Bobra Wielka

Bobra Wielka

wieś
Zabytkowy młyn wodny w Bobrze Wielkiej
Państwo	Polska
Województwo	podlaskie
Powiat	sokólski
Gmina	Nowy Dwór
Liczba ludności (31 grudnia 2012)	174
Strefa numeracyjna	85
Kod pocztowy	16-205
Tablice rejestracyjne	BSK
SIMC	0037434
Położenie na mapie gminy Nowy Dwór Bobra Wielka
Położenie na mapie Polski Bobra Wielka
Położenie na mapie województwa podlaskiego Bobra Wielka
Położenie na mapie powiatu sokólskiego Bobra Wielka
53°39′37″N 23°31′51″E

Bobra Wielka – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie sokólskim, w gminie Nowy Dwór.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Jana Chrzciciela w Nowym Dworze.

Znajdował się tu kiedyś dwór, który teraz można oglądać w Białostockim Muzeum Wsi. Jest to największy budynek znajdujący się w muzeum, a jego wiek szacuje się na ponad 200 lat. Dwór swego czasu gościł wybitne osobistości polskiej kultury i nauki, m.in. Jana Bułhaka, Tadeusza Korzona, Ignacego Paderewskiego, Wandę Miłaszewską.

W podgrodzieńskiej Bobrze Wielkiej (od około 1500 roku należącej do litewskich bojarów Syruciów) Tomaszewskich (słynnej 400-letnim „Świętym Wiązem” – rosnącym samotnie na uprawnym polu po drugiej stronie Biebrzy) – w szeroko znanym salonie kulturalnym z przełomu XIX/XX wieku i w okresie międzywojennym, bywali m.in.:

• przyjeżdżająca tam z Grodna Eliza Orzeszkowa, by zbierać dziko rosnące rośliny do zielnika,
• historyk Tadeusz Korzon – mistrz prof. Andrzeja Zahorskiego (dzięki któremu toczyły się często w Bobrze Wielkiej poważne dysputy historyczne),
• ożeniony z kuzynką Tomaszewskich – malarz Jan Stanisławski, który malował nadbiebrzańskie pola, łąki, laski, niebo, jakiego ponoć gdzie indziej nie mógł zobaczyć (zauroczony tamtejszymi krajobrazami stał się świetnym pejzażystą, twórcą swoistej malarskiej szkoły),
• Jan Bułhak (którego wileńskim następcą jest redaktor naczelny i wydawca kwartalnika z nazwą rzeki w tytule) – pierwszy z wielkich mistrzów polskiej fotografii („potrafiący najprostszymi środkami wyrazu z najpospolitszego tematu wydobyć prawdziwą poezję”; powieść Wandy Miłaszewskiej pt. „Święty Wiąz”, której akcja rozgrywa się w bobrzańskim dworze, ilustrowana jest fotografiami Jana Bułhaka),
• pisarka Wanda Miłaszewska, często goszczącą w dworze Tomaszewskich – przyjeżdżająca do Bobry Wielkiej na wakacje, którą łączyły z Tomaszewskimi więzy pokrewieństwa i którą zafascynował ww. stary wiąz i związana z nim legenda, opowiadana przez mieszkańców Bobry Wielkiej, która wśród przyjaznych jej ludzi, w otoczeniu pięknej przyrody pisała swoje powieści, utrwalając w nich nadbiebrzańskie pejzaże, atmosferę staropolskiego dworu, portrety związanych z dworem ludzi, miejscowe obyczaje i legendy, bohaterką jej powieści pt. „Ogrodniczka” stała się Jadwiga Tomaszewska z Bobry Wielkiej, która faktycznie oddawała się niemal bez reszty ogrodnictwu,
• wybitny botanik – Władysław Szafer,
• dyrektor rozgłośni Polskiego Radia w Wilnie – Witold Hulewicz,
• pierwszy prezydent Rzeczypospolitej, a jednocześnie kolega gospodarza ze studiów (ostatniego dziedzica Bobry Wielkiej, Tadeusza Tomaszewskiego, z tytułami inżyniera chemii po Politechnice w Karlsruhe i inżyniera rolnictwa na Uniwersytecie w Lipsku) – Gabriel Narutowicz,
• słynny aktor i reżyser – Juliusz Osterwa,
• początkujący literat – Jarosław Iwaszkiewicz…,

czyli cała plejada przedwojennych artystów, uczonych, wybitnych znakomitości.

Zabytki

• park dworski, pocz. XIX, nr rej.:374 z 15.03.1976
• młyn wodny, pocz. XX, nr rej.:527 z 22.12.1982.

Linki zewnętrzne

• Bobra (1) Wielka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 169 .