Floriano (1899)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Floriano
Ilustracja
„Floriano”
Klasa

pancernik obrony wybrzeża

Typ

Deodoro

Historia
Stocznia

Forges et chantiers de la Méditerranée w La Seyne-sur-Mer Francja

Położenie stępki

1897

Wodowanie

6 lipca 1899

 Marinha do Brasil
Nazwa

Floriano

Wejście do służby

31 grudnia 1900

Wycofanie ze służby

2 kwietnia 1936

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność

3162 t normalna
3350 t pełna

Długość

83,6 m

Szerokość

14,4 m

Zanurzenie

4,4 m

Napęd
2 maszyny parowe o łącznej mocy 3400 KM, 8 kotłów, 2 śruby
Prędkość

14 węzłów

Zasięg

1440 Mm przy 7,5 w

Uzbrojenie
2 działa 240 mm L/40 (2×I)
4 działa 120 mm L/50 (4×I)
6 dział 57 mm (6×I)
2 działka 37 mm (2×I)
2 km 7 mm
2 wt 457 mm
Załoga

200

Floriano – pancernik obrony wybrzeża Marynarki Wojennej Brazylii z początku XX wieku, zbudowany we Francji. Był drugim okrętem składającego się z dwóch jednostek typu Deodoro. Służył do 1936 roku.

Wyporność okrętu wynosiła 3162 tony. Uzbrojenie obejmowało dwa działa kalibru 240 mm w dwóch wieżach, cztery działa kalibru 120 mm i lżejszą artylerię. Napędzały go maszyny parowe, pozwalające na osiąganie prędkości 14 węzłów.

Projekt i budowa[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: pancerniki obrony wybrzeża typu Deodoro.

W połowie lat 90. XIX wieku Marynarka Brazylii zamówiła budowę dwóch nowoczesnych pancerników obrony wybrzeża we francuskiej stoczni Forges et chantiers de la Méditerranée (FCM) w La Seyne-sur-Mer[1]. Do tej pory z większych okrętów artyleryjskich marynarka miała dwa pancerniki zbudowane w latach 80. i kilka przestarzałych okrętów obrony wybrzeża[2]. Od pierwszego okrętu typ ten nazwano typem Deodoro. Stępkę pod budowę drugiego okrętu położono w 1897 roku[1]. Pierwotnie nadano mu 12 grudnia 1896 roku nazwę „Marechal Floriano” (Marszałek Floriano), na cześć drugiego prezydenta Brazylii Floriano Peixoto, lecz jeszcze przed wodowaniem nazwę skrócono do „Floriano”[3]. Wodowano go 6 lipca 1899 roku, a został ukończony w 1900 roku[1].

Opis[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: pancerniki obrony wybrzeża typu Deodoro.
„Deodoro” lub „Floriano” w 1908 roku
Szkic okrętu

Wyporność normalna okrętów wynosiła 3162 tony angielskie, a pełna 3350 ton[a]. Długość całkowita wynosiła 83,6 m, szerokość: 14,4 m, a największe zanurzenie na rufie: 4,4 m[4].

Uzbrojenie[edytuj | edytuj kod]

Uzbrojenie główne składało się z dwóch armat kalibru 240 mm, umieszczonych w wieżach na dziobie i rufie. Istnieją jednak rozbieżności w publikacjach w zakresie modelu dział zastosowanych na okrętach: Schneidera o długości lufy L/40 (40 kalibrów), Armstronga Pattern D L/40, albo Armstronga L/45[b]. Działa Armstronga L/40 strzelały pociskami o masie 160 kg[5].

Artylerię średnią stanowiły cztery działa szybkostrzelne kalibru 120 mm umieszczone w kazamatach w narożnikach nadbudówki[6]. Początkowo były to armaty Schneidera o długości lufy L/50, wkrótce po wejściu do służby wymienione na brytyjskie Armstronga o tej samej długości lufy[6]. Uzupełniało je sześć szybkostrzelnych dział kalibru 57 mm Nordenfelta, ustawionych na pokładzie nadbudówki z tarczami ochronnymi[7]. Lekkie uzbrojenie tworzyły dwa działa kalibru 37 mm Vickers na marsach bojowych i dwa karabiny maszynowe Hotchkiss kalibru 7 mm[7]. Okręty miały dwie podwodne wyrzutnie torped kalibru 450 mm z zapasem sześciu torped[c]. Wyrzutnie torped zdemontowano w 1917 roku[8].

