Barbara Frischmuth

Barbara Frischmuth

Data i miejsce urodzenia	5 lipca 1941 Altaussee, Austria
Zawód, zajęcie	pisarka, tłumaczka
Strona internetowa

Barbara Frischmuth (ur. 5 lipca 1941 w Altaussee) – austriacka pisarka, dramaturg, scenarzystka, autorka audycji radiowych i tłumaczka.

Życiorys

Barbara Frischmuth urodziła się w Altaussee, w kraju związkowym Styria, w powiecie Liezen. Jej ojciec, Anton Frischmuth, był hotelarzem, matka Maria z domu Schmidt, kontynuowała działalność męża do 1956, kiedy przeniosła się do Grazu, gdzie do 1976 roku prowadziła browar Reinighaus w Eggenberg. Barbara Frischmuth spędziła część swojego dzieciństwa w Altaussee, gdzie uczęszczała również do szkoły podstawowej. Kolejno uczyła się w Gmunden, a następnie od 1957 w szkole średniej w Bad Aussee. W lipcu 1959 zdała maturę, a jesienią zapisała się do instytutu tłumaczeń na Uniwersytecie w Grazu, gdzie uczyła się tureckiego i angielskiego. W tym samym roku opublikował pierwsze wiersze w Graz Heimatsaal.

W latach 1960–1961 przebywała na stypendium na tureckim Uniwersytecie Atatürka w Erzurum. W tym samym czasie została członkiem założycielem Forum Stadtpark, gdzie wiosną 1961 po raz pierwszy opublikowano jej prace. Po powrocie na uniwersytet w Grazu rozpoczęła naukę języka węgierskiego w instytucie tłumaczeń ustnych. W 1963 roku otrzymała dyplom interpretacji tureckiej. Kolejne stypendium umożliwiło jej naukę na Uniwersytecie Lajosa-Kossutha w Debreczynie. Ukończyła studia na uniwersytecie węgierskim latem 1964 jako certyfikowany tłumacz. Jesienią przeniosła się do Wiednia i rozpoczęła studia na Uniwersytecie Wiedeńskim w zakresie turkologii, iranistyki i studiów islamistycznych. W latach 1965–1966 pracowała jako asystent w instytucie orientalistyki. Jesienią 1966 roku porzuciła studia i zaczęła pracować w pełnym wymiarze godzin jako pisarka i tłumacz.

W 1967 pojawiło się jako pierwsze tłumaczenie Frischmuth z węgierskiego, dziennik z obozu koncentracyjnego Any Novac, rok później wydana została jej pierwsza własna praca Die Klosterschule. Od tego czasu publikowała kilkadziesiąt powieści, opowiadań, dramatów, słuchowisk radiowych i tłumaczeń z języka węgierskiego.

Barbara Frischmuth odwiedza do tej pory m.in. Turcję, Węgry, Egipt i Anglię, ale także Chiny (1982) i Japonię (1990). Kilkakrotnie podróżowała po Stanach Zjednoczonych, w 1976 spędziła trzy miesiące jako pisarz w Oberlin College w stanie Ohio, a w 1987 została zaproszona przez Washington University in St. Louis w stanie Missouri. Jesienią 1990 prowadziła wykłady z poezji na Uniwersytecie w Monachium pod tytułem Traum der Literatur – Literatur des Traums. W latach 1997–1998 była jurorem konkursu Klagenfurt Ingeborg-Bachmann-Wettbewerb, a w latach 1997–2002 członkiem komitetu niemieckiego Towarzystwa Friedricha Schillera w Marbach am Neckar.

Barbara Frischmuth znana jest polskim czytelnikom z dwóch tłumaczonych książek – Kai, czyli Miłość do ideałów oraz Zniknięcie cienia w słońcu. W 2012 odwiedziła Polskę na zaproszenie Studenckiego Centrum Kultury Uniwersytetu Opolskiego.

Życie prywatne

Barbara Frischmuth ma z pierwszym mężem syna Floriana Anastasiusa Grüna (1973). W 1988 wyszła ponownie za mąż za dr. Dirka Pennera psychiatrę i neurologa. Od 1999 mieszka w Altaussee.

