Cmentarz mennonicki w Szaleńcu
 nr rej. A-1245 z 15.08.1988[1]
| |
 Nagrobki na cmentarzu mennonickim w Szaleńcu | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Typ cmentarza |
wyznaniowy |
| Wyznanie | |
Położenie na mapie gminy Stare Pole  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu malborskiego  | |
 54°02′14,4″N 19°15′31,3″E/54,037333 19,258694
| |
Cmentarz mennonicki w Szaleńcu – zabytkowa nekropolia mennonicka z końca XVIII w. w miejscowości Szaleniec (niem. Thörichthof) w gminie Stare Pole w powiecie malborskim. Jest położona po wschodniej stronie drogi z Rozgartu do Starego Pola[2].
W XVIII wieku Bogusław Denhoff wydzierżawił tę miejscowość mennonitom. Cmentarz mennonicki powstał prawdopodobnie w XVIII w. albo na przełomie XVIII i XIX wieku. Pochówki odbywały się tutaj jeszcze w okresie międzywojennym. Najstarszy nagrobek pochodzi z 1806, a najpóźniejszy z 1914[2].
W opisie cmentarza dokonanym przez Teofilę Lebiedź-Gruda czytamy: „Mennonici nie stworzyli odrębnego typu rzeźby sepulklarnej, zachowane stele są dość typowe, mają formę wolnostojących płyt o wymiarach ok. 2,0 x 0,8 m, ustawionych bezpośrednio na cokołach, w zwieńczeniu znajdują się tympanony (trójkątne, zamknięte łukiem lub linią falistą), w centralnej części tablica z inskrypcją, na zewnętrznych ścianach często wierszowana sentencja lub biblijny werset. Występują ornamenty zdobnicze czysto dekoracyjne (motywy antyczne, akant, meander, rozety, wić roślinna, girlandy) lub symboliczne (skrzyżowane gałązki palm – zwycięstwo nad śmiercią, wieniec laurowy – symbol zwycięstwa i chwały, skrzyżowane gałązki dębu – trwanie w wierze).”[2]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 4 [dostęp 2023-03-29].
- ↑ a b c Cmentarz mennonicki Szaleniec. zabytek.pl, 28 października 2014. [dostęp 2019-09-08].