Cerkiew św. Mikołaja w Szychowicach

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Cerkiew św. Mikołaja
cerkiew parafialna
Państwo

 Polska

Miejscowość

Szychowice

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny

Diecezja

warszawsko-chełmska

Wezwanie

św. Mikołaja

brak współrzędnych
Miejsce, gdzie dawniej znajdowała się cerkiew

Cerkiew św. Mikołajaprawosławna murowana cerkiew w Szychowicach, wzniesiona w 1882[1] i rozebrana w latach 50. XX w.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsza cerkiew św. Mikołaja, należąca do dekanatu hrubieszowskiego unickiej diecezji chełmskiej, istniała przed 1760. Była to budowla drewniana[2]. W ramach likwidacji unickiej diecezji chełmskiej parafia szychowicka została przymusowo przyłączona do eparchii chełmsko-warszawskiej Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego. Według niektórych źródeł już po 1875 w Szychowicach wzniesiona została nowa cerkiew[3]. Działała do 1915, gdy miejscowi wierni udali się na bieżeństwo. Cztery lata później świątynia była już użytkowana ponownie; część wiernych wróciła z Rosji, polskie władze wystawiły służącemu w niej kapłanowi specjalną delegację[4]. Następnie w Szychowicach powstała etatowa parafia, należąca do dekanatu hrubieszowskiego diecezji warszawsko-chełmskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, licząca w 1939 r. 6800 wiernych[5].

W 1938 do cerkwi przeniesiono otoczoną lokalnym kultem Prehoryłską Ikonę Matki Bożej, pochodzącą z cerkwi Narodzenia Matki Bożej w Prehoryłem, zniszczonej w czasie akcji polonizacyjno-rewindykacyjnej[6].

Po II wojnie światowej i wywiezieniu z Lubelszczyzny prawosławnych Ukraińców cerkiew w Szychowicach została zaadaptowana na spółdzielnię produkcyjną[7], a następnie rozebrana[8]. Przeciwko tej decyzji bezskutecznie protestował dziekan lubelski i proboszcz parafii Przemienienia Pańskiego w Lublinie ks. Aleksy Baranow[7]. Prawosławna diecezja lubelsko-chełmska ubiega się o odszkodowanie za zniszczoną świątynię[9]. W Szychowicach pozostał czynny cmentarz prawosławny, którym opiekuje się parafia w Hrubieszowie[10][a].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Na oficjalnej stronie parafii prawosławnej w Hrubieszowie wymieniana jest filia „Szychowice – św. Mikołaja”. Brak bliższych danych. Zob. [1]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Kraina cerkiewnych kopuł – Nad Bugiem w 1908 roku. [dostęp 2015-03-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-02)].
  2. Szychowice
  3. Grzesiak K.: Diecezja lubelska wobec prawosławia w latach 1918–1939. Wydawnictwo Archidiecezjalne GAUDIUM, 2010, s. 118. ISBN 978-83-7548-003-0.
  4. Grzesiak K.: Diecezja lubelska wobec prawosławia w latach 1918–1939. Wydawnictwo Archidiecezjalne GAUDIUM, 2010, s. 54–55. ISBN 978-83-7548-003-0.
  5. Grzesiak K.: Diecezja lubelska wobec prawosławia w latach 1918–1939. Wydawnictwo Archidiecezjalne GAUDIUM, 2010, s. 65–66. ISBN 978-83-7548-003-0.
  6. Horbaczewski R.. Zapłakała Matka w Prehoryłem. „Przegląd Prawosławny”. 6 (324), czerwiec 2012. ISSN 1230-1078. 
  7. a b J. Wysocki: Ukraińcy na Lubelszczyźnie w latach 1944–1989. Lublin: Instytut Pamięci Narodowej, 2011, s. 131. ISBN 978-83-7629-260-1
  8. Grzesiak K.: Diecezja lubelska wobec prawosławia w latach 1918–1939. Wydawnictwo Archidiecezjalne GAUDIUM, 2010, s. 556–557. ISBN 978-83-7548-003-0.
  9. Strona diecezji lubelsko-chełmskiej — Ziemia za świątynie
  10. D. Kawałko, Cmentarze województwa zamojskiego, Państwowa Służba Ochrony Zabytków, Zamość 1994, s. 161.