Falowiec przy ul. Obrońców Wybrzeża w Gdańsku
 Falowiec w 2005 roku | |
| Województwo | |
|---|---|
| Miasto | |
| Adres |
ul. Obrońców Wybrzeża 4, 6, 8, 10 |
| Typ budynku | |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt |
Danuta Olędzka |
| Wysokość całkowita |
32 m |
| Kondygnacje |
11 |
| Rozpoczęcie budowy |
1970 |
| Ukończenie budowy |
1973 |
Położenie na mapie Gdańska  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
 54°24′31,3″N 18°35′49,6″E/54,408700 18,597100
| |
Falowiec przy ul. Obrońców Wybrzeża w Gdańsku – falowiec w Gdańsku, na Przymorzu Wielkim, przy ul. Obrońców Wybrzeża. Jest jednym z najdłuższych budynków mieszkalnych w Europie oraz (w zależności od przyjętych kryteriów) najdłuższym lub drugim pod względem długości budynkiem mieszkalnym w Polsce.
Opis obiektu[edytuj | edytuj kod]
Modernistyczny blok mieszkalny projektu Danuty Olędzkiej, Tadeusza Różańskiego i Janusza Morka[1], który powstał w odpowiedzi na konkurs SARP z 1959 roku jako część osiedla składającego się z bloków o 5 i 11 kondygnacjach o powierzchni 6 km²[2]. Budynek jest jednym z ośmiu gdańskich falowców – bloków, które kształtem bryły i układu balkonów przypominają falę. Drzwi do mieszkań prowadzą z zewnętrznych galerii. Falowiec został zbudowany w latach 1970–1973, oddawany był do użytku segmentami. Jego docelowa długość zwiększyła się w trakcie budowy[3]. Budynek ma 800 metrów długości, 32 metry wysokości oraz 13 metrów szerokości. Na 11 kondygnacjach znajdują się 1792 lokale mieszkalne i 16 klatek schodowych[4]. Poszczególne segmenty ustawione są względem siebie pod kątem 165 stopni, są też dodatkowo lekko wygięte w łuk tworząc wrażenie morskiej fali[2]. Obiekt został zbudowany z prefabrykatów w technologii wielkoblokowej[5]. Jest superjednostką, galeriowcem, z ograniczoną liczbą klatek schodowych[2].
Falowiec położony jest około kilometra od brzegu Zatoki Gdańskiej[6]. Pierwotnie możliwe było przejście wzdłuż całego budynku po zewnętrznych galeriach, z czasem jednak zbudowano ścianki odgradzające poszczególne klatki schodowe[4]. W 2014 roku w falowcu zameldowanych było 3451 osób[7]. Faktyczna liczba osób mieszkających w budynku może wynosić nawet 6 tysięcy[8].
Falowiec przy Obrońców Wybrzeża wymieniany jest jako najdłuższy budynek mieszkalny w Polsce[4][8][9] lub drugi pod względem długości, jeśli wziąć pod uwagę warszawski budynek Pekin[6][8][9]. Ten drugi, pomimo że ma 1,5 kilometra długości, to w rzeczywistości składa się z 22 połączonych ze sobą bloków, nietworzących jednak spójnej linii[3][6]. W skali Europy, falowiec bywa wymieniany jako trzeci pod względem długości budynek mieszkalny, po Karl-Marx-Hof w Wiedniu (1,1 km) i budynku Corviale w Rzymie (980 m)[4][6].
Falowiec w kulturze[edytuj | edytuj kod]
- W 1991 roku brytyjska księżniczka Anna Windsor, córka Elżbiety II, podczas swojej wizyty w Polsce, odwiedziła w falowcu polską rodzinę, wybraną jako przykład „zwykłej, polskiej rodziny”[4].
- Powieść „Latawiec z Betonu” Moniki Milewskiej wydana w 2019, opowiada o gdańskim falowcu[10]. Została wydana także w formie słuchowiska Polskiego Radia[11] oraz spektaklu Teatru Telewizji, gdzie główną rolę zagrał Janusz Chabior[12].
- Spektakl „Beton” Miejskiego Teatru Miniatura w Gdańsku, jest adaptacją powieści „Latawiec z Betonu”[13].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ architekturaibiznes.pl: Projekt mieszkań na dachu gdańskiego Falowca. Nowa spojrzenie na modernistyczną architekturę. [dostęp 2022-12-02].
- ↑ a b c Anna Cymer, Architektura w Polsce 1945–1989, wyd. II poprawione, Warszawa: Fundacja Centrum Architektury, Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki, 2019, s. 182, ISBN 978-83-949185-9-0.
- ↑ a b Gedanopedia: Falowce. [dostęp 2022-11-30].
- ↑ a b c d e Onet.pl: Falowiec w Gdańsku. [dostęp 2022-11-30].
- ↑ David Navarro, Martyna Sobecka, Brutal Poland, Poznań: Zupagrafika, 2020, s. 38–42, ISBN 978-83-950574-7-2.
- ↑ a b c d mieszkanie.pl: Najdłuższy blok w Polsce ma prawie kilometr. [dostęp 2022-11-30].
- ↑ Trójmiasto.pl: Falowce w pigułce: historia eksperymentu mieszkaniowego. [dostęp 2022-11-30].
- ↑ a b c Dziennik Bałtycki: A to ciekawe! To jeden z najdłuższych budynków w całej Europie! Gdański falowiec w liczbach. [dostęp 2022-11-30].
- ↑ a b Federacja Porozumienie Polskiego Rynku Nieruchomości: Falowiec, Mrówkowiec i Jamnik – najdłuższe bloki w Polsce. [dostęp 2022-11-30].
- ↑ Trójmiasto.pl: Opowieść o falowcu. Latawiec z Betonu. [dostęp 2022-11-30].
- ↑ Polskie Radio: Latawiec z betonu. [dostęp 2022-11-30].
- ↑ festiwal-interpretacje.pl: „Falowiec”. Spektakl Teatru Telewizji zrealizowany przez WFDiF w ramach projektu Teatroteka. [dostęp 2022-11-30].
- ↑ Trójmiasto.pl: Obraz PRL w pigułce, recenzja Betonu Teatru Miniatura. [dostęp 2022-11-30].