Icadyptes

	Icadyptes
	Clarke, Ksepka, Stucchi, Urbina, Giannini, Bertelli, Narváez & C.A. Boyd, 2007
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	pingwiny
Rodzaj	Icadyptes
Gatunki
	I. salasi Clarke et al., 2007;
	I. salasi Clarke et al., 2007;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Icadyptes – rodzaj pingwina żyjącego w późnym eocenie w tropikalnych rejonach Ameryki Południowej.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Clarke i współpracownicy (2007) wyróżnili cztery autapomorfie Icadyptes, m.in. długość dzioba stanowiąca ponad dwie trzecie długości czaszki oraz połączenie kości przedszczękowych i podniebiennych. Odnaleziona czaszka Icadyptes salasi jest pierwszą odkrytą czaszką bazalnego pingwina. Stojąc, Icadyptes osiągał co najmniej 1,5 m wzrostu – więcej niż jakikolwiek żyjący współcześnie pingwin^[1] – rozmiarami dorównywały mu lub nieznacznie go przewyższały tylko nieliczne pingwiny, takie jak Pachydyptes, Palaeeudyptes i Anthropornis^[2]. Bardzo długi dziób był prawdopodobnie pokryty cienką ramfoteką, w przeciwieństwie do współczesnych pingwinów, u których ramfoteka jest gruba. Przypuszczalnie Icadyptes polował na stosunkowo dużą zdobycz, którą nabijał na ostro zakończony dziób^[3].

Historia odkryć[edytuj | edytuj kod]

Szczątki tego pingwina odnaleziono w liczących około 37–35 mln lat osadach formacji Otuma w Peru. Icadyptes został opisany w 2007 roku przez dr Julię Clarke i współpracowników z North Carolina State University. Nazwa rodzajowa pochodzi od słów Ica (nazwa prowincji, na terenie której znaleziono skamieniałości ptaka) oraz greckiego słowa dyptes, oznaczającego „pływak”. Nazwa gatunkowa gatunku typowego, salasi, honoruje peruwiańskiego paleontologa Rodolfo Salasa^[1].

Biogeografia[edytuj | edytuj kod]

Odkrycie Icadyptes doprowadziło do rewizji teorii dotyczących geograficznego rozprzestrzenienia pingwinów w przeszłości. Dawniej sądzono, że pingwiny ewoluowały w pobliżu bieguna południowego w Australii i Nowej Zelandii i zasiedliły tereny leżące bliżej równika około 10 mln lat temu. Fakt, iż Icadyptes żył na terenach dzisiejszego Peru w okresie ocieplenia klimatu dowodzi, że pingwiny były przystosowane do życia w ciepłych warunkach już trzydzieści milionów lat wcześniej, niż dotąd sądzono^[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c Julia A. Clarke, Daniel T. Ksepka, Marcelo Stucchi, Mario Urbina, Norberto Giannini, Sara Bertelli, Yanina Narváez, Clint A. Boyd. Paleogene equatorial penguins challenge the proposed relationship between biogeography, diversity, and Cenozoic climate change. „Proceedings of the National Academy of Sciences”. 104 (28), s. 11545–11550, 2007. DOI: 10.1073/pnas.0611099104. PMID: 17601778. (ang.).
↑ Piotr Jadwiszczak. Penguin past: The current state of knowledge. „Polish Polar Research”. 30 (1), s. 3–28, 2009. (ang.).
↑ Daniel T. Ksepka, Julia A. Clarke, Thomas J. DeVries, Mario Urbina. Osteology of Icadyptes salasi, a giant penguin from the Eocene of Peru. „Journal of Anatomy”. 213 (2), s. 131–147, 2008. DOI: 10.1111/j.1469-7580.2008.00927.x. (ang.).

[Clarkeetal-1] Julia A. Clarke, Daniel T. Ksepka, Marcelo Stucchi, Mario Urbina, Norberto Giannini, Sara Bertelli, Yanina Narváez, Clint A. Boyd. Paleogene equatorial penguins challenge the proposed relationship between biogeography, diversity, and Cenozoic climate change. „Proceedings of the National Academy of Sciences”. 104 (28), s. 11545–11550, 2007. DOI: 10.1073/pnas.0611099104. PMID: 17601778. (ang.).

[PJ09-2] Piotr Jadwiszczak. Penguin past: The current state of knowledge. „Polish Polar Research”. 30 (1), s. 3–28, 2009. (ang.).

[Ksepkaetal-3] Daniel T. Ksepka, Julia A. Clarke, Thomas J. DeVries, Mario Urbina. Osteology of Icadyptes salasi, a giant penguin from the Eocene of Peru. „Journal of Anatomy”. 213 (2), s. 131–147, 2008. DOI: 10.1111/j.1469-7580.2008.00927.x. (ang.).

[1]

[2]

[3]