Adam Zemanek
major artylerii | |
Data i miejsce urodzenia |
14 września 1898 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
kwiecień 1940 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
przed 1916–1940 |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki |
5 Lwowski pułk artylerii lekkiej |
Stanowiska |
dowódca dyonu 1 pułku artylerii lekkiej Legionów |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Adam Zemanek (ur. 14 września 1898 we Lwowie, zm. w kwietniu 1940 w Charkowie) – major artylerii Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 14 września 1898 roku we Lwowie, w rodzinie Ignacego i Stefanii. Był młodszym bratem Stanisława Zemanka.
W czasie I wojny światowej służył w Legionach. Wstąpił do Wojska Polskiego. W czasie wojny polsko-ukraińskiej oraz wojny polsko-bolszewickiej służył w 5 Lwowskim pułku artylerii polowej oraz 12 pułku artylerii ciężkiej.
Po zakończeniu działań wojennych pozostał w wojsku i w 1922 roku został zweryfikowany do stopnia porucznika artylerii ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1920 roku. Służył w 6 pułku artylerii ciężkiej, gdzie był dowódcą plutonu[1]. W 6 pac służył do początku lat trzydziestych XX wieku. W 1930 roku został awansowany na kapitana artylerii ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1930 roku i został oddelegowany do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr VI we Lwowie. Na stopień majora został mianowany ze starszeństwem z dniem 19 marca 1938 i 30. lokatą w korpusie oficerów artylerii[2]. W 1938 roku został mianowany dowódcą dyonu w 1 pułku artylerii lekkiej Legionów. W czasie mobilizacji w 1939 roku został wyznaczony na stanowisko oficera sztabu dowódcy artylerii dywizyjnej 1 Dywizji Piechoty Legionów. W czasie walk 22 września 1939 roku w okolicach Tarnawatki został ranny.
Adam Zemanek w 1940 roku został zamordowany przez NKWD w Charkowie i pochowany w bezimiennej mogile zbiorowej. Obecnie jego szczątki spoczywają w Piatichatkach na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie.
5 października 2007 Minister Obrony Narodowej awansował go pośmiertnie do stopnia podpułkownika[3]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Złoty Krzyż Zasługi (25 maja 1939)[4]
- Medal Niepodległości (9 listopada 1932)[5]
- Srebrny Krzyż Zasługi (19 marca 1931)[6]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 789, 828.
- ↑ Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 424.
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ M.P. z 1939 r. nr 121, poz. 282 „za zasługi w służbie wojskowej”.
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 296 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 103 „za zasługi na polu wyszkolenia wojska”.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2003. ISBN 83-7188-691-8.
- Ludzie urodzeni we Lwowie
- Majorowie artylerii II Rzeczypospolitej
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie 1 Pułku Artylerii Lekkiej Legionów
- Oficerowie 5 Lwowskiego Pułku Artylerii Lekkiej
- Oficerowie 6 Pułku Artylerii Ciężkiej
- Oficerowie Wojska Polskiego zamordowani w Charkowie
- Polacy w I wojnie światowej
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-ukraińskiej (strona polska)
- Urodzeni w 1898
- Zmarli w 1940