Antoni Rzempołuski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Antoni Rzempołuski
Data i miejsce urodzenia

1784
Warszawa

Data i miejsce śmierci

12 kwietnia 1852
Warszawa

Miejsce spoczynku

cmentarz Powązkowski w Warszawie, kw. 9

Zawód, zajęcie

pisarz sądowy, sędzia, ziemianin

Rodzice

Michał; Ewa z Niemojewskich

Małżeństwo

Zofia Bekiesz-Mroczkiewicz (1° Nowowieyska)

Dzieci

Aniela Jakubowa Popławska, Antonina Piotrowa Gorzeńska, Aleksander Rzempołuski, Stanisław Rzempołuski

Odznaczenia
Order Świętego Stanisława II klasy z gwiazdą (Imperium Rosyjskie)
Grób Antoniego Rzempołuskiego na cmentarzu Powązkowskim

Antoni Rzempołuski (Rzempołowski) herbu Prawomir (ur. 1784 w Warszawie, zm. 12 kwietnia 1852 tamże) – sędzia Sądu Najwyższej Instancji Królestwa Polskiego, prezes Trybunału Cywilnego w Kaliszu.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem Michała i Ewy z Niemojewskich herbu Wieruszowa (zm. 1845). Związek jego rodziców był mezaliansem – ojciec pochodził z zamożnej warszawskiej rodziny kupieckiej, matka z jednego z lepszych rodów szlacheckich w Kaliskiem. Zapewne znakomite koligacje po kądzieli pomogły mu w przyszłej karierze.

Studiował prawo w Niemczech (prawdopodobnie). W 1807 r. zatrudniono go w biurze Feliksa hr. Łubieńskiego – dyrektora, a potem ministra sprawiedliwości Księstwa Warszawskiego. W 1808 r. został podpisarzem, a w trzy lata później pisarzem Sądu Apelacyjnego Księstwa.

herb Prawomir

W 1815 r. mianowano go pisarzem dopiero co utworzonego Sądu Najwyższej Instancji. Pozostał nim do 1838 r. W czasie obrad sądu sejmowego mającego na celu osądzenie członków Towarzystwa Patriotycznego pełnił funkcję zastępcy pisarza i później pisarza (po śmierci Klemensa Urmowskiego). W 1838 r. mianowano go sędzią Sądu Najwyższej Instancji, a niedługo potem (początek lat 40.) powierzono mu funkcje prezesa Trybunału Cywilnego w Kaliszu. Po przejściu na emeryturę przeprowadził się z Kielc do Warszawy i zamieszkał przy ulicy Krakowskie Przedmieście.

29 lipca 1823 r. car i król polski Aleksander I Romanow nadał Rzempołuskiemu szlachectwo Królestwa Polskiego z nowym herbem Prawomir i dewizą "Lex et labor". W 1836 r. wylegitymował się ze swojego szlachectwa. Rzempołuski dwukrotnie otrzymywał order św. Stanisława – po raz pierwszy III klasy, następnie II klasy. Wyróżniono go też Odznaką Honorową za "nieskazitelną służbę".

Utrzymywał bardzo dobre kontakty z hierarchią Kościoła Katolickiego, co chociażby widać po biskupach (i innych dostojnikach), którzy celebrowali prawie wszystkie ważne uroczystości w jego rodzinie. Jest to o tyle ciekawe, że niektórzy sugerowali (m.in. Feliks hr. Łubieński), że rodzina Rzempołuskich była pochodzenia żydowskiego i pod koniec XVIII w. należała do sekty frankistów.

Ożenił się z Zofią z Bekiesz – Mroczkiewiczów de Korniath 1° voto Nowowieyską, córką Stanisława Kostki (potomka Kacpra Bekiesza de Korniath) – regenta Komisji Skarbu Koronnego, właściciela dóbr Ogrodzieniec i Słomczyn, i skarbniczanki ciechanowskiej Benigny z Kossobudzkich herbu Pobóg z Kossobud. Miał z nią sześcioro dzieci : trzech synów: Aleksandra (zm. w niemowlęctwie w 1824 r.), Stanisława Jana Roberta (zm. 1873) oficera piechoty, kawalera Virtuti Militari, ziemianina, Aleksandra (2) (zm. 1866) urzędnika bankowego; trzy córki – jedna z nich Aniela (zm. 1837) wyszła za mąż za Jakuba Popławskiego z Popław, radcę Najwyższej Izby Obrachunkowej i ziemianina; druga – Antonina, została żoną Piotra z Gorzenia Ostroróg Gorzeńskiego; o trzeciej córce brak informacji.

Zmarł w Warszawie w 1852 r. Jego ciało spoczęło na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 9-6-4/5/6)[1], przy boku żony, syna Aleksandra i córki Anieli (tuż przy kościele św. Karola Boromeusza). Potem jeszcze pochowano w tym grobie jego dwóch synów i synową.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Cmentarz Stare Powązki: ALEXANDER RZEMPOŁUSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-12-23].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Polski Słownik Biograficzny, tom XXXIV, Ossolineum 1992 – 1993, s. 17-18 (biogram aut. Władysława Sobocińskiego).
  • Kazimierz Marcinkowski, Rodziny zaszczycone szlachectwem w Królestwie Polskim 1815-1836, Warszawa 1907, s. 48.
  • Akt ślubu nr 21 z 1808 r., Księgi Akt Stanu Cywilnego m. Warszawy, Cyrkuł II.
  • Kurier Warszawski z 31 V 1836, nr 142; z 3 VI 1836, nr 144; z 6/13 IV 1852, nr 103.