Chata Mrowców w Katowicach
 Chata Mrowców, widok od ulicy Braci Wieczorków, czerwiec 2023 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Braci Wieczorków 17, 40-753 Katowice |
| Typ budynku | |
| Kondygnacje |
1 |
| Powierzchnia użytkowa |
79 m² |
| Ukończenie budowy |
I poł. XIX wieku |
| Właściciel |
rodzina Mrowców |
Położenie na mapie Katowic  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
 50°13′47,3″N 18°57′31,0″E/50,229806 18,958611
| |
Chata Mrowców w Katowicach – chata położona przy ulicy Braci Wieczorków 17 w Katowicach, na obszarze dzielnicy Ligota-Panewniki[1].
Pochodzi ona prawdopodobnie z I połowy XIX wieku[2][1][3] (bądź z II połowy XIX wieku[4]), a wybudowano ją na południowym brzegu Kłodnicy, przy dawnej drodze z Ligoty[5]. Stanowi ona jeden z reliktów XIX-wiecznej zabudowy wiejskiej Kokocińca[6], a także jest klasycznym przykładem tradycyjnego śląskiego budownictwa[4].
Chata rodziny Mrowców to znajdujący się w ogrodzie[7] budynek drewniany o konstrukcji zrębowej, z murowaną z cegły i pokrytą tynkiem częścią gospodarczą[2]. Powierzchnia zabudowy chaty wynosi 79 m²[1]. Stoi ona na niedużym fundamencie z naturalnego kamienia[4]. Chata jest jednokondygnacyjna, zwieńczona dachem półszczytowym[2], krokwiowym, kryty papą[4].
W ścianie frontowej chaty znajdują się belki pułapowe, a w węgłach części mieszkalnej wiązania belek na tzw. „rybi ogon”. Ściany boczne i szczytowe chaty mają deskowanie w „jodełkę”. We wnętrzu chaty urządzono kwadratową sień, kuchnię z komorą i pokój z izdebką. Pułapy drewniane chaty podtrzymywane są przez sosręby. W otoczeniu chaty znajduje się szpaler kasztanowców[2].
Chata należy do rodziny Mrowiec[4]. Jej właściciele prowadzą stopniowy remont budynku. Do 2018 roku odtworzono m.in. od postaw kuchenny piec kaflowy[8]. Przy chacie organizowane są też wydarzenia kulturalne. 13 września 2014 roku chata była miejscem pikniku w ramach obchodów Europejskich Dni Dziedzictwa organizowanych przez Miejski Dom Kultury „Ligota” w Katowicach. W ramach tego wydarzenia odbyły się m.in. występy lokalnych zespołów[9][10].
Chata wpisana jest do gminnej ewidencji zabytków miasta Katowice[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Urząd Miasta Katowice: Miejski System Zarządzania-Katowicka Infrastruktura Informacji Przestrzennej. Zabytki. emapa.katowice.eu. [dostęp 2023-06-23]. (pol.).
- ↑ a b c d Kasprzyk 1996 ↓, s. 55.
- ↑ Studium... 2012 ↓, Załącznik Z I.9 22/36.
- ↑ a b c d e Płonka 2015 ↓, s. 16.
- ↑ Kasprzyk 1996 ↓, s. 35.
- ↑ Kasprzyk 1996 ↓, s. 7.
- ↑ Kasprzyk 1996 ↓, s. 54.
- ↑ Magdalena: Chata rodziny Mrowiec w Katowicach-Panewnikach. odkrywajacslask.wordpress.com, 2018-05-31. [dostęp 2023-06-22]. (pol.).
- ↑ Urząd Miasta Katowice: Europejskie Dni Dziedzictwa z MDK Ligota. www.katowice.eu, 2014-09-10. [dostęp 2023-06-22]. (pol.).
- ↑ MDK "Ligota": Piknik przy Chacie Mrowców w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa. archiwum.mdkligota.pl. [dostęp 2023-06-22]. (pol.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Maria Kasprzyk, Studium historyczno-urbanistyczne Katowic w granicach administracyjnych. Panewniki. Tom I Tekst, Opublikowano w: Miejski System Zarządzania – Katowicka Infrastruktura Informacji Przestrzennej. Zabytki, Kraków: Pracownie Konserwacji Zabytków „ARKONA” Sp. z o.o. Pracownia Dokumentacji Naukowo-Historycznej, 1996 (pol.).
- Grzegorz Płonka (red.), Przewodnik po Ligocie i Panewnikach, Katowice: Rada Jednostki Pomocniczej nr 6 Ligota-Panewniki, 2015 (pol.).
- Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Katowice – II edycja. Część 1. Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego, Załącznik nr 1 do uchwały nr XXI/483/12 Rady Miasta Katowice z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie uchwalenia „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Katowice” – II edycja, Miasto Katowice, 2012 (pol.).