Opancerzenie[edytuj | edytuj kod]

Opancerzenie burt stanowił pas pancerny ze stali niklowej Harveya o grubości do 350 mm na śródokręciu, zmniejszającej się do 105 mm na dziobie i rufie[4]. Na dolnej krawędzi grubość pasa zmniejszała się do 150 mm[4]. Pas miał wysokość 1,7 m i sięgał na 1 m poniżej konstrukcyjnej linii wodnej[4]. Oparty był na drewnianej podkładce grubości 100-120 mm[4]. Pokład pancerny ze skosami bocznymi miał grubość 45 mm, z dwóch warstw[4].

Wieże artylerii głównej miały pancerz do 200 mm[4]. Kazamaty artylerii średniej były chronione przez pancerz grubości 52 mm i dwie warstwy stali konstrukcyjnej, łącznie grubości 76 mm[7]. Ponadto stanowisko dowodzenia było chronione pancerzem 125 mm[4].

Napęd[edytuj | edytuj kod]

Napęd stanowiły dwie pionowe maszyny parowe potrójnego rozprężania, rozwijające moc indykowaną 3400 hp[9]. Napędzały dwie czteropłatowe śruby o średnicy 320 cm[7]. Były zasilane w parę przez osiem kotłów wodnorurkowych firmy Lagrafel d′Allest, rozdzielonych na cztery grupy po dwa kotły[7]. W 1915 roku zostały one wymienione na cztery kotły systemu Babcock-Wilcox[10]. Zapas paliwa wynosił 240 ton węgla[7]. W Meksyku kotły zostały dostosowane do paliwa płynnego, którego zapas zwiększono do 440 ton[8].

Prędkość maksymalna na próbach przy wymuszonym ciągu wynosiła 14 węzłów[7]. Spotykane informacje o prędkości 15 węzłów nie mają potwierdzenia w źródłach brazylijskich (ewentualnie może była ona osiągana po wymianie kotłów)[11]. Zasięg wynosił pierwotnie 1440 mil morskich przy prędkości 7,5 w[d].

Służba[edytuj | edytuj kod]

Marynarka Brazylii[edytuj | edytuj kod]

Pierwszym dowódcą budowanego „Floriano” został komandor Duarte Huet de Bacelar Pinto Guedes[12]. Okręt po zbudowaniu we Francji wszedł do służby w marynarce Brazylii 31 grudnia 1900 roku[1]. W 1901 roku odwiedził Wielką Brytanię, przy czym jego dowódcą był wówczas komandor Policarpo Cesário de Barros[13]. Po przybyciu do Brazylii, od 1902 roku „Floriano” był okrętem flagowym Eskadry Północnej (Divisão Naval do Norte) z bazą w Manaus[12]. W styczniu 1908 roku wraz z okrętem bliźniaczym „Deodoro” reprezentował marynarkę brazylijską podczas wizyty w Rio de Janeiro amerykańskiej Wielkiej Białej Floty[e]. „Floriano” nie brał udziału w buncie floty w Rio de Janeiro w listopadzie 1910 roku[f].

Okręt brał udział w manewrach floty, między innymi w największych manewrach brazylijskich 28 września – 5 października 1913 roku oraz kolejnych w styczniu – lutym 1914 roku[10]. Wraz z bliźniaczym „Deodoro” tworzył 2. Eskadrę floty (2a Divisão Naval)[10]. Podczas I wojny światowej, od 1916 roku „Floriano” wchodził w skład Floty Północnej (Força Naval de Norte), a od lata 1918 roku był okrętem flagowym Eskadry Południowej (Divisão Naval do Sul) z bazą w São Francisco do Sul[8].

6 lipca 1922 roku „Floriano” został uszkodzony pociskiem podczas ćwiczebnego strzelania z fortu Copacabana na zatoce Guanabara[8].

