Jadwiga Bojanowska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jadwiga Bojanowska
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

15 października 1905
Jasło

Data i miejsce śmierci

5 grudnia 2002
Warszawa

Miejsce spoczynku

Cmentarz Miejski w Płocku

Miejsce zamieszkania

Płock

Rodzice

Antoni Kulczycki, Anna Wawszczak

Małżeństwo

Stanisław Bojanowski

Dzieci

Barbara, Janusz

Odznaczenia
Krzyż Oświęcimski Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 Medal Komisji Edukacji Narodowej Medal 40-lecia Polski Ludowej Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego
Złota Odznaka ZNP Odznaka Grunwaldzka

Jadwiga Elżbieta Bojanowska, z domu Kulczycka (ur. 15 października 1905 w Jaśle, zm. 5 grudnia 2002 w Warszawie) – polska nauczycielka, podczas II wojny światowej uczestniczyła w konspiracji w Płońsku, była więźniarka niemieckich obozów koncentracyjnych Auschwitz-Birkenau i Ravensbrück.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W 1928 w Krakowie ukończyła Państwowy Kurs Nauczycielski organizowany przez Henryka Rowida. W Krakowie ukończyła również szkołę śpiewu. Następnie rozpoczęła pracę jako nauczycielka w szkole powszechnej w Nowym Mieście w powiecie płońskim. W 1932 zamieszkała w Płońsku i objęła posadę nauczycielki w Publicznej Szkole Powszechnej im. Bolesława Chrobrego, w której założyła i prowadziła drużynę harcerską[1].

Po wybuchu II wojny światowej od października 1939 prowadziła w Płońsku tajne nauczanie i angażowała się w ruch oporu[2], będąc członkiem Polskiej Organizacji Zbrojnej, a następnie Armii Krajowej. W 1940 aresztowana przez Gestapo i wraz z dzieckiem osadzona w płońskim więzieniu, z którego została wkrótce zwolniona. 9 marca 1943 ponownie aresztowana przez Gestapo[3]. Po aresztowaniu przesłuchiwana i torturowana w Nowym Dworze, Pułtusku, Warszawie, Krakowie i Działdowie. Następnie wywieziona do obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau[4].

W Auschwitz-Birkenau, gdzie otrzymała numer obozowy 50200, przebywała od 20 lipca 1943 aż do ewakuacji obozu przez hitlerowców w „marszu śmierci” 17 stycznia 1945. Następnie do 3 maja 1945 przebywała w obozie w Ravensbrück[1].

Po powrocie z obozu koncentracyjnego zamieszkała z rodziną w Płocku, gdzie rozpoczęła pracę nauczyciela w szkole powszechnej nr 7. W 1953 po uzyskaniu dyplomu Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie prowadziła zajęcia w Liceum Pedagogicznym w Płocku[5]. Jako osoba aktywna społecznie i religijna, była kontrolowana przez Służbę Bezpieczeństwa[6].

Po przejściu na emeryturę w 1967 nadal pracowała w szkołach zawodowych Płocka. Działa także m.in. w płockim oddziale Związku Nauczycielstwa Polskiego oraz Polskim Związku Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych[7].

Została pochowana na Cmentarzu Miejskim w Płocku.

Rodzina[edytuj | edytuj kod]

Była córką Antoniego Kulczyckiego (1867–1942) i Anny Wawszczak (1877–1966). Miała 3 braci i 5 sióstr. 17 sierpnia 1930 w Płońsku wyszła za mąż za Stanisława Bojanowskiego, z którym miała dwoje dzieci: Barbarę (1934), lekarza medycyny i Janusza (1937–2016), lekarza weterynarii[8].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Za współpracę w walce o wolność Polski i pobyt w Auschwitz-Birkenau oraz osiągnięcia w pracy zawodowej otrzymała takie odznaczenia jak m.in.:

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Pracownia Dokumentacji Dziejów Miasta Płońsk - Mieszkańcy Płońska i ziemi płońskiej [online], pddmp.pl [dostęp 2016-12-16].
  2. Tomasz Hardejewski, Stanisław Jeziorski, Henryk Kotański, Walka i martyrologia nauczycielstwa na Mazowszu, Kurpiach i Podlasiu w latach okupacji hitlerowskiej, Warszawa 1987.
  3. Maciek Szymański, Płońszczak - Gazeta lokalna - Płońsk, Raciąż, Baboszewo, Czerwińsk, Dzierzążnia, Joniec, Naruszewo - 22 września - jubileuszowy zjazd w płońskim ogólniaku [online], www.plonszczak.pl [dostęp 2016-12-16] [zarchiwizowane z adresu 2016-12-20].
  4. Inwentarz archiwalny [online], inwentarz.ipn.gov.pl [dostęp 2016-12-16].
  5. Ewa Wiśniewska, Dzieje Liceum Pedagogicznego w Płocku (1945-1969), „Notatki Płockie”, 3/176, 1998.
  6. Jacek Pawłowicz, Płockie milenium. Uroczystości milenijne w diecezji płockiej w tajnych dokumentach Służby Bezpieczeństwa, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2006, s. 105, 185, ISBN 83-7441-380-8.
  7. Andrzej Milke, Działalność Polskiego Związku Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych w Płocku w latach 1946-1949, „Notatki Płockie”, 1989.
  8. Janusz Bojanowski, Warszawa, 18.10.2016 - pozostałe [online], nekrologi.wyborcza.pl [dostęp 2016-12-19].