FNSS Pars
| |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent | |
| Typ pojazdu |
kołowy wóz bojowy |
| Trakcja |
kołowa 4×4, 6×6 lub 8×8 |
| Załoga |
patrz tabela |
| Historia | |
| Prototypy |
2005 |
| Produkcja |
od 2005 |
| Dane techniczne | |
| Silnik |
patrz tabela |
| Długość |
patrz tabela |
| Szerokość |
patrz tabela |
| Wysokość |
patrz tabela |
| Masa |
patrz tabela |
| Osiągi | |
| Prędkość |
patrz tabela |
| Zasięg pojazdu |
patrz tabela |
| Pokonywanie przeszkód | |
| Brody (głęb.) |
patrz tabela |
| Rowy (szer.) |
patrz tabela |
| Dane operacyjne | |
| Uzbrojenie | |
| zależnie od wersji | |
| Użytkownicy | |
| Turcja, Malezja, Oman | |
FNSS Pars – rodzina tureckich, kołowych wozów bojowych opracowana przez spółkę FNSS Defence Systems. Pojazdy występują w wersjach 4×4, 6×6 oraz 8×8.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Prace nad pojazdami z rodziny PARS rozpoczęto w 2002 roku. Pierwszy PARS w wariancie napędowym 8×8 po raz pierwszy został zaprezentowany w lutym 2005 roku podczas targów zbrojeniowych IDEX w Abu Zabi. Od momentu zaprezentowania pierwszych pojazdów PARS w 2005 roku prowadzono kolejne prace rozwojowe i wprowadzono liczne usprawnienia do projektu. PARS 8×8 został przebadany przez armię malezyjską w 2006 roku, rywalizując w przetargu na nowy kołowy transporter opancerzony ze szwajcarskimi wozami Piranha IIIC i fińskim Patria AMV[1]. Podczas targów IDEF, które odbyły się w Turcji pod koniec 2005 roku, zaprezentowano egzemplarze Parsa w konfiguracjach 8x8 i 6x6[2].
W 2015 roku zaprezentowano pojazd Pars w układzie napędowym 4×4. Pojazd w tej wersji napędowej jest odpowiedzią na ogłoszony w 2013 programu obejmującego dostawy 184 gąsienicowych i 76 kołowych niszczycieli czołgów[3].
Spółka FNSS rozpoczęła prace projektowe nad opracowaniem nowej wersji wozów z rodziny Pars w 2019 roku. Nowo opracowany pojazd otrzymał nazwę Pars IV NG-WAV oraz został po raz pierwszy zaprezentowany publicznie w czasie targów IDEF 2021, które odbyły się w Stambule w sierpniu 2021 roku[4]. Zaprezentowany wóz wybudowano w układzie napędowym 8×8, a przy jego konstruowaniu wykorzystano doświadczenia zdobyte przy produkcji Pars III sprzedanego Malezji jako DefTech AV8 oraz PARS III dla Omanu[5][6]. Opracowano także pojazd w specjalistycznej wersji 6×6, który otrzymał oznaczenie Pars IV 6×6 S-Ops[7].
Konstrukcja[edytuj | edytuj kod]
Podczas konstruowania pojazdu zadecydowano się na zastosowanie unikalnego układ przedziałów. W przedniej części kadłuba znajduje się z obszerny, dwuosobowy przedział załogi, gdzie kierowca i dowódca zajmują stanowiska obok siebie. Zastosowanie takiego układu rozmieszczenia załogi w kabinie kierowcy zapewnia pole widzenia w zakresie 180° oraz wyższy poziom bezpieczeństwa i komfortu podczas jazdy. Pośrodku ulokowano przedział silnikowy, zaś z tyłu przedział desantowy[8].
Pojazdy z rodziny Pars mają modułową konstrukcję, pozwalającą na skonfigurowanie platformy bazowej do poszczególnych funkcji m.in. bojowego wozu piechoty, transportera opancerzonego, wozu dowodzenia czy też pojazdu zabezpieczenia technicznego. Do obserwacji w przód służy pięć dużych panoramicznych peryskopów, które ulokowano z przodu pojazdu, na wysokości przedziału kierowania. Dodatkowo wozy wyposażone są w dwie kamery termowizyjne oraz trzy dodatkowe kamery, mające zapewnić kierowcy i dowódcy większą świadomość sytuacyjną. Pojazdy wyposażone są także w zintegrowany system klimatyzacji[8]. Aby umożliwić dostosowanie pojazdów do różnych ról, wszystkie wozy rodziny Pars mają zdejmowany dach, co ułatwia przekształcenie wozu do innych specjalistycznych wersji poprzez ułatwiony montaż dodatkowego wyposażenia[2].
