Nalotniczka fioletowa
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
nalotniczka fioletowa |
| Nazwa systematyczna | |
| Hypochnella violacea Auersw. ex J. Schröt. Krypt.-Fl. Schlesien (Breslau) 3.1(25–32): 420 (1888) [1889] | |
Nalotniczka fioletowa (Hypochnella violacea Auersw. ex J. Schröt.) – gatunek grzybów z rodziny błonkowatych (Atheliaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hypochnella, Atheliaceae, Atheliales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Takson ten w 1888 roku opisali Bernhard Auerswald i Joseph Schröter[1]. Synonim: Hypochnus violaceus (Auersw. ex J. Schröt.) Sacc. 1888[2].
Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 1999 r.[3]
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Rozpostarty, przy oddzielaniu od podłoża odrywający się w kawałkach, miękki, początkowo pajęczynowaty, potem bardziej ciągły, prawie błoniasty, cienki. Żywy ma barwę ciemnofioletową, ale po wyschnięciu blaknie do jasnofioletowej, a eksykaty w zielniku mają barwę od ochrowej do jasnobrązowej. Brzeg mało zróżnicowany[4].
- Cechy mikroskopowe
System strzępkowy monomityczny. Strzępki bez sprzążek, rozgałęziające się mniej więcej pod kątem prostym. Strzępki podstawek o pogrubionych ściankach, pigmentowane, pod mikroskopem brązowawe, szerokości 7–10 (–12) µm, strzępki subhymenium cieńsze, szerokości 5–8 µm, mniej lub bardziej inkrustowane niewielkimi kryształami o nieregularnym kształcie[4]. Cystyd brak. Podstawki początkowo wąsko maczugowate, potem prawie cylindryczne, w dojrzałym stanie workowate, 20–27(–35) × 6–8 µm, z 4 sterygmami bez sprzążek. Bazydiospory mniej więcej jajowate, wrzecionowate lub nieco migdałowate, gładkie, pigmentowane, pod mikroskopem brązowawe, grubościenne, amyloidalne, z wyraźnym wierzchołkiem, 6,5–8 × 4–5 µm[4].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Znane jest występowanie nalotniczki fioletowej w Ameryce Północnej, w Argentynie i w Europie[5]. W Europie gatunek bardzo rzadki[4]. W Polsce do 2003 r. znane było jedno tylko stanowisko, już historyczne, podane przez J. Schrötera w 1889 r. w Wodzisławiu Śląskim[3]. W Czerwonej liście roślin i grzybów Polski ma status gatunku na terenie Polski wymarłego[6]. Została jednak w Polsce znaleziona. W 2021 r. jej nowe, ale niezweryfikowane stanowisko podano w internetowym atlasie grzybów[7].
Nadrzewny grzyb saprotroficzny[3]. Występuje na silnie zbutwiałym martwym drewnie w lasach[4].
Gatunki podobne[edytuj | edytuj kod]
Nalotniczkę fioletową można łatwo ozidentyfikować po fioletowej barwie, pigmentowanym strzępkom oraz grubościennych, gładkich i amyloidalnych zarodnikach. Istotne przy identyfikacji jest również to, że fioletowa barwa w martwych osobnikach po pewnym czasie zanika. Amyloidalność zarodników jest raczej trudna do zaobserwowania, ponieważ częściowo jest zamaskowana barwną ścianą zarodników[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2021-12-15].
- ↑ Index Fungorum [online] [dostęp 2021-12-15].
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f Hypochnella violacea [online], Mycobank [dostęp 2021-12-15].
- ↑ Mapa występowania nalotniczki fioletowej na świecie [online] [dostęp 2021-12-15].
- ↑ Zbigniew Mirek i inni, Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, ISBN 83-89648-38-5.
- ↑ Aktualne stanowiska nalotniczki fioletowej w Polsce [online] [dostęp 2021-12-15].