Irena Kanabus

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Irena Kanabus
z domu Budzilewicz
Data i miejsce urodzenia

20 października 1911
Kijów

Data i miejsce śmierci

15 września 1994
Warszawa

Zawód, zajęcie

lekarz pediatra

Narodowość

polska

Tytuł naukowy

profesor nauk medycznych

Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Rodzice

Włodzimierz i Helena z Landów

Małżeństwo

Feliks Kanabus

Odznaczenia
Sprawiedliwy wśród Narodów Świata
Grób Ireny i Feliksa Kanabusów na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie

Irena Kanabus z domu Budzilewicz (ur. 20 października 1911 w Kijowie, zm. 15 września 1994 Warszawie) − polska lekarka, profesor nauk medycznych[1], Sprawiedliwa wśród Narodów Świata.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Irena Budzilewicz urodziła się 20 października 1910 roku w Kijowie, była córką adwokata Włodzimierza i pediatry Heleny z Landów. W dzieciństwie zmarł jej ojciec, a matka zdecydowała się wyjechać z Ukrainy. W 1925 roku rodzina przyjechała do Warszawy. Budzilewicz ukończyła gimnazjum im. Słowackiego w Warszawie[2] i podjęła w latach 1931−1937 studia na kierunku lekarskim na Uniwersytecie Warszawskim[3], podczas których poznała przyszłego męża, Feliksa Kanabusa, z którym wzięła ślub w 1936 roku. Specjalizowała się w chorobach nowotworowych krwi u dzieci[2].

Jeszcze w czasie studiów jej mąż publicznie występował przeciwko antysemityzmowi (getto ławkowe). Para miała też wśród przyjaciół wielu Żydów[4]. Po rozpoczęciu okupacji niemieckiej Kanabusowie udzielali pomocy znajomym Żydom. Gdy jej mąż otrzymał prośbę o przeprowadzenie zabiegu rekonstrukcji napletka, ukrywającego obrzezanie, Irena Kanabus asystowała mężowi w wielu zabiegach. W tym celu już w czasie okupacji zdobyła wiedzę z zakresu anestezjologii[2].

Podczas powstania warszawskiego prowadziła szpital powstańczy na ul. Śliskiej[2][5]. Po upadku powstania opuściła miasto z ludnością cywilną[6]. Rodzina trafiła do Bukowiny Tatrzańskiej, a następnie do Krakowa, po czym w połowie 1946 roku wróciła do Warszawy. Po wojnie pracowała w Klinice Dziecięcej przy ul. Litewskiej w Warszawie do emerytury (1981)[2].

W latach 50. rozwiodła się z mężem, ale pozostała z nim w dobrych stosunkach[4]. 18 października 1995 roku została pośmiertnie odznaczona medalem Sprawiedliwej wśród Narodów Świata, jej mąż otrzymała tytuł w 1965 roku[2].

Zmarła 15 września 1994 roku w Warszawie[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Prof. dr Irena Kanabus, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2019-08-16].
  2. a b c d e f g Rodzina Kanabusów. Muzeum Historii Żydów Polskich. [dostęp 2014-10-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-19)]. (pol.).
  3. Ludwika Tarłowska. Wspomnienie: Irena Kanabus. „Gazeta Stołeczna”. 216/1999, s. 17, 1999-09-15. Agora SA. (pol.). 
  4. a b Aleksandra Jerzmanowska. Lekarze czasów zagłady. „Ale Historia”. 38/2014 (140), s. 6−7, 2014-09-22. Agora SA. (pol.). 
  5. Irena Kanabus. Medycy Powstania Warszawskiego. [dostęp 2014-10-13]. (pol.).
  6. Powstańcze Biogramy: Irena Kanabus. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2014-10-13]. (pol.).