Strzępiak późny
.jpg)
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
strzępiak późny |
| Nazwa systematyczna | |
| Inocybe nitidiuscula (Britzelm.) Lapl. Dictionnaire iconographique de Champignons supérieures (Hyménomycètes) (Paris): 523 (1894) | |
Strzępiak późny (Inocybe nitidiuscula (Britzelm.) Lapl.) – gatunek grzybów należący do rodziny strzępiakowatych (Inocybaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Inocybe, Inocybaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1891 r. Max Britzelmayr nadając mu nazwę Agaricus nitidiuscula. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Maurice Counjard de Laplanche w 1894 r.[1]
- Agaricus nitidiuscula Britzelm. 1891
- Inocybe friesii R. Heim 1931
- Inocybe friesii f. ampullacea (Kühner) Bon 1997
- Inocybe friesii f. epixantha Kühner 1955
- Inocybe friesii f. laricina R. Heim 1934
- Inocybe friesii var. brunneola J. Favre ex J. Favre 1960
- Inocybe friesii var. epixantha (Kühner) Cetto 1987
- Inocybe nitidiuscula f. ampullacea Kühner 1988
- Inocybe nitidiuscula f. epixantha (Kühner) Stangl 1983
- Inocybe ovalispora f. brunneola J. Favre 1960
Nazwę polską nadał Andrzej Nespiak w 1990 roku (opisał go jako Inocybe tarda Kühner)[3].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Średnica 2–5 cm, początkowo stożkowaty, ale szybko rozpościerający się, z szerokim i niskim garbem. Brzeg początkowo nieco podwinięty, potem wyprostowujący się i na koniec odginający w górę. Powierzchnia na szczycie gładka, poza tym pokryta przylegającymi włókienkami na jasnym tle. Początkowo jest brudnobrązowy, na środku ciemnozielony, potem jaśniejszy – o barwie od ochrowej do brązowej z beżowym odcieniem[4].
Mniej lub bardziej przyrośnięte, z blaszeczkami. Początkowo białawoszare, potem brązowoochrowe. Ostrza delikatnie orzęsione[4].
Wysokość 3,5–7 cm, grubość 0,3–0,7 cm, walcowaty z nieznacznie pogrubioną podstawą. Powierzchnia w górnej części biaława lub jasnopłowa i oszroniona, niżej włóknista, jasnobrązowa lub ochrowobrązowa, ale bez czerwonawego odcienia, przy podstawie pokryta białą, wełnistą grzybnią[4]..
W kapeluszu białawy, w trzonie o barwie jasnego drewna, włóknisty. Zapach spermy lub botwiny[4].
- Cechy mikroskopowe
Zarodniki 8–13 × 5–7 µm. Cheilocystydy i pleurocystydy prawie wrzecionowate, o wymiarach 60–70 × 11–20 µm i nieco zgrubiałej ścianie. Kaulocystydy podobne, ale smuklejsze, z kryształkami lub bez[4].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Znane jest występowanie strzępiaka późnego w Ameryce Północnej i niektórych krajach Europy[5]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. notowany w Babiogórskim i w Tatrzańskim Parku Narodowym[3].
Grzyb mikoryzowy. Rośnie na ziemi w lasach iglastych, liściastych i w zaroślach. Spotykany w pobliżu grabów, modrzewi, świerków, sosny, dębów. Owocniki pojawiają się od kwietnia do listopada[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2020-03-20] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2020-03-20].
- ↑ a b Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1
- ↑ a b c d e f Andrzej Nespiak, Grzyby. Tom XIX. Strzępiak (Inocybe), Warszawa – Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Marie Curie Skłodowskiej, 1990, ISBN 83-01-08749-8
- ↑ Discover Life [online] [dostęp 2020-03-20] (ang.).