Domingo Terradellas
Imię i nazwisko |
Domingo Miguel Bernabé Terradellas |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Pochodzenie | |
Data i miejsce śmierci | |
Gatunki | |
Zawód |
Domingo Miguel Bernabé Terradellas[1][2][3][4], także Domènec, Domènech lub Domenico Terradeglias[1] (ochrzczony 13 lutego 1713 w Barcelonie, zm. 20 maja 1751 w Rzymie[1][2][3]) – hiszpański kompozytor działający we Włoszech.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Przypuszczalnie kształcił się w Barcelonie u Francisco Vallsa[1]. W 1732 roku wyjechał do Neapolu, gdzie do 1738 roku studiował w Conservatorio dei Poveri di Gesù Cristo u Francesco Durantego[1][2][3][4]. Jeszcze w czasie studiów wystawił w 1736 roku swoje oratorium Giuseppe riconosciuto[1][2][3]. W 1743 roku odniósł sukces wystawioną w Rzymie operą Merope[1][2][3][4]. Od 1743 do 1745 roku pełnił funkcję kapelmistrza w rzymskim kościele San Giacomo degli Spagnoli[1][2][3]. W sezonie 1746–1747 przebywał w Londynie, gdzie był dyrektorem muzycznym King’s Theatre[1][2]. Podczas podróży powrotnej na kontynent spotkał się z Jeanem-Jacques’em Rousseau, który wspomniał o tym spotkaniu w Lettre sur la musique françoise z 1753 roku[1]. Brak udokumentowanych informacji na jego temat po 1747 roku, zmarł po powrocie do Włoch w nieznanych okolicznościach[1]. Według uważanej współcześnie za niewiarygodną plotki miał zostać zamordowany na zlecenie zazdrosnego o jego sukcesy Niccolò Jommellego, a jego ciało wrzucono do Tybru[4].
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
Twórczość operowa Terradellasa reprezentuje okres przedklasyczny w operze włoskiej, związana jest z kręgiem szkoły neapolitańskiej[1]. Na pierwszy plan wysuwa się w niej dbałość o zachowanie dramaturgicznego wyrazu muzyki, podstawą schematu konstrukcyjnego są recytatyw i aria, typowe dla muzyki barokowej ornamenty zostają natomiast usunięte[1]. Środki muzyczne w operach Terradellasa służą spotęgowaniu ekspresji, ostre zmiany metrum, tempa i trybu podkreślają muzyczne kontrasty między częściami[1].
Wybrane kompozycje[edytuj | edytuj kod]
(na podstawie materiałów źródłowych)[1][2]
Opery
- Astarto (wyst. Rzym 1739)
- Gli intrighi delle cantarine (wyst. Neapol 1740)
- Issipile (wyst. Florencja 1741 lub 1742)
- Merope (wyst. Rzym 1743)
- Artaserse (wyst. Wenecja 1744)
- Semiramide riconosciuta (wyst. Florencja 1746)
- Mitridate (wyst. Londyn 1746)
- Bellerofonte (wyst. Londyn 1747)
- Didone abbandonata (wyst. Turyn 1750)
- Imeneo in Atene (wyst. Wenecja 1750)
- Sesostri re d’Egiito (wyst. Rzym 1751)
Oratoria
- Giuseppe riconosciuto (wyst. Neapol 1736)
- Ermenegildo martire (wyst. Neapol 1739)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 11. Część biograficzna t–v. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2009, s. 62. ISBN 978-83-224-0905-3.
- ↑ a b c d e f g h Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 6 Stre–Zyli. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3615. ISBN 0-02-865571-0.
- ↑ a b c d e f The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 911. ISBN 0-674-37299-9.
- ↑ a b c d Bertil van Boer: Historical Dictionary of Music of the Classical Period. Lanham: Scarecrow Press, 2012, s. 553–554. ISBN 978-0-8108-7183-0.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Domingo Terradellas – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
- ISNI: 0000000115976979
- VIAF: 13370428
- LCCN: no92011628
- GND: 128773537
- BnF: 148001591
- SUDOC: 160591252
- SBN: PUVV228139
- NKC: jn20020618006
- BNE: XX893999
- NTA: 166001058
- CiNii: DA1780920X
- Open Library: OL7098101A
- PLWABN: 9810554514905606
- NUKAT: n2018206920
- PTBNP: 865966
- CANTIC: a10291751
- RISM: people/30003118
- WorldCat: lccn-no92011628