Budzionauka
54°25′20″N 25°53′58″E/54,422222 25,899444
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Rejon | |
| Sielsowiet | |
| Populacja • liczba ludności |
|
| Tablice rejestracyjne |
4 |
Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego  | |
Położenie na mapie Białorusi  | |
Położenie na mapie Polski w 1939  | |
| 54°25′20″N 25°53′58″E/54,422222 25,899444
| |
Budzionauka (biał. Будзёнаўка; ros. Будёновка) – chutor na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, w rejonie oszmiańskim, w sielsowiecie Kolczuny.
Dawniej używana nazwa – Święty Duch.
Historia[edytuj | edytuj kod]
W czasach zaborów wieś i dobra w gminie Polany, w powiecie oszmiańskim, w guberni wileńskiej Imperium Rosyjskiego. W 1866 roku liczyła 178 mieszkańców w 12 domach[1]
W latach 1921–1945 wieś leżała w Polsce, w województwie wileńskim[a], w powiecie oszmiańskim, w gminie miejskiej Oszmiana.
W 1931 w 48 domach zamieszkiwało 280 osób[2].
Wierni należeli do parafii rzymskokatolickiej i prawosławnej w Oszmianie. Miejscowość podlegała pod Sąd Grodzki w Oszmianie i Okręgowy w Wilnie; właściwy urząd pocztowy mieścił się w Oszmianie[3].
W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką. 2 listopada została włączona do Białoruskiej SRR[4][5]. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. W 1944 miejscowość została ponownie zajęta przez wojska sowieckie i włączona do Białoruskiej SRR[6].
Od 1991 w składzie niepodległej Białorusi.
Znajduje się tu dwór Lwa Strugacza. Zbudowany na przełomie XIX i XX wieku w stylu secesyjnym przez przemysłowca Leiba Strugacza, jednego z najbogatszych Żydów na tym terenie, był on właścicielem gorzelni i fabryki drożdży w Oszmianie, był udziałowcem Browaru Lida i Ryskiej Spółki Akcyjnej[7].
Po roku 1939 roku, kiedy znacjonalizowano dom i gospodarstwo miejscowego kupca, wieś stopniowo popadała w ruinę. Ostatnim właścicielem majątku był wydział oświaty komitetu wykonawczego rejonu oszmiańskiego. Przez pewien czas mieszkały tam rodziny nauczycieli.
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Przynależność wojewódzka zmieniała się. Wieś leżała w Ziemi Wileńskiej (1922–1926) i w województwie wileńskim (od 1926).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Święty Duch, wieś, powiat oszmiański, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 699.
- ↑ Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. 1, Warszawa 1938, s. 30.
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 1712.
- ↑ https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatopracowania/70/plik/m-631.pdf.
- ↑ okupacja sowiecka ziem polskich, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-04-03].
- ↑ Piotr Eberhardt, Formowanie się polskiej granicy wschodniej po II wojnie światowej, „Dzieje Najnowsze”, Rocznik L – 2018 (2), 2018, s. 95–100.
- ↑ Сядзібу XIX ст пад Ашмянамі рэканструявалі “па-хазяйскі” - і знішчылі гістарычны выгляд [online], Hrodna.life - навіны Гродна, 9 marca 2024 [dostęp 2024-03-09] (biał.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Święty Duch, wieś, powiat oszmiański, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 699.