Dimitrie Cuclin

Dimitrie Cuclin
Data i miejsce urodzenia	5 kwietnia 1885 ; Gałacz
Pochodzenie	rumuńskie
Data i miejsce śmierci	7 lutego 1978 ; Bukareszt
Gatunki	muzyka poważna
Zawód	kompozytor

Dimitrie Cuclin (ur. 5 kwietnia 1885 w Gałaczu, zm. 7 lutego 1978 w Bukareszcie^[1]) – rumuński kompozytor.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W latach 1903–1907 studiował w konserwatorium w Bukareszcie u Dumitru Kiriaca-Georgescu (teoria i harmonia), Alfonso Castaldiego (kontrapunkt i kompozycja) i Roberta Klencka (skrzypce), uczęszczał też do klasy kameralnej Dimitrie Dinicu i orkiestrowej Constantina Dimitrescu^[2]. W 1907 roku wyjechał do Paryża, gdzie był uczniem Charlesa-Marie Widora w Konserwatorium Paryskim^[2], a w latach 1908–1914 Vincenta d’Indy’ego i Auguste’a Sérieyx’go w Schola Cantorum de Paris^[1]^[2]. Po powrocie do Bukaresztu pracował w konserwatorium jako asystent Alfonso Castaldiego (1918–1919) oraz profesor historii i estetyki muzycznej (1919–1922)^[2]. Od 1924 do 1930 roku prowadził klasę skrzypiec w City Conservatory of Music i Brooklyn College of Music w Nowym Jorku^[1]^[2]. W 1930 roku wrócił do Bukaresztu, gdzie wykładał kontrapunkt, formę i estetykę muzyczną w konserwatorium, a w latach 1939–1948 także kompozycję^[2]. W latach 1932–1933 wydawał czasopismo Foaia volanta, poświęcone tematyce artystycznej i filozoficznej^[2]. Działał jako krytyk i popularyzator muzyki, prowadził audycje radiowe, konferencje i prelekcje muzyczne, publikował rozprawy i eseje^[2]. Przełożył na język rumuński libretto opery Saint-Saënsa Samson i Dalila oraz teksty utworów wokalnych Händla i J.S. Bacha^[2].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Wraz z Enescu wywarł fundamentalny wpływ na rozwój współczesnej rumuńskiej kultury muzycznej, przeszczepiając do kraju osiągnięcia nowoczesnych europejskich technik kompozytorskich^[2]. W jego twórczości dominuje wpływ francuskiej i niemieckiej muzyki doby impresjonizmu^[1], nawiązania do folkloru rumuńskiego odgrywają rolę drugorzędną^[2]. Język dźwiękowy Cuclina stanowi kompromis pomiędzy tonalnością a modalnością^[2].

Poza muzyką zajmował się też pisarstwem, był autorem nowel, powieści i sztuk teatralnych^[2]. Pisał poezje w językach rumuńskim, francuskim i angielskim, tłumaczył też na angielski wiersze Mihaia Eminescu^[2].

Ważniejsze kompozycje[edytuj | edytuj kod]

(na podstawie materiałów źródłowych^[2])

Utwory orkiestrowe

18 symfonii (I c-moll 1910–1932, II d-moll 1938, III C-dur 1942, IV H-dur 1944, V a-moll na głosy solowe, chór i orkiestrę 1947, VI Ges-dur 1948, VII Fis-dur 1948, VIII es-moll 1948, IX cis-moll 1949, X B-dur na chór i orkiestrę 1949, XI as-moll 1950, XII G-dur na głosy solowe, chór i orkiestrę 1951, XIII F-dur 1951, XIV e-moll 1952, XV a-moll 1954, XVI G-dur „Triumful păcii” 1959, XVII 1965, XVIII A Fericirii 1967)
uwertura Nitokris (1907)
Preludiu (1908)
Scherzo (1912)
Uwertura (1913)
Koncert skrzypcowy (1920)
Triptic (1928)
Elegie la moartea lui Vincent d’Indy (1932)
Rapsodia prahoveana (1944)
Rondo românesc (1944)
O nuntă-n Bărăgan (1944)

Utwory kameralne

Kwintet na flet piccolo, rożek angielski, puzon, tubę i fortepian
3 kwartety smyczkowe (I F-dur 1914, II a-moll 1948, III B-dur 1949)
Trio fortepianowe (1926)
2 sonaty na skrzypce i fortepian (1908, 1923)
Sonatina na skrzypce i fortepian (1917)
2 sonaty (1908, 1909)
6 suite de jocuri populare Românesti (1942)

Utwory na chór a cappella

12 Madrigali în stil popular (1916)
4 liturgie (1936–1940)
84 Cîntece pentru copii (1942)
101 Cîntece populare (1942)

Pieśni solowe

Trei sonete vechi si o epigrama do słów poetów francuskich (1913)
Sapte doine din război do słów kompozytora (1917)
Partenza na słów Iona Minulescu (1917)
50 Melodii in stil popular românesc (1923–1930)
25 Cîntece populare (1944)

Pieśni na głos i orkiestrę

Poem (1913)
Serenada na słów Oscara Wilde’a w przekładzie kompozytora (1928)

Utwory wokalno-instrumentalne

kantata Isus înaintea mortii od słów kompozytora (1920)
Feerie di Crăcium na głosy solowe, chór i orkiestrę (1923)
oratorium David și Goliat na głosy solowe, chór i orkiestrę (1928)

Opery

opera madrygałowa Soria, libretto kompozytora (1911)
Traian și Dochia, libretto kompozytora (1921)
Agamemnon, libretto kompozytora (1922)
Bellérophon, libretto kompozytora (1925)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 2 Conf–Gysi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 767. ISBN 0-02-865527-3.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 2. Część biograficzna cd. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1984, s. 276–277. ISBN 83-224-0223-6.

[baker-1] Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 2 Conf–Gysi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 767. ISBN 0-02-865527-3.

[encmuz-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 2. Część biograficzna cd. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1984, s. 276–277. ISBN 83-224-0223-6.

[1]

[2]