Skrzydłorzech japoński

Skrzydłorzech japoński
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	bukowce
Rodzina	orzechowate
Rodzaj	skrzydłorzech
Gatunek	skrzydłorzech japoński
	Nazwa systematyczna
	Pterocarya rhoifolia Siebold & Zucc.; Fl. Jap. 141 141 1845
Synonimy
	Pterocarya sorbifolia Siebold & Zucc.;
	Pterocarya sorbifolia Siebold & Zucc.;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Multimedia w Wikimedia Commons

Następująca wersja przejrzana tej strony, którą oznaczono 7 mar 2021, była oparta na tej wersji.

Skrzydłorzech japoński (Pterocarya rhoifolia Siebold & Zucc.) – gatunek drzewa z rodziny orzechowatych. Występuje naturalnie w Japonii (jest tam jednym z najwyższych drzew)^[5]^[6] oraz we wschodniej części prowincji Szantung we wschodnich Chinach^[7]. Rośnie w lasach nad strumieniami i rzekami, często jako dominant w różnych zespołach łęgowych^[8].

Morfologia

Pokrój: Na stanowiskach naturalnych dorasta do 30 m wysokości^[7], lecz w Polsce jedynie do 10 m^[6]. Ma szeroką koronę^[5].
Pąki: Pąki posiadają 2 bądź 3 ciemnobrązowe łuski, które opadają podczas zimy^[5].
Liście: Liście nieparzystopierzaste o długości zwykle do 25 cm, rzadko do 40 cm^[7]. Składają się listków w liczbie od 11 do 21, osadzonych na krótkich ogonkach – do 1,5 mm długości (tylko listek końcowy osadzony na ośce o długości 1,5 do 2 cm). Listki owalne do lancetowatych, o nasadzie klinowatej lub zaokrąglonej, na końcu długo zaostrzone. Osiągają od 6 do 12 cm długości i 1,5 do 4 cm szerokości. Bardzo drobno owłosione od spodu, niekiedy jedynie z kępkami włosków w kątach nerwów. Ogonki liściowe są obłe, o długości 3–7 cm, omszone i nie oskrzydlone^[5]^[7].
Kwiaty: Drobne, zebrane w długie, zwisające kłosy o długości 20–30 cm (rzadko do ok. 50 cm) i owłosionej osi^[7].
Owoce: Gładkie orzeszki o średnicy 8–9 mm z dwoma półokrągłymi skrzydełkami^[7].
Gatunki podobne: Przypomina skrzydłorzecha kaukaskiego, od którego odróżniają go odpadające na początku zimy łuski okrywające pąki i węższe skrzydełka na orzeszkach^[6].

Biologia

Fanerofit. Preferuje stanowiska w pełnym nasłonecznieniu. Roślina szybkorosnąca. Dobrze rośnie na glebie kwaśnej bądź obojętnej. Jest mrozoodporny (6B-8B strefa mrozoodporności), lecz może być uszkadzany przez późne przymrozki. Źle znosi suszę^[6]^[9]. Kwitnie w maju, owocuje od czerwca do lipca^[7]. Osiąga wiek ok. 150 lat^[8].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-08] (ang.).
↑ ^a ^b Pterocarya rhoifolia. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2011-11-20]. (ang.).
↑ Pterocarya rhoifolia, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Johnson O., More D.: Drzewa. Warszawa: Multico, 2009, s. 172. ISBN 978-83-7073-643-9.
↑ ^a ^b ^c ^d ogrodnick.pl: Skrzydłorzech japoński. [dostęp 2011-11-20]. (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Pterocarya rhoifolia. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2011-11-20]. (ang.).
↑ ^a ^b Hitoshi Sakio, Toshikazu Tamura: Ecology of riparian forests in Japan: disturbance, life history and regeneration. Springer, 2008, s. 317.
↑ IBRO: Skrzydłorzech japoński / Pterocarya rhoifolia. [dostęp 2011-11-20]. (pol.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-08] (ang.).

[tpl-3] Pterocarya rhoifolia. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2011-11-20]. (ang.).

[iucn-4] Pterocarya rhoifolia, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[drzewa-5] Johnson O., More D.: Drzewa. Warszawa: Multico, 2009, s. 172. ISBN 978-83-7073-643-9.

[ogrodnick-6] rodnick.pl: Skrzydłorzech japoński. [dostęp 2011-11-20]. (pol.).

[china-7] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Pterocarya rhoifolia. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2011-11-20]. (ang.).

[sakio-8] Hitoshi Sakio, Toshikazu Tamura: Ecology of riparian forests in Japan: disturbance, life history and regeneration. Springer, 2008, s. 317.

[ibro-9] IBRO: Skrzydłorzech japoński / Pterocarya rhoifolia. [dostęp 2011-11-20]. (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]