Krwistoborowik ciepłolubny
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
krwistoborowik ciepłolubny |
| Nazwa systematyczna | |
| Rubroboletus dupainii (Boud.) Kuan Zhao & Zhu L. Yang Phytotaxa 188(2): 70 (2014) | |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[1] | |
 | |
Krwistoborowik ciepłolubny (Rubroboletus dupainii (Boud.) Kuan Zhao & Zhu L. Yang) – gatunek grzybów z rodziny borowikowatych[2].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Rubroboletus, Boletaceae, Boletales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[2].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w roku 1902 Jean Louis Boudier nadając mu nazwę Boletus dupainii. W ostatnich latach prowadzono badania filogenetyczne w obrębie rodzaju Boletus i jego systematyka uległa znacznej zmianie. W wyniku tych badań naukowych Kuan Zhao & Zhu L. Yang w 2014 r. przenieśli Boletus dupaninii do nowego rodzaju Rubroboletus[2]. Synonimy nazwy naukowej:
- Boletus dupainii Boud. 1902
- Tubiporus dupainii (Boud.) Maire 1937[3].
Nazwa gatunkowa honoruje wiceprzewodniczącego Francuskiego Towarzystwa Mykologicznego (Société Mycologique de France), Victora Dupaina (1857–1940)[4]. Polską nazwę borowik Dupaina lub borowik ciemnokrwisty podają niektóre atlasy grzybów[5]. Spotyka się niepoprawną polską nazwę – borowik Dupainowa[6]. W 2021 Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego zarekomendowała używanie nazwy krwistoborowik ciepłolubny[7].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Średnica 7–11 cm, krwistoczerwony i śliski. Półkulisty, później wypukły i spłaszczony.
Początkowo żółte, potem oliwkowożółte. Pory krwistoczerwone.
Baryłkowaty, potem cylindryczny. Żółty z gęstym czerwonym nakrapianiem, z wyjątkiem górnej części, 5–8 cm wysokości.
Jasnożółty, niebieszczeje lub zielenieje po przekrojeniu.
Oliwkowy. Zarodniki 14–15 × 5–7 μm.
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Spotykany w Europie i od niedawna (2002) w Ameryce Północnej[8]. Gatunek rzadki. Został uwzględniony na liście 33 europejskich grzybów, które mają zostać objęte szczególną ochroną na mocy konwencji berneńskiej[9]. Znajduje się na czerwonych listach grzybów w sześciu krajach, we Francji, Hiszpanii, Niemczech, na Węgrzech, Słowacji[10] i w Bułgarii[11]. W Polsce gatunek ten nie występuje[6][12].
Rośnie latem i jesienią, w ciepłych lasach liściastych (mykoryza z kasztanowcami, bukami, dębami)[13].
Znaczenie[edytuj | edytuj kod]
Niektórzy autorzy uważają go za grzyba jadalnego, inni za trujący, jednak ze względu na rzadkość występowania nie jest zbierany na większą skalę i nie ma wartości komercyjnej[13].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rubroboletus dupainii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2015-10-25] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2015-10-24] (ang.).
- ↑ Agaricus pequinii, un champignon „niortais”, „Bulletin SMMA” (20), 2002.
- ↑ EdmundGarnweidner, Hertha Garnweindner, Grzyby: przewodnik do poznawania i oznaczania grzybów Europy Środkowej, Warszawa: Muza SA, 1993, ISBN 83-7079-138-7.
- ↑ a b Aurel Dermek, Albert Pilat, Apoloniusz Rymkiewicz, Poznajemy grzyby, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1991, ISBN 83-04-02963-4.
- ↑ Rekomendacja nr 1/2021 Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego [online], Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów, 20 lutego 2021.
- ↑ McConnell OL, Both EE, ''Boletus dupainii'' in North America, „Field Mycology”, 3 (3), 2002, s. 103–104.
- ↑ 33 threatened fungi in Europe: Complementary and revised information on candidates for listing in Appendix I of the Bern Convention August 2003 [online] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-09].
- ↑ P. Lizoň, Red list of fungi of Slovakia. The third draft [online], 2001 [zarchiwizowane z adresu 2015-11-23].
- ↑ M.M. Gyosheva i inni, Red List of fungi in Bulgaria [online].
- ↑ Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b 33 threatened fungi in Europe [online] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-09].