Jan Škoda
| Data i miejsce urodzenia |
2 kwietnia 1896 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
17 listopada 1981 |
| Narodowość | |
| Język |
czeski |
| Alma Mater | |
| Dziedzina sztuki |
reżyser |
| Nagrody | |
|
Artysta narodowy 1954 | |
Jan Škoda (ur. 2 kwietnia 1896 roku w Smichovie, zm. 17 listopada 1981 w Pradze) – czeski reżyser, dramaturg, reżyser teatralny i aktor. W 1954 otrzymał tytuł artysty narodowego.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
W 1914 roku ukończył szkołę średnią w Pradze, po której zdał maturę. Po I wojnie światowej kontynuował naukę na Politechnice Czeskiej. Jednocześnie ucząc się na wydziale teatralnym Konserwatorium Praskiego (1920–1923)[1], gdzie uczył się pod okiem profesora Jaroslava Hurta w konserwatorium, a w latach dwudziestych wraz z innymi młodymi studentami i absolwentami klasy J. Hurta grał w Holešovice Legion of Children w pozaszkolnych przedstawieniach publicznych. W 1921 roku, jako student Konserwatorium, dostał się na zajęcia teatralne w Teatrze Narodowym, gdzie występował w pomniejszych rolach aż do 1924 roku.
Następnie pracował jako reżyser w Teatrze Państwowym w Koszycach (1924–1926), później jako reżyser i kierownik dramatu w Teatrze Wschodnioczeskim w Pardubicach (1926–1928), w Czeskich Budziejowicach (1928–1929)[2], a od roku 1930 do roku 1937 jako kierownik sztuk i reżyser w Narodowym Morawsko-Śląskim Teatrze w Ostrawie[3] (z wyjątkiem sezonu 1931–1932 spędzonego w Słowackim Teatrze Narodowym w Bratysławie, gdzie pełnił funkcję kierownika dramatu czeskiego[4]). W latach 1937–1939 był kierownikiem sztuki i reżyserem Teatru Miejskiego w Brnie[5], a pod koniec 1939 roku powrócił do Narodowego Morawsko-Śląskiego Teatru w Ostrawie, gdzie w roku został dyrektorem[6].
W czasie okupacji w 1942 został aresztowany. Szybko został wypuszczony, jednak zwolniono go ze