Barbara Bandurka

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Barbara Bandurka
Data i miejsce urodzenia

16 sierpnia 1948
Sanok

Data śmierci

17 marca 2022

Narodowość

polska

Dziedzina sztuki

malarstwo, literatura

Multimedia w Wikimedia Commons

Barbara Antonina Bandurka-Wilk (ur. 16 sierpnia 1948 w Sanoku, zm. 17 marca 2022) – polska artystka, malarka, konserwatorka, poetka.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Pomnik według projektu Barbary Bandurki z 1974 w Sanoku
Tablica pamiątkowa według projektu Barbary Bandurki w sanockim szpitalu z 1979
Upamiętnienie Barbary Bandurki w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Sanoku
Nagrobek Barbary Bandurki

Urodziła się 16 sierpnia 1948 w Sanoku[1][2][3]. Wychowywała się w rodzinnym mieście[4][5]. Zainteresowanie rysunkiem przejawiała od lat dzieciństwa[6]. W 1966 ukończyła Liceum Ogólnokształcące w Sanoku[7]. Absolwentka Wydziału Malarstwa na Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie z 1974[1][2][3][4][5][6][8]. Studiowała w pracowni doc. Włodzimierza Buczka[5].

Po ukończeniu studiów wyższych powróciła do Sanoka i od 1974 była zatrudniona w charakterze plastyka miejskiego[4][5][8]. Był autorką wystroju obiektu wybudowanego obok kortów tenisowych przy ul. Adama Mickiewicza[4]. W 1978 została konserwatorem dzieł sztuki (m.in. ikon) w Muzeum Historycznym w Sanoku[1][2][3][6][8][9][10]. Podjęła twórczość malarską[8], plastyczną i literacką w dziedzinie poezji[1]. Wobec braku miejscowego konserwatora zabytków, w 1978 jako plastyk miejski weszła w skład grupy miejskiej (prócz niej dyrektor Muzeum Historycznego w Sanoku Edward Zając i przewodnik muzealny Krystyna Kilar), która po inwentaryzacji wskazała na Cmentarzu Centralnym w Sanoku nagrobki uznając je za posiadające wartość historyczną i zaproponowała ich zachowanie[11]. Pod koniec 1977 została zorganizowana jej debiutancka wystawa indywidualna w Domu Sztuki w Rzeszowie[5]. Jej prace malarskie były pokazywane na wystawach w rodzinnym Sanoku (m.in. na indywidualnej wystawie[6]), a także w Polsce i za granicą[1] (w 1991 w Brukseli[3][12], a ponadto też w Niemczech[2]). Obrazy jej autorstwa trafiły do Muzeum Historycznego w Sanoku[2]. Została członkiem Korporacji Literackiej w Sanoku, założonej w 1996[13]. Publikowała w czasopismach „Słowo Żydowskie”[8], „Fraza”, „Nowa Okolica Poetów”[2].

Poeta Janusz Szuber napisał wiersz pt. Do Barbary Bandurki, opublikowany w tomiku poezji pt. Biedronka na śniegu z 2000[14].

Barbara Bandurka bezskutecznie ubiegała się o mandat radnej Rady Miasta Sanoka w wyborach samorządowych 2010 startując z listy Komitetu Wyborczego Wyborców Wojciecha Blecharczyka – Dla Sanoka[15].

Zmarła 17 marca 2022[16]. Urna z jej prochami została pochowana na Cmentarzu Centralnym w Sanoku 21 marca 2022[16].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