Od marca do grudnia 1931 roku „Floriano” pełnił zadania hydrograficzne[8]. Wchodził następnie w skład Flotylli Amazońskiej[8]. W 1934 roku został wycofany z czynnej służby i rozbrojony, po czym pełnił rolę hulku koszarowego[8]. Ostatecznie został skreślony z listy floty 2 kwietnia 1936 roku[14].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Wyporność według Wielmożko 2012 ↓, s. 13, z tym, że nie jest podany rodzaj ton, a wyporność 3162 t jest tam określona jako standardowa, które pojęcie wówczas jeszcze nie istniało. Conway’s All the world’s fighting ships 1860–1905 1979 ↓, s. 407 podaje jako jedyną wyporność 3162 ton angielskich
  2. ↑ Ogólne publikacje na ogół podają jako uzbrojenie działa 9,4 cala (240 mm) Armstronga o długości lufy L/45 (Conway’s All the world’s fighting ships 1860–1905 1979 ↓, s. 407). Według monografii artylerii morskiej Friedman 2011 ↓ „prawdopodobnie” były to armaty 24 cm brytyjskiego eksportowego wzoru D (Pattern D) zakładów Armstronga w Elswick (EOC), o długości lufy L/40 (aczkolwiek autor ten w sekcji poświęconej Brazylii podaje długość lufy L/45 i mylny kaliber 9,2 cala). Monograficzne opracowanie okrętów tego typu podaje z kolei działa Schneidera L/40 (Wielmożko 2012 ↓, s. 13).
  3. ↑ Według Wielmożko 2012 ↓, s. 15 (457 mm) i Conway’s All the world’s fighting ships 1860–1905 1979 ↓, s. 407 (18 cali), z tym, że torpedy 18-calowe miały rzeczywisty kaliber 450 mm (Friedman 2011 ↓, s. II/1: British torpedoes)
  4. ↑ Tak według Wielmożko 2012 ↓, s. 15 – zdaniem tego autora spotykany zasięg 2500 Mm przy 10 w jest zawyżony
  5. ↑ Wielmożko 2012 ↓, s. 16 podaje błędny rok 1907 – Wielka Biała Flota przebywała w Rio de Janeiro w styczniu 1908.
  6. ↑ Wielmożko 2012 ↓, s. 16-17 podaje, że „Floriano” brał udział w buncie, ale według bardziej szczegółowych opracowań tematu był to „Deodoro” (Zachary Morgan: Legacy of the Lash: Race and Corporal Punishment in the Brazilian Navy and the Atlantic World. Bloomington: Indiana University Press, 2014, s. 200-227. ISBN 0-253-01420-4.)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d Wielmożko 2012 ↓, s. 13.
  2. ↑ Conway’s All the world’s fighting ships 1860–1905 1979 ↓, s. 403-407.
  3. ↑ Wielmożko 2012 ↓, s. 15-16.
  4. ↑ a b c d e f g h Wielmożko 2012 ↓, s. 14.
  5. ↑ Friedman 2011 ↓, s. 56, 59.
  6. ↑ a b Wielmożko 2012 ↓, s. 14-15.
  7. ↑ a b c d e f g Wielmożko 2012 ↓, s. 15.
  8. ↑ a b c d e f g Wielmożko 2012 ↓, s. 18.
  9. ↑ Conway’s All the world’s fighting ships 1860–1905 1979 ↓, s. 407
  10. ↑ a b c Wielmożko 2012 ↓, s. 17.
  11. ↑ Wielmożko 2012 ↓, s. 15, 17-18.
  12. ↑ a b Wielmożko 2012 ↓, s. 16.
  13. ↑ Wielmożko 2012 ↓, s. 16, brzmienie nazwiska według CIABA - Comandantes. [dostęp 2024-02-01]. (port.).
  14. ↑ Wielmożko 2012 ↓, s. 13, 18.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Norman Friedman: Naval weapons of World War One. Seaforth Publishing, 2011. ISBN 978-1-84832-100-7. (ang.).
  • Aleksandr Wielmożko. Pancerniki obrony wybrzeża typu „Deodoro”. „Okręty Wojenne”. Nr 2/2012. XIX (112), marzec – kwiecień 2012. Tarnowskie Góry. ISSN 1231-014X. 
  • Conway’s All the world’s fighting ships 1860–1905. Robert Gardiner, Roger Chesneau, Eugene Kolesnik (red.). Londyn: Conway Maritime Press, 1979. ISBN 0-85177-133-5. (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Floriano_(1899)&oldid=73080668”