Drobnołuszczak szarobrązowy
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
drobnołuszczak szarobrązowy |
| Nazwa systematyczna | |
| Pluteus cinereofuscus J.E. Lange Dansk bot. Ark. 2(no. 7): 9 (1917) | |
Drobnołuszczak szarobrązowy (Pluteus cinereofuscus J.E. Lange) – gatunek grzybów należący do rodziny łuskowcowatych (Pluteaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Pluteus, Pluteaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
- Pluteus cinereofuscus f. olivaceus (P.D. Orton) Wuilb. 2001
- Pluteus godeyi sensu Orton
- Pluteus nanus var. major Cooke ex Massee 1893
- Pluteus olivaceus P.D. Orton 1960
Alina Skirgiełło w 1999 r. opisała ten gatunek pod nazwą łuskowiec szarobrązowy[3]. Władysław Wojewoda w 2003 r. zaproponował nazwę drobnołuszczak szarobrązowy[4].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Średnica do 4,5 cm, u młodych okazów półkulisty lub stożkowaty, z wiekiem rozpościerający się, płaskowypukły, czasem z niewielkim garbkiem i na środku pomarszczony. Powierzchnia gładka, o barwie brązowawej, oliwkowobrązowe lub oliwkowoszarej, w starszych okazach blaknąca, mniej brązowa, na środku szara lub oliwkowa. Jest higrofaniczny[3].
Dość gęste, brzuchate, o szerokości do 6 mm, początkowo białe, potem różowe lub szaroróżowe. Ostrze biało kosmkowate[3].
Wysokość 4–6 cm, grubość do 0,2–0,5 cm, walcowaty, ku podstawie nieco rozszerzający się, początkowo pełny, potem pusty. Powierzchnia biała, dołem nieco szarawa[3].
Szarawy, w stanie suchym jaśniejszy. Zapach ziemisty, nieprzyjemny[3].
- Cechy mikroskopowe
Zarodniki 6,2–9 × 3–7 µm, o kształcie od szerokoelipsoidalnego do kulistego, szkliste. Cheilocystydy liczne, o kształcie od wąskomaczugowatego do workowatego i wymiarach 30–70 × 10–23 µm. Niektóre z nich mają w środku brązowy pigment. Pleurocystydy bezbarwne, liczne, cylindryczne lub maczugowate, czasami butelkowate Skórka kapelusza zbudowana z gruszkowatych lub kulistawych komórek o wymiarach 30–70 × 10–23 µm, czasami z brązowawym pigmentem[3].
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Opisano występowanie tego gatunku w niektórych krajach Europy i w Maroku[5]. W. Wojewoda w zestawieniu grzybów wielkoowocnikowych Polski w 2003 r. przytacza 10 jego stanowisk z uwagą, że jego rozprzestrzenienie i stopień zagrożenia nie są znane[4]. Bardziej aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów. Zaliczony w nim jest do gatunków rzadkich, wartych objęcia ochroną[6].
Grzyb saprotroficzny. Występuje w lasach liściastych i mieszanych na próchniejącym drewnie drzew liściastych, zwłaszcza buków, wśród opadłych liści[4], w zaroślach i poboczach dróg na zagrzebanych w ziemi gałązkach drzew[6]. Znaleziono go również na rekultywowanych terenach po kopalni węgla[4]. Owocniki pojawiają się od maja do października[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Index Fungorum [online] [dostęp 2021-01-28] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2021-01-25] (ang.).
- ↑ a b c d e f g Alina Skirgiełło, Grzyby (Mycota), podstawczaki (Basidiomycota), łuskowcowate (Pluteaceae), Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 1999, ISBN 83-85444-66-1.
- ↑ a b c d Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ Pluteus cinereofuscus [online], Discover Life [dostęp 2021-01-26] (ang.).
- ↑ a b Aktualne stanowiska drobnołuszczaka szarobrązowego w Polsce [online] [dostęp 2021-01-28] (ang.).