiczna [online], goryopawskie.bnx.pl [dostęp 2022-02-08] [zarchiwizowane z adresu 2013-07-05].
- ↑ a b Tadeusz Górecki, Szlaki turystyczne – Urząd Miejski w Prudniku [online], prudnik.pl, 21 marca 2012 [dostęp 2022-07-27] (pol.).
- ↑ Ścieżki piesze – Starostwo Powiatowe w Prudniku [online], powiatprudnicki.pl [dostęp 2022-07-27] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-20].
- ↑ Trasy rowerowe – Starostwo Powiatowe w Prudniku [online], powiatprudnicki.pl, 13 października 2018 [dostęp 2022-07-27] [zarchiwizowane z adresu 2018-10-13].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Góry Opawskie. Zlatohorská vrchovina, mapa turystyczna, skala 1:40 000. Wyd. IV. Wrocław: Studio PLAN, 2012. ISBN 978-83-61829-94-2.
- W. Brygier: Przewodnik, Góry Opawskie, Zlatohorska vrchovina. Wrocław: Studio PLAN, 2007. ISBN 83-60180-53-9.
- red.M. Staffa: Słownik Geografii Turystycznej Sudetów t.18, Góry Opawskie. Wrocław: I-BIS, 2008. ISBN 978-83-85773-98-6.