Dołczanka dwuzarodnikowa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dołczanka dwuzarodnikowa
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

miseczniaki

Rząd

pawężnicowce

Rodzina

pawężnicowate

Rodzaj

dołczanka

Gatunek

dołczanka dwuzarodnikowa

Nazwa systematyczna
Solorina bispora Nyl.
Syn. meth. Lich. (Parisiis) 1(2): 331 (1860)

Dołczanka dwuzarodnikowa (Solorina bispora Nyl.) – gatunek grzybów z rodziny pawężnicowatych (Peltigeraceae)[1]. Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do porostów[2].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Solorina, Peltigeraceae, Peltigerales, Lecanoromycetidae, Lecanoromycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Nazwa polska według Krytycznej listy porostów i grzybów naporostowych Polski[2].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Plecha listkowata, o kształcie rozetkowatym lub nieregularnym. Górna powierzchnia jest gładka, w stanie suchym szara lub brązowa, w stanie wilgotnym zielona. Dolna powierzchnia pilśniowata, brązowa, płowa lub cynamonowa, bez chwytników[3].

Na górnej powierzchni często występują owocniki. Mają brunatną barwę, średnicę 2–6 mm i są zanurzone w plesze. Ekscypulum bezbarwne. W hymenium występują wstawki. epitecjum o barwie od żółtobrązowej przez pomarańczowobrązową do brązowej. W jednym worku powstają po 2 elipsoidalne lub wrzecionowate, brązowe zarodniki o poprzecznych przegrodach. Mają powierzchnię szorstką i prążkowaną[3].

Reakcje barwne: wszystkie negatywne[3].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Dołczanka dwuzarodnikowa na półkuli północnej jest szeroko rozprzestrzeniona. Występuje głównie w wysokich górach i w tundrze, na północy sięgając po północne wybrzeża Grenlandii i archipelag Svalbard[4]. W Polsce występuje wyłącznie w Tatrach i Karkonoszach[2]. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status EN – gatunek wymierający[5]. Do października 2014 r. podlegała w Polsce ścisłej ochronie[6], po tym terminie została usunięta z listy gatunków chronionych, występuje bowiem wyłącznie na obszarze parków narodowych, gdzie i tak podlega ochronie.

Rozwija się głównie na glebie, próchnicy torfie, na martwych liściach, mszakach, wątrobowcach, skalach, głównie na podłożu wapiennym[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Index Fungorum. [dostęp 2016-12-16]. (ang.).
  2. a b c Wiesław Fałtynowicz: The Lichenes, Lichenicolous and allied Fungi of Poland.Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Polski. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2003. ISBN 83-89648-06-7.
  3. a b c d Consortium of North American Lichen Herbaria. [dostęp 2016-12-16].
  4. Discover Life Maps. [dostęp 2015-11-15].
  5. Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
  6. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących grzybów objętych ochroną (Dz. U. Nr 168, poz. 1765)