Pars 4×4[edytuj | edytuj kod]
Pars 4×4 został zaprojektowany głównie jako kołowy niszczyciel czołgów. Załogę wozu może stanowić do 5 osób. Wóz jest amfibią, mogącą osiągać maksymalną prędkość poruszania się w wodzie 8 km/h, zaś prędkość po drogach wynosi 120 km/h. Przeszkody wodne wóz może pokonywać bez przygotowania. Przednią część kadłuba zajmuje kierowca oraz dowódca, zaś za nimi ulokowane są stanowiska dla 3 dodatkowych załogantów. Z tyłu ulokowano przedział napędowy. Dostęp do pojazdu zapewniony jest, zależnie od konfiguracji, przez jedną lub dwie pary drzwi po bokach kadłuba. Pars 4×4 może być transportowany drogą powietrzną na pokładzie samolotów C-130 Hercules, A400M czy śmigłowców CH-47 Chinook[9][3].
Pars III[edytuj | edytuj kod]
Kadłub Pars 6×6 wykonano z kompozytowego pancerza stalowo-aluminiowo, który zapewnia załodze i piechocie ochronę przed ostrzałem z broni strzeleckiej 7,62 mm. Pojazd zapewnia także ochronę przed wybuchami IED. Istnieje możliwość montażu dodatkowego opancerzenia w celu zwiększenia ochrony. Kierowca i dowódca zajmują stanowiska z przodu pojazdu. Unikalną cechą jest to, że dowódca pojazdu i kierowca siedzą obok siebie. Każdy ma do dyspozycji jednoczęściowy właz dachowy, który otwiera się na bok. Żołnierze desantu zwykle wchodzą i opuszczają pojazd za pomocą dużej rampy hydraulicznej z tyłu kadłuba[10]. Pars 6×6 jest napędzany silnikiem wysokoprężnym o mocy 482 KM, sprzężonym z w pełni automatyczną skrzynią biegów z 6 biegami do przodu i 1 biegiem wstecznym[10].
Pojazd Pars 8×8 wykonano z tego samego materiału co wariant 6×6 oraz zapewnia on ten sam poziom ochrony balistycznej. W razie potrzeby istnieje możliwość dopancerzenia pojazdu. Kierowca i dowódca siedzą w przedniej części pojazdu w dwuosobowej kabinie. Każdy z nich ma osobny właz dachowy, który otwiera się na bok. Zespół napędowy składa się z silnika wysokoprężnego Deutz, jednak zależnie od wymagań klienta istnieje możliwość montażu jednostek Caterpillar lub MTU Friedrichshafen. Skrzynia biegów jest automatyczna[2]. Żołnierze desantu opuszczają pojazd przez specjalnie opuszczaną rampę. Dodatkowo w przedziale znajdują się dwa włazy ratunkowe. Jeden znajduje się po lewej stronie kadłuba pomiędzy trzecim i czwartym kołem jezdnym, zaś drugi po prawej stronie kadłuba między pierwszym i drugim kołem jezdnym. Podstawowa wersja jest w pełni amfibią, napędzaną w wodzie przez dwa pędniki strumieniowe umieszczone po obu stronach z tyłu kadłuba. Zapewniają one maksymalną prędkość poruszania się w wodzie wynoszącą 10 km/h. Model Pars 8×8 produkowany jest w wielu wersjach specjalistycznych. Pojazd może być transportowany w ładowni samolotu Lockheed C-130 Hercules[2].
Pars IV[edytuj | edytuj kod]
Kadłub Pars IV NG-WAV został zaprojektowany w otwartej architekturze, co zapewnia możliwość integracji szeregu urządzeń i systemów. Dodatkowo przy projektowaniu kadłuba skupiono na się na optymalnym połączeniu ergonomii użytkowania, przeżywalności załogi i mobilności. Modułowy kadłub umożliwia implementację wielu konfiguracji pojazdu takich jak bojowy wóz piechoty, transporter opancerzony czy wóz ratownictwa technicznego. Załoga liczy 3 osoby oraz dodatkowo pojazd może przewieźć do 9 żołnierzy desantu. Pars IV NG-WAV zapewnia załodze dobrą świadomość sytuacyjną poprzez zastosowanie panoramicznych peryskopów w przedniej części pojazdu oraz kamer termowizyjnych z tyłu i z przodu. Podobnie jak poprzednie warianty wóz jest amfibią[4].
Pars IV 6×6 S-Ops został zaprojektowany w sposób podobny do wariantu NG-WAV, jednak dużą uwagę położono na dostosowaniu wozu do prowadzenia misji specjalnych we wszystkich warunkach pogodowych, zarówno w dzień jak i w nocy. Wóz oferuje znacznie zwiększoną świadomość sytuacyjną wszystkich członków załogi, co wiąże się z dostosowaniem pojazdu do walk w terenie zurbanizowanym. Zastosowane systemy obserwacyjne i elektroniczne zapewniają całej załodze możliwość prowadzenia obserwacji w zakresie 360° bez konieczności opuszczania pojazdu. Pars S-Ops zapewnia wysoki poziom ochrony balistycznej oraz przeciwko eksplozjom IED. Dodatkowo istnieje opcja montażu ekranów przeciwkumulacyjnych. Napęd zintegrowany jest w postaci power-packa oraz dodatkowo wóz ma zawieszenie hydropneumatyczne[11].
