Franciszek Kielan

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Franciszek Kielan
Data i miejsce urodzenia

1 kwietnia 1898
Sokołów Podlaski

Data śmierci

31 października 1986

Zawód, zajęcie

księgowy, działacz spółdzielczy

Narodowość

polska

Stanowisko

Podporucznik Wojska Polskiego

Małżeństwo

Maria Kielan

Dzieci

Zofia Kielan-Jaworowska, Krystyna Rybicka

Odznaczenia
Sprawiedliwy wśród Narodów Świata
Kamienica na pl. Wilsona 4, gdzie w czasie wojny mieszkali Kielanowie; Widok współczesny

Franciszek Kielan (ur. 1 kwietnia 1898 w Sokołowie Podlaskim, zm. 31 października 1986) – polski Sprawiedliwy wśród Narodów Świata, zawodowo wojskowy i księgowy.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z ubogiej rodziny. Miał ośmioro rodzeństwa. Po skończeniu 4 klas szkoły powszechnej, mając 12 lat, został posłany do pracy w kancelarii sędziego. Po dwóch latach, z racji uzdolnień, powierzono mu samodzielne kierowanie kancelarią sędziego śledczego. W 1913 wyjechał do pracy w Prokuraturze w Suwałkach. W 1915 jako urzędnik ewakuowany do Rosji, gdzie eksternistycznie zdał maturę. W 1918 wrócił do Sokołowa. Na początku 1919 został powołany do wojska. Służył w randze podporucznika w Łukowie na Podlasiu. W 1922 ożenił się z Marią Osińską, absolwentkę miejscowego gimnazjum. Osiedli w Sokołowie, gdzie przyszły na świat córki: Krystyna i Zofia. W 1934 przeprowadzili się do Warszawy[1].

II wojna światowa[edytuj | edytuj kod]

W 1942 rodzina Kielanów przyjęła do swojego mieszkania przy placu Wilsona na Żoliborzu Janinę (Janę) Prot, przyjaciółkę Krystyny i Zofii. Po pewnym czasie rodzina dowiedziała się, że Janina pochodzi z żydowskiej rodziny (jej ojcem był Jan Prot). Mimo to pozwolili dalej jej mieszkać. Latem 1942 Franciszek zaprotegował Janę do pomocy w gospodarstwie rolnym Szkoły Rolniczej w Dąbrowie Zduńskiej, prowadzonej przez znajome małżeństwo Wyszomirskich. Jana pracowała tam do Bożego Narodzenia 1942. Następnie, wobec groźby denuncjacji, wróciła do Kielanów. W 1943 razem z Krystyną i Zofią zdała maturę. Jana wyprowadziła się, jednak dalej często bywała u Kielanów, korzystając z ich pomocy[1].

Jesienią 1942, na prośbę siostry Franciszka, Jadwigi Krauze, Kielanowie opiekowali się przez dwa tygodnie 7-letnią żydowską Romaną Laks, która oczekiwała na wyrobienie fałszywych papierów[1].

Po 1945[edytuj | edytuj kod]

Cała rodzina przeżyła wojnę. Franciszek Kielan pracował w Spółdzielczości jako biegły księgowy. Maria Kielanowa pracowała jako księgowa. Jana uzyskała doktorat z medycyny. W 1968 wyemigrowała do Stanów Zjednoczonych. Do USA wyjechała także Romana Laks[1].

W 1984 wydał książkę Spółdzielczość w moim życiu : wspomnienia[2].

W 1991 Instytut Jad Waszem wyróżnił Franciszka, Marię Kielanów oraz Krystynę tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Zofia otrzymała tytuł w 1999[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e Historia pomocy - Rodzina Kielanów [online], sprawiedliwi.org.pl [dostęp 2019-09-23].
  2. Franciszek Kielan, Spółdzielczość w moim życiu : wspomnienia, Warszawa: Wydawnictwo Spółdzielcze, 1984, ISBN 83-209-0406-4.