Acerodon grzywiasty

Acerodon grzywiasty
	Acerodon jubatus
	(Eschscholtz, 1831)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	nietoperze
Podrząd	rudawkokształtne
Nadrodzina	Pteropodoidea
Rodzina	rudawkowate
Podrodzina	Pteropodinae
Plemię	Pteropodini
Rodzaj	acerodon
Gatunek	acerodon grzywiasty
Synonimy
	Pteropus jubatus Eschscholtz, 1831; Pteropus pyrrhocephalus Meyen, 1833; Pteropus auri-nuchalis Elliot, 1896; Pteropus lucifer Elliot, 1896;
	Pteropus jubatus Eschscholtz, 1831; Pteropus pyrrhocephalus Meyen, 1833; Pteropus auri-nuchalis Elliot, 1896; Pteropus lucifer Elliot, 1896;
Podgatunki
	A. j. jubatus (Eschscholtz, 1831); A. j. lucifer (Elliot, 1896); A. j. mindanensis K. Andersen, 1909;
	A. j. jubatus (Eschscholtz, 1831); A. j. lucifer (Elliot, 1896); A. j. mindanensis K. Andersen, 1909;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; zagrożony
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Acerodon grzywiasty^[8] (Acerodon jubatus) – gatunek ssaka z podrodziny Pteropodinae w obrębie rodziny rudawkowatych (Pteropodidae).

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1831 roku niemiecki przyrodnik Johann Friedrich von Eschscholtz nadając mu nazwę Pteropus jubatus^[2]. Holotyp pochodził z Manili, na Luzonie, w Filipinach^[9].

Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają trzy podgatunki^[10]. Podstawowe dane taksonomiczne podgatunków (oprócz nominatywnego) przedstawia poniższa tabelka:

Podgatunek	Oryginalna nazwa	Autor i rok opisu	Miejsce typowe
A. j. lucifer	Pteropus lucifer	Elliot, 1896	Concepcion, Panay, Filipiny^[11].
A. j. mindanensis	Acerodon jubatus mindanensis	K. Andersen, 1909	Mindanao, Filipiny^[12].

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Acerodon: gr. α a „bez”; κερας keras, κερατος keratos „róg”; οδους odous, οδοντος odontos „ząb”^[13].
jubatus: łac. iubatus „grzywiasty, grzebieniasty”, od iuba „grzywa, grzebień”^[14].
lucifer: w mitologii rzymskiej Lucyfer (łac. Lucifer) to personifikacja Gwiazdy Wieczornej (Wenus), od lucifer „niosący światło”, od lux, lucis „światło”; -fera „niosący, dźwigający”, od ferre „nosić, dźwigać”, od gr. Φωσφoρος Phōsphoros, „niosący światło”^[15].
mindanensis: Mindanao, Filipiny^[16].

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Acerodon grzywiasty występuje endemicznie w Filipinach zamieszkując w zależności od podgatunku^[10]:

A. jubatus jubatus – Filipiny na północ od Mindanao, z wyjątkiem Batanes, Babuyan i Palawan.
A. jubatus lucifer – Panay, wymarły.
A. jubatus mindanensis – Mindanao.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała 260–300 mm, ogona brak, długość ucha 31–34 mm, długość tylnej stopy 56–62 mm, długość przedramienia 182–205 mm; rozpiętość skrzydeł 150–170 cm^[17]; masa ciała 0,8–1,2 kg (na Mindanao do 1,4 kg)^[18]. Wzór zębowy: I ${\tfrac {2}{2}}$ C ${\tfrac {1}{1}}$ P ${\tfrac {2-3}{3}}$ M ${\tfrac {2}{3}}$ = 32-54^[18].

Ekologia[edytuj | edytuj kod]