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
FNSS Pars w wariancie 4×4 -
Widok od przodu, widoczne wizjery kierowcy i dowódcy -
FNSS PARS III 8×8 -
PARS III 8×8 w wariancie wozu zabezpieczenia technicznego -
Wnętrze przedziału desantowego Parsa III 8×8
.jpg)
Dane techniczne[edytuj | edytuj kod]
| Wersja | Długość | Wysokość | Szerokość | Masa | Napęd | Prędkość
maksymalna |
Zasięg | Załoga | Uzbrojenie | Przypisy |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Pars 4×4 | 5,0 m | 2,6 m | 2,1 m | 13,6 t | silnik wysokoprężny
o mocy 300 KM |
120 km/h | > 700 km | 4-5 | ZSSW z wyrzutniami PPK,
karabin maszynowy kal. 7,62 mm |
[12] |
| Pars III 6×6 | 7,0 m | 2,9 m | 2,9 m | 25,0 t | silnik wysokoprężny | 100 km/h | > 800 km | 3 | Wieże załogowe i bezzałogowe z wskazanym przez
zamawiającego uzbrojeniem |
[13] |
| Pars III 8×8 | 8,0 m | 2,4 m | 3,0 m | 30,0 t | silnik wysokoprężny | [14] | ||||
| Pars IV 6×6 S-OPS | 7,0 m | 2,45 m | 3,0 m | 26,0 t | silnik wysokoprężny | > 700 km | Dwie niezależnie sterowane ZSSW (jedna z przodu, druga z tyłu),
karabin maszynowy kal. 7,62 lub 12,7 mm, granatnik automatyczny kal. 40 mm lub jedna wieża SABER RCT z działkiem kal. 25 mm |
[15] | ||
| Pars IV 8×8 | 8,4 m | 2,5 m | 3,1 m | bd. | silnik wysokoprężny | > 600 km | Wieże załogowe i bezzałogowe z wskazanym przez
zamawiającego uzbrojeniem |
[16] |
Użytkownicy[edytuj | edytuj kod]
Turcja – kilkaset wozów w wersjach 8×8 i 6×6[17][18].
Malezja – 257 wozów w odmianach 8×8 i 6×6, produkowanych lokalnie na licencji jako DefTech AV8[19][20].
Oman – dostarczono 172 pojazdy w wariantach Pars III 8×8 i Pars III 6×6 na mocy umowy zawartej w 2015 roku. Dostawy w latach 2017–2020[21].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ PARS Wheeled Armoured Combat Vehicle [online], Army Technology [dostęp 2022-04-02] (ang.).
- ↑ a b c d Pars 8x8 [online], www.army-guide.com [dostęp 2022-04-02].
- ↑ a b IDEF 2015: Debiutuje Pars 4x4 [online], www.altair.com.pl [dostęp 2022-04-03] (ang.).
- ↑ a b Pars IV 8×8 New Generation Wheeled Armoured Vehicle (NG-WAV), Turkey [online], Army Technology [dostęp 2022-04-03] (ang.).
- ↑ The PARS IV 8x8 breaks cover [online], Janes.com [dostęp 2022-04-03] (ang.).
- ↑ The FNSS 8x8 proposal for the Turkish Land Forces New Gen Vehicles competition [online], EDR Magazine, 19 sierpnia 2021 [dostęp 2022-04-03] (ang.).
- ↑ FNSS: a PARS 6x6 for Turkish Special Forces [online], EDR Magazine, 18 sierpnia 2021 [dostęp 2022-04-03] (ang.).
- ↑ a b PARS 8x8 Wheeled Armoured Vehicle [online], Army Technology [dostęp 2022-04-02] (ang.).
- ↑ PARS 4x4 Wheeled Armoured Vehicle [online], Army Technology [dostęp 2022-04-03] (ang.).
- ↑ a b FNSS Pars 6x6 combat armored vehicle [online], www.armyrecognition.com [dostęp 2022-04-02] (ang.).
- ↑ Pars IV 6x6 Special Operations Vehicle [online], army-technology.com.
- ↑ Pars 4x4 wheeled armoured combat vehicle technical specifications [online], FNSS.
- ↑ PARS III - 6x6 WHEELED ARMOURED COMBAT VEHICLE (WACV) [online], FNSS.
- ↑ PARS III - 8x8 WHEELED ARMOURED COMBAT VEHICLE [online], FNSS.
- ↑ PARS IV 6x6 S-Ops [online], FNSS.
- ↑ PARS IV 8x8 NG-WAV [online], FNSS.
- ↑ Anıl ŞAHİN, FNSS’ten Özel Kuvvetler’e özel zırhlı: PARS 6×6 KOMANDO [online], 10 stycznia 2020 (tur.).
- ↑ PARS SCOUT 8x8 and 6x6 Enter the Turkish Armed Forces’ Inventory [online], FNSS.
- ↑ Armor: Turkish Pars For Malaysia [online], www.strategypage.com [dostęp 2022-04-04].
- ↑ Army Guide [online], www.army-guide.com [dostęp 2022-04-04].
- ↑ Yeni Şafak, Savunma sanayide önemli ihraç: Umman'a 172 zırhlı aracın teslimatı tamamlandı [online], Yeni Şafak, 28 sierpnia 2020 [dostęp 2022-04-04] (tur.).