Strzępiak pomarańczowoczerwonawy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Inocybe whitei)
Strzępiak pomarańczowoczerwonawy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

strzępiakowate

Rodzaj

strzępiak

Gatunek

strzępiak pomarańczowoczerwonawy

Nazwa systematyczna
Inocybe whitei (Berk. & Broome) Sacc.
Syll. fung. (Abellini) 5: 790 (1887)

Strzępiak pomarańczowoczerwonawy, strzępiak skromny (Inocybe whitei (Berk. & Broome) Sacc.) – gatunek grzybów należący do rodziny strzępiakowatych (Inocybaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Inocybe, Inocybaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy zdiagnozowali go w 1876 r. Christopher Edmund Broome i Miles Joseph Berkeley, nadając mu nazwę Agaricus whitei. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Pier Andrea Saccardo w 1887 r.[1]

Synonimy[2]:

  • Agaricus geophyllus var. lateritius Berk. & Broome 1870
  • Agaricus whitei Berk. & Broome 1876
  • Inocybe geophylla var. lateritia (Berk. & Broome) W.G. Sm. 1908
  • Inocybe pudica Kühner 1947
  • Inocybe pudica var. roseifolia Beller & Bon 1997

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 roku[3]. Andrzej Nespiak w 1990 roku opisał go pod nazwą strzępiak skromny (Inocybe pudica Kühner)[4].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Kapelusz

Średnica do 2–4 cm, początkowo półkulisty, potem kolejno stożkowaty, dzwonkowaty, łukowaty, i w końcu płaski z tępym garbem. Brzeg gładki, ostry, długo podwinięty, u młodych owocników z resztkami zasnówki. Powierzchnia gładka, matowa, w stanie wilgotnym lepka. Kolor białawy, na środku jasnoochrowy. Po uszkodzeniu czerwienieje[5].

Blaszki

Wąsko przyrośnięte, szerokie, początkowo szarawe, potem różowoszarawe, w końcu brązowoczerwonawe. Ostrza białawo oprószone[5].

Trzon

Wysokość 4–7 cm, grubość 0,4–0,8 cm, walcowaty, u podstawy nieco zgrubiały, pełny, kruchy. Powierzchnia biała, włóknista, w górnej części biało oprószona. U starszych owocników miejscami czerwienieje[5].

Miąższ

Biały, cienki, po uszkodzeniu czerwieniejący. Zapach spermy, smak lekko cierpki[5].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki 8–10 × 4–5,7 µm[4].

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Znane jest występowanie strzępiaka pomarańczowoczerwonawego w Ameryce Północnej i Europie[6]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano tylko stanowiska (w Babiogórskim i Tatrzańskim Parku Narodowym)[3]. Aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów. Jest w nim zaliczony do listy grzybów zagrożonych i wartych objęcia ochroną[7].

Grzyb mikoryzowy. Występuje na ziemi w lasach iglastych i liściastych, także w parkach[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2020-04-02] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2020-04-02] (ang.).
  3. a b Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1
  4. a b Andrzej Nespiak, Grzyby. Tom XIX. Strzępiak (Inocybe), Warszawa – Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Marie Curie Skłodowskiej, 1990, ISBN 83-01-08749-8
  5. a b c d e Pavol Škubla, Wielki atlas grzybów, Poznań: Elipsa, 2007, ISBN 978-83-245-9550-1
  6. Discover Life [online] [dostęp 2020-04-02] (ang.).
  7. Występowanie strzępiaka pomarańczowoczerwonawego w Polsce [online] [dostęp 2020-04-02] (ang.).