Gardno (powiat gryfiński)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gardno
wieś
Ilustracja
Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Powiat

gryfiński

Gmina

Gryfino

Liczba ludności (2022)

894[2]

Strefa numeracyjna

91

Kod pocztowy

74-100[3]

Tablice rejestracyjne

ZGR

SIMC

0776338

Położenie na mapie gminy Gryfino
Mapa konturowa gminy Gryfino, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Gardno”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko lewej krawiędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Gardno”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Gardno”
Położenie na mapie powiatu gryfińskiego
Mapa konturowa powiatu gryfińskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Gardno”
Ziemia53°15′40″N 14°37′09″E/53,261111 14,619167[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Gardno (do 1945 niem. Garden) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Gryfino, na Równinie Wełtyńskiej. Wieś leży przy jednym z nielicznych węzłów komunikacyjnych krajowej drogi ekspresowej S3 oraz przy skrzyżowaniu drogi wojewódzkiej nr 119 ze Szczecina i drogi wojewódzkiej nr 120 łączącej Gryfino i Stare Czarnowo.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa szczecińskiego.

Na wschód od Gardna (ok. 0,6 km), przy drodze wojewódzkiej nr 120 i drodze ekspresowej S3 utworzono podstrefę Kostrzyńsko-Słubickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej o łącznej powierzchni 57,59 ha[4][5].

Historia[edytuj | edytuj kod]

W 1240 roku klasztor cystersów w Kołbaczu otrzymał potwierdzenie posiadania wsi Gardno. W 1242 roku w dokumencie wystawionym na rzecz opactwa w Kołbaczu wymieniono świadka; Hinricus Sculteus de Gardna. W I połowie XIII wieku w Gardnie wybudowano kościół, była to budowla w stylu romańskim zbudowana z granitowych kwadr. W roku 1893 nastąpiła przebudowa świątyni. W 1945 roku kościół zdewastowany wskutek działań wojennych popadł w ruinę. Odbudowa świątyni nastąpiła dopiero w 1978 r. W dniu 9 maja 1978 roku kościół konsekrowano jako siedzibę parafii pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa[6]. Świątynia jest obiektem zabytkowym i znajduje się w Rejestrze zabytków pod nr rej. 117 z 27.07.1956 r.[7]

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

  • Kościół parafialny pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Gardnie[8] – kościół romański z 1 połowy XIII wieku z bloków granitowych, przebudowany w 1893, zniszczony w 1945, konsekrowany w 1978. Należy do najstarszych kościołów na Pomorzu Zachodnim; lekko regotyzowane szczyty oraz wyodrębnione prezbiterium i absyda. W południowej ścianie nawy portal główny, w ścianach bocznych trójkowe zespoły wielkich okien[9]. Ze świątyni pochodzi najstarsza rzeźba kultowa z terenu Pomorza Zachodniego – Maria z Dzieciątkiem z Gardna (1260 r.). Wraz z drugą figurą (Maria z Dzieciątkiem z Gardna, 1300 r.) stanowią wczesny przykład rzeźb maryjnych związanych ze środowiskiem cysterskim w Europie, wykonane przez warsztat gotlandzki lub pomorski pod wpływem rzeźby gotlandzkiej[10];
  • Zabudowania folwarczne i przyległy park;
  • Dąb nazwany „Kasztelanem”[11].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 31710
  2. ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 255 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. ↑ Podstrefa Gryfino. Kostrzyńsko-Słubicka Specjalna Strefa Ekonomiczna SA. [dostęp 2014-10-27].
  5. ↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 2008 r. (Dz.U. z 2008 r. nr 232, poz. 1551, s. 13076-7)
  6. ↑ GARDNO ( Garden ). [w:] Architektura Sakralna Pomorza Zachodniego [on-line]. Sławomir Pawlak. [dostęp 2014-10-27].
  7. ↑ Westernpomerania, Garden. [dostęp 2008-12-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-27)].
  8. ↑ Kościół p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa. Gardno. [dostęp 2015-11-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-03)].
  9. ↑ Piotr Skurzyński "Pomorze" Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2007 s. 69 ISBN 978-83-7495-133-3
  10. ↑ Madonna z Dzieciątkiem z Gardna (1260) – Encyklopedia Pomorza Zachodniego - pomeranica.pl [online], encyklopedia.szczecin.pl [dostęp 2022-01-14].
  11. ↑ Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta i Gminy Gryfino
Gmina Gryfino
Miejscowości

Herb gminy Gryfino

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Gardno_(powiat_gryfiński)&oldid=72569525”