Twórczość

Powieści

• Die Klosterschule (1968), wydanie pol. Szkoła klasztorna (tłum. Eliza Borg, 2018)
• Geschichten für Stanek (1969)
• Tage und Jahre. Sätze zur Situation (1971)
• Das Verschwinden des Schattens in der Sonne (1980), wydanie pol. Zniknięcie cienia w słońcu (tłum. Henryk Anders, 1980)
• Rückkehr zum vorläufigen Ausgangspunkt (1973)
• Haschen nach Wind. Erzählungen (1974)
• Die Mystifikationen der Sophie Silber (1976)
• Amy oder Die Metamorphose (1978)
• Entzug – ein Menetekel der zärtlichsten Art (1979)
• Kai und die Liebe zu den Modellen (1980), wydanie pol. Kai, czyli miłość do ideałów (tłum. Maria Gero-Rożniewicz, 1987)
• Bindungen (1980)
• Die Ferienfamilie (1981)
• Die Frau im Mond (1982)
• Vom Leben des Pierrot (1982)
• Traumgrenze (1983)
• Kopftänzer (1984)
• Herrin der Tiere (1986)
• Über die Verhältnisse (1987)
• Mörderische Märchen (1989)
• Einander Kind (1990)
• Mister Rosa oder Die Schwierigkeit, kein Zwerg zu sein. Spiel für einen Schauspieler (1991)
• Traum der Literatur – Literatur des Traums (1991)
• Wassermänner. Lesestücke aus Seen, Wüsten und Wohnzimmern (1991)
• Hexenherz (1994)
• Die Schrift des Freundes (1998)
• Fingerkraut und Feenhandschuh. Ein literarisches Gartentagebuch (1999)
• Schamanenbaum. Gedichte (2001)
• Die Entschlüsselung (2001)
• Löwenmaul und Irisschwert. Gartengeschichten (2003)
• Der Sommer, in dem Anna verschwunden war (2004)
• Marder, Rose, Fink und Laus. Meine Garten-WG (2007)
• Vergiss Ägypten. Ein Reiseroman (2008)
• Die Kuh, der Bock, seine Geiss und ihr Liebhaber. Tiere im Hausgebrauch (2010)
• Woher wir kommen (2012)

Książki dla dzieci i młodzieży

• Amoralische Kinderklapper (1969)
• Der Pluderich (1969)
• Philomena Mückenschnabel (1970)
• Polsterer (1970)
• Die Prinzessin in der Zwirnspule und andere Puppenspiele für Kinder (1972)
• Ida – und Ob (1972)
• Grizzly Dickbauch und Frau Nuffl (1975)
• Der liebe Augustin (1981)
• Die Ferienfamilie (1981)
• Biberzahn und der Khan der Wind (1990)
• Sommersee (1991)
• Machtnix oder Der Lauf, den die Welt nahm. Eine Bildergeschichte (1993)
• Gutenachtgeschichte für Maria Carolina (1994)
• Vom Mädchen, das übers Wasser ging (1996)
• Donna & Dario (1997)
• Die Geschichte vom Stainzer Kürbiskern (2000)
• Alice im Wunderland (2000)

Sztuki teatralne

• Der grasgrüne Steinfresser (1973)
• Die Prinzessin in der Zwirnspule (1976)
• Daphne und lo oder Am Rande der wirklichen Welt (1982)
• Mister Rosa oder Die Schwierigkeit, kein Zwerg zu sein (1989)
• Anstandslos (1994)
• Eine kurze Geschichte der Menschheit (1994)
• Lilys Zustandekommen (2002)
• Rabenmutter (2004)

Libretto

• Mirabellenkompott oder Mostbirnenmus, (2007)

Audycje radiowe

• Die Mauskoth und die Kuttlerin (1970)
• Die unbekannte Hand (1970)
• Löffelweise Mond (1971)
• Ich möchte, ich möchte die Welt (1977)
• Die Mondfrau (1979)
• Biberzahn und der Khan der Winde (1986)
• Binnengespräche (1986)
• Tingeltangel oder Bin ich noch am Leben? (1988)
• Mister Rosa oder Die Schwierigkeit, kein Zwerg zu sein (1990)
• Die Mozart hörende Hanako und ihre fünf Kätzchen (1991)
• Anstandslos (1992)
• Der grasgrüne Steinfresser (1993)
• Eine Liebe in Erzurum (1994)
• Miss Potter hat es sich anders überlegt (1996)
• Genesis (1997)
• Vier Verse für einen Mantel oder die Verwandlung des Abu Seid von Serug (1997)

Tłumaczenia

• Miklós Mészöly: Saul. (1970)

Scenariusze filmowe

• Der Mäuseschreck (1972)
• Na und. Eine Hexengeschichte (1972)
• Die Prinzessin in der Zwirnspule (1973)
• Ida – und Ob (1973)
• Baum des vergessenen Hundes (1976)
• Abschiede (1986)
• Otter (1985)
• Ausseerland (1991)
• Rabenmutter (1991)
• Sommersee (1992)

Bibliografia

• Biografia Barbary Frischmuth
• Dzieła Barbary Frischmuth