Bram van der Stok

Bram van der Stok

Bob

2 zwycięstwa
Squadron-leader
Data i miejsce urodzenia	13 października 1915 Pladjoe, Holenderskie Indie Wschodnie
Data i miejsce śmierci	8 lutego 1993 Virginia Beach, Stany Zjednoczone
Przebieg służby
Lata służby	1936–1945
Siły zbrojne	Luchtvaartafdeling Royal Air Force
Jednostki	Dywizjon 91 (RAF), Dywizjon 41 (RAF), Dywizjon 74 (RAF), Dywizjon 322
Stanowiska	dowódca Dywizjonu 322
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa
Późniejsza praca	lekarz, ginekolog-położnik; ratownik USCG Auxiliary
Odznaczenia

Makieta obozu Stalagu Luft III

Bram van der Stok (ur. 13 października 1915 w osadzie Pladjoe koło Palembang na Sumatrze, zm. 8 lutego 1993 w Virginia Beach, USA) – holenderski pilot wojskowy, jeden z uczestników „Wielkiej ucieczki” kilkudziesięciu oficerów alianckich ze Stalagu Luft III w Żaganiu.

Życiorys

Uczył się w Lyceum Alpinum w Szwajcarii, następnie studiował medycynę w Lejdzie w Holandii. W 1936 przerwał studia i wstąpił do holenderskiego lotnictwa, gdzie został pilotem myśliwca. Po roku służby przeszedł do rezerwy i studiował medycynę na uniwersytecie w Utrechcie. Studia, które przerwała wojna, ukończył dopiero w 1951 roku.

Powołany do wojska w 1939, walczył do maja 1940 jako pilot myśliwca. Po kapitulacji Holandii pozwolono mu na kontynuowanie studiów medycznych. Utworzył komórkę ruchu oporu i trzykrotnie bezskutecznie starał się przedostać do Wielkiej Brytanii. Podczas czwartej próby dopłynął do Szkocji. W czerwcu 1941 odznaczony przez królową Wilhelminę brązowym krzyżem. Służył w RAF-ie, najpierw w 91 eskadrze, potem w 41 eskadrze stacjonującej w Westhampnett. Awansowany do stopnia kapitana, był dowódcą eskadry, uczestniczył w 6 bitwach powietrznych. Zestrzelony nad Francją i wzięty do niewoli był jeńcem Stalagu Luft III w Żaganiu.

Po dwóch nieudanych próbach ucieczki trzecia ucieczka van der Stoka, w której brało udział łącznie 80 oficerów, udała się – był jednak tylko jednym z trzech zbiegów, którym udało się ujść pościgowi i dotrzeć do Wielkiej Brytanii. Po powrocie brał udział w zwalczaniu pocisków V1. W marcu 1945 został dowódcą holenderskiego Dywizjonu 322.

Po ukończeniu przerwanych wojną studiów wyemigrował z żoną i trójką małych dzieci do USA. Pracował jako ginekolog i położnik w Syracuse i in. Pracował też w lotniczym laboratorium badawczym NASA w Huntsville (Alabama). W 1970 zamieszkał w Honolulu na Hawajach – był tam lekarzem; wstąpił do Służby Pomocniczej USCG, uczestniczył w 162 akcjach ratunkowych.

W 1987 roku opublikował książkę Pomarańczowy pilot wojenny. Zmarł w wieku 77 lat w Wirginii.

Odznaczenia

• Oficer Orderu Oranje-Nassau
• Medal Brązowego Lwa
• Brązowy Krzyż – czerwiec 1941
• Krzyż Lotnika
• Order Imperium Brytyjskiego (wojskowy) – Wielka Brytania
• i inne

Bibliografia

• Opracowano na podstawie tłumaczenia Elżbiety Macauley z: Daily Telegraph (1/7/93)