Jest owocożerny.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Acerodon jubatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b J.F. von Eschscholtz: Zoologischer Atlas: enthaltend Abbildungen und Beschreibungen neuer Thierarten, während des Flottcapitains v. Kotzebue zweiter Reise um die Welt, auf der russisch-kaiserlichen Kriegsschlupp Predpriaetië in den Jahren 1823-1826. Berlin: Gedruckt und verlegt bei G. Reimer, 1829–1833, s. 1. (niem.).
↑ F.J.F. Meyen. Beiträge zur zoologie, gesammelt auf einer reise um die erde. III. Fledermause. Chiroptera. „Nova Acta Physico-medica Academiae Caesareae Leopoldino-Carolinae Naturae Curiosorum”. 16 (8), s. 604, 1833. (niem.).
↑ Elliot 1896 ↓, s. 77.
↑ Elliot 1896 ↓, s. 78.
↑ K.C. Andersen. Notes on the genus Acerodon, with a synopsis of its species and subspecies, and descriptions of four new forms. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eight series. 3 (13), s. 20–29, 1909. (ang.).
↑ T. Mildenstein & L.T.M.& L. Paguntalan T. Mildenstein & L.T.M.& L., Acerodon jubatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-3 [dostęp 2022-06-10] (ang.).
↑ Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 78. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Acerodon jubatus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-06-10].
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 106. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ Zijlstra ↓, s. N#19696.
↑ Zijlstra ↓, s. N#19697.
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 73, 1904. (ang.).
↑ The Key to Scientific Names ↓, jubatus [dostęp 2022-06-10] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, lucifer [dostęp 2022-06-10] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, mindanensis [dostęp 2022-06-10] .
↑ Nowak, R. M., ed. (1999). Walker's Mammals of the World, Volume 1 (6th ed.). Johns Hopkins University Press. pp. 264–271. ISBN 0-8018-5789-9.
↑ ^a ^b N. Giannini, C. Burgin, V. Van Cakenberghe, S. Tsang, S. Hintsche, T. Lavery, F. Bonaccorso, F. Almeida & B. O’Toole: Family Pteropodidae (Old World Fruit Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 134–135. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

D.G. Elliot. On sundry collections of mammals. „Publication. Field Columbian Museum”. Zoological series. 1 (3), s. 67–82, 1896. (ang.).
J.S. Zijlstra: Home. Hesperomys project. [dostęp 2022-05-19]. (ang.).
The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

[itis-1] Acerodon jubatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Eschscholtz-2] J.F. von Eschscholtz: Zoologischer Atlas: enthaltend Abbildungen und Beschreibungen neuer Thierarten, während des Flottcapitains v. Kotzebue zweiter Reise um die Welt, auf der russisch-kaiserlichen Kriegsschlupp Predpriaetië in den Jahren 1823-1826. Berlin: Gedruckt und verlegt bei G. Reimer, 1829–1833, s. 1. (niem.).

[Meyen-3] F.J.F. Meyen. Beiträge zur zoologie, gesammelt auf einer reise um die erde. III. Fledermause. Chiroptera. „Nova Acta Physico-medica Academiae Caesareae Leopoldino-Carolinae Naturae Curiosorum”. 16 (8), s. 604, 1833. (niem.).

[CITEREFElliot1896[https://www.biodiversitylibrary.org/page/6682774_77]-4] Elliot 1896 ↓, s. 77.

[CITEREFElliot1896[https://www.biodiversitylibrary.org/page/6682775_78]-5] Elliot 1896 ↓, s. 78.

[Andersen-6] K.C. Andersen. Notes on the genus Acerodon, with a synopsis of its species and subspecies, and descriptions of four new forms. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eight series. 3 (13), s. 20–29, 1909. (ang.).

[iucn-7] T. Mildenstein & L.T.M.& L. Paguntalan T. Mildenstein & L.T.M.& L., Acerodon jubatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-3 [dostęp 2022-06-10] (ang.).

[miiz-8] Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 78. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Wilson&Reeder-9] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Acerodon jubatus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-06-10].

[Burgin&inni-10] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 106. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[CITEREFZijlstra[http://hesperomys.com/n/19696_N#19696]-11] Zijlstra ↓, s. N#19696.

[CITEREFZijlstra[http://hesperomys.com/n/19697_N#19697]-12] Zijlstra ↓, s. N#19697.

[Palmer-13] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 73, 1904. (ang.).

[14] The Key to Scientific Names ↓, jubatus [dostęp 2022-06-10] .

[15] The Key to Scientific Names ↓, lucifer [dostęp 2022-06-10] .

[16] The Key to Scientific Names ↓, mindanensis [dostęp 2022-06-10] .

[17] Nowak, R. M., ed. (1999). Walker's Mammals of the World, Volume 1 (6th ed.). Johns Hopkins University Press. pp. 264–271. ISBN 0-8018-5789-9.

[Giannini&inni-18] N. Giannini, C. Burgin, V. Van Cakenberghe, S. Tsang, S. Hintsche, T. Lavery, F. Bonaccorso, F. Almeida & B. O’Toole: Family Pteropodidae (Old World Fruit Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 134–135. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]