Franciszek Kielan
Data i miejsce urodzenia |
1 kwietnia 1898 |
---|---|
Data śmierci |
31 października 1986 |
Zawód, zajęcie |
księgowy, działacz spółdzielczy |
Narodowość |
polska |
Stanowisko |
Podporucznik Wojska Polskiego |
Małżeństwo | |
Dzieci | |
Odznaczenia | |
Franciszek Kielan (ur. 1 kwietnia 1898 w Sokołowie Podlaskim, zm. 31 października 1986) – polski Sprawiedliwy wśród Narodów Świata, zawodowo wojskowy i księgowy.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Pochodził z ubogiej rodziny. Miał ośmioro rodzeństwa. Po skończeniu 4 klas szkoły powszechnej, mając 12 lat, został posłany do pracy w kancelarii sędziego. Po dwóch latach, z racji uzdolnień, powierzono mu samodzielne kierowanie kancelarią sędziego śledczego. W 1913 wyjechał do pracy w Prokuraturze w Suwałkach. W 1915 jako urzędnik ewakuowany do Rosji, gdzie eksternistycznie zdał maturę. W 1918 wrócił do Sokołowa. Na początku 1919 został powołany do wojska. Służył w randze podporucznika w Łukowie na Podlasiu. W 1922 ożenił się z Marią Osińską, absolwentkę miejscowego gimnazjum. Osiedli w Sokołowie, gdzie przyszły na świat córki: Krystyna i Zofia. W 1934 przeprowadzili się do Warszawy[1].
II wojna światowa[edytuj | edytuj kod]
W 1942 rodzina Kielanów przyjęła do swojego mieszkania przy placu Wilsona na Żoliborzu Janinę (Janę) Prot, przyjaciółkę Krystyny i Zofii. Po pewnym czasie rodzina dowiedziała się, że Janina pochodzi z żydowskiej rodziny (jej ojcem był Jan Prot). Mimo to pozwolili dalej jej mieszkać. Latem 1942 Franciszek zaprotegował Janę do pomocy w gospodarstwie rolnym Szkoły Rolniczej w Dąbrowie Zduńskiej, prowadzonej przez znajome małżeństwo Wyszomirskich. Jana pracowała tam do Bożego Narodzenia 1942. Następnie, wobec groźby denuncjacji, wróciła do Kielanów. W 1943 razem z Krystyną i Zofią zdała maturę. Jana wyprowadziła się, jednak dalej często bywała u Kielanów, korzystając z ich pomocy[1].
Jesienią 1942, na prośbę siostry Franciszka, Jadwigi Krauze, Kielanowie opiekowali się przez dwa tygodnie 7-letnią żydowską Romaną Laks, która oczekiwała na wyrobienie fałszywych papierów[1].
Po 1945[edytuj | edytuj kod]
Cała rodzina przeżyła wojnę. Franciszek Kielan pracował w Spółdzielczości jako biegły księgowy. Maria Kielanowa pracowała jako księgowa. Jana uzyskała doktorat z medycyny. W 1968 wyemigrowała do Stanów Zjednoczonych. Do USA wyjechała także Romana Laks[1].
W 1984 wydał książkę Spółdzielczość w moim życiu : wspomnienia[2].
W 1991 Instytut Jad Waszem wyróżnił Franciszka, Marię Kielanów oraz Krystynę tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Zofia otrzymała tytuł w 1999[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Historia pomocy - Rodzina Kielanów [online], sprawiedliwi.org.pl [dostęp 2019-09-23] .
- ↑ Franciszek Kielan , Spółdzielczość w moim życiu : wspomnienia, Warszawa: Wydawnictwo Spółdzielcze, 1984, ISBN 83-209-0406-4 .
- Ludzie urodzeni w Sokołowie Podlaskim
- Ludzie związani z Warszawą
- Podporucznicy II Rzeczypospolitej
- Polscy działacze spółdzielczy
- Polscy księgowi
- Polscy Sprawiedliwi wśród Narodów Świata
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Urodzeni w 1898
- Zmarli w 1986