  • Pomnik upamiętniający poległych funkcjonariuszy Powiatowego Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w (PUBP) w Sanoku, którzy zginęli w walce z oddziałem partyzantki antykomunistycznej Antoniego Żubryda. Znajduje się przy ulicy Krakowskiej w dzielnicy Dąbrówka, obok dworca kolejowego Sanok Dąbrówka. Stanowią go trzy kamienie pamiątkowe. Na jednym z nich pierwotnie została umieszczona tablica z inskrypcją: „W dowód pamięci zamordowanych funkcjonariuszy P.U.B.P. w dn. 30.04.1946 przez bandę Żubryda: Drwięgi Bronisława, Kudy Karola, Łabudy Juliana. Społeczeństwo Sanoka. Październik 1974”, która zaginęła w latach 90. XX wieku[17]. Pomnik został ustanowiony przez władze PRL i odsłonięty w październiku 1974[18]. Tablica z inskrypcją zaginęła w latach 90. XX wieku, pozostały tylko trzy kamienie[19].
  • Tablica upamiętniająca budowę nowego szpitala w Sanoku i jej głównego orędownika, dra Jana Zigmunda (1902–1970)[20]. Została odsłonięta w kwietniu 1979[21][22] na ścianie budynku przy ulicy 800-lecia 26, pod arkadowymi podcieniami wjazdowymi. Treść inskrypcji: Społecznym inicjatorom budowy szpitala sanockiego pod przewodnictwem dr Jana Zigmunda w uznaniu ich zasług społeczeństwo Sanoka 04.1979 r.[23].
  • W 2008 wykonała malarskie dzieło w obrazach „Via Crucis – Spe Salvi” (pol. „Droga krzyżowa – w nadziei”), które po wystawie zostało przekazane do kościoła Franciszkanów w Sanoku[8][24].
  • Wykonywała projekty graficzne czasopism[25][26][27][28].
Publikacje własne
Opracowanie graficzne
Literatura przedmiotowa
  • Barbara Bandurka – malarstwo. Katalog wystawowy, lipiec – sierpień 1979, Muzeum Historyczne w Sanoku (1979, opracowanie: Edward Zając)[38]
  • Barbara Bandurka – szkic do portretu (autor: Artur Olechniewicz; w: Impresje Muzealne nr 8/2000)[32]

Nagrody i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

  • Wyróżnienie w konkursie „Obraz, grafika i rysunek roku 1977”[1][5].
  • Nagroda Miasta Sanoka II stopnia za rok 1997 w dziedzinie literatury za udany debiut literacki w poezji (29 kwietnia 1998)[39][40][41].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f Barbara Bandurka – profil na stronie Urzędu Miasta Sanoka. sanok.pl. [dostęp 2015-03-17].
  2. ↑ a b c d e f g Barbara Bandurka: Zieleń Veronese’a. Sanok: Muzeum Historyczne w Sanoku, 2005, s. Okładka (biogram). ISBN 83-60380-01-5.
  3. ↑ a b c d Antoni Adamski. Tajemnica przetrwania. „Nowiny”, s. 4, Nr 62 z 27–29 marca 1992. 
  4. ↑ a b c d Artur Bata. Plastyk w mieście. „Podkarpacie”, s. 3, Nr 24 z 17 czerwca 1976. 
  5. ↑ a b c d e f Artur Bata. Debiut. „Podkarpacie”, s. 5, Nr 3 z 19 stycznia 1978. 
  6. ↑ a b c d Czesław Skrobała. Twórcy z Podkarpacia. Tak widzę – tak czuję. „Podkarpacie”, s. 10, Nr 13 z 26 marca 1981. 
  7. ↑ Absolwenci. 1losanok.pl. [dostęp 2014-02-27].
  8. ↑ a b c d e f g h Franciszek Oberc. Samorząd miejski Sanoka a wybitni sanoczanie. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 11: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1990–2010, s. 537, 2014. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 
  9. ↑ „Kiedy dzwonię po Straż Pożarną” – wyniki.... sp6.sanok.prox.pl, 24 marca 2007. [dostęp 2015-03-17].
  10. ↑ Nagroda Miasta Sanoka. W: Franciszek Oberc: Sanok. Instytucje kultury. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 1999, s. 125. ISBN 83-909787-3-3.
  11. ↑ ces. Kto pokocha bezskrzydłe anioły?. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 26 (155), s. 3, 10-20 września 1979. 
  12. ↑ Roman Rybicki. Bandurka w Brukseli. „Nowiny”, s. 2, Nr 20 z 29 stycznia 1992. 
  13. ↑ Nagroda Miasta Sanoka. W: Franciszek Oberc: Sanok. Instytucje kultury. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 1999, s. 103. ISBN 83-909787-3-3.
  14. ↑ Janusz Szuber: Biedronka na śniegu. Kraków: Wydawnictwo a5, 1999, s. 31. ISBN 83-85568-41-7.
  15. ↑ Informacje o kandydacie. wybory2010.pkw.gov.pl. [dostęp 2022-10-19].
  16. ↑ a b Edyta Wilk: Nie żyje Barbara Bandurka. tygodniksanocki.pl, 2022-03-18. [dostęp 2022-03-21].
  17. ↑ Franciszek Oberc, Pomniki i tablice pamiątkowe Sanoka, Sanok 1998, s. 10.
  18. ↑ Franciszek Oberc: Kalendarium sanockie 1974–1994, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 951.
  19. ↑ SANOK: Antykomunistyczna tablica na pomniku upamiętniającym komunistycznych funkcjonariuszy. esanok.pl, 6 maja 2014. [dostęp 2014-05-07].
  20. ↑ Franciszek Oberc, Pomniki i tablice pamiątkowe Sanoka, Sanok 1998, s. 25.
  21. ↑ Franciszek Oberc: Kalendarium sanockie 1974–1994, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 953.
  22. ↑ Dla uczczenia pamięci twórców sanockiego szpitala. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 16 (145), s. 6, 1–10 czerwca 1979. 
  23. ↑ Andrzej Romaniak: Sanok. Fotografie archiwalne – Tom II. Wydarzenia, uroczystości, imprezy. Sanok: Muzeum Historyczne w Sanoku, 2011, s. 464–468. ISBN 978-83-60380-30-7.
  24. ↑ Sanocka Via Crucis według Barbary Bandurki. franciszkanie.pl, 7 marca 2008. [dostęp 2015-03-17].
  25. ↑ Grafika na okładce głównej. „Acta Pancoviana”, s. 1, 4, Nr 3 z 2004. Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku. ISSN 1732-8713. 
  26. ↑ Barbara Bandurka. Strona tytułowa. „Tygodnik Sanocki”, s. 1, Nr 50 (1099) z 21 grudnia 2012. 
  27. ↑ Barbara Bandurka. Strona tytułowa. „Tygodnik Sanocki”, s. 1, Nr 50 (1149) z 20 grudnia 2013. 
  28. ↑ Barbara Bandurka. Strona tytułowa. „Tygodnik Sanocki”, s. 1, Nr 51 (1200) z 19 grudnia 2014. 
  29. ↑ Zbigniew Osenkowski. Kalendarium sanockie 1995–2000. „Rocznik Sanocki 2001”, s. 341, 2001. Towarzystwo Przyjaciół Sanoka i Ziemi Sanockiej. ISSN 0557-2096. 
  30. ↑ Artykuły, felietony, szkice. biblioteka.sanok.pl, 16 marca 2015. [dostęp 2015-03-17].
  31. ↑ a b Działalność wydawnicza. muzeum.sanok.pl. [dostęp 2015-03-17].
  32. ↑ a b c d e Artur Olechniewicz – bibliografia. muzeum.sanok.pl. [dostęp 2015-03-17].
  33. ↑ Nagroda Miasta Sanoka. W: Franciszek Oberc: Sanok. Instytucje kultury. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 1999, s. 18. ISBN 83-909787-3-3.
  34. ↑ a b c Opracowanie graficzne. biblioteka.sanok.pl. [dostęp 2015-03-17].
  35. ↑ Zieleń Veronese’a. books.google.pl. [dostęp 2015-03-11].
  36. ↑ Spe salvi. books.google.pl. [dostęp 2015-03-11].
  37. ↑ Poezja. biblioteka.sanok.pl, 16 marca 2015. [dostęp 2015-03-17].
  38. ↑ Prace edytorskie i redakcyjne. biblioteka.sanok.pl, 16 marca 2015. [dostęp 2015-03-17].
  39. ↑ Jolanta Ziobro. Nagrody Miasta Sanoka AD 1997. „Tygodnik Sanocki”. Nr 19 (339), s. 1, 8 maja 1998. 
  40. ↑ Zbigniew Osenkowski, Kalendarium sanockie 1995–2000, Rocznik Sanocki Tom VIII – Rok 2001, Sanok 2001, s. 347.
  41. ↑ Nagroda Miasta Sanoka. W: Franciszek Oberc: Sanok. Instytucje kultury. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 1999, s. 124. ISBN 83-909787-3-3.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Barbara_Bandurka&oldid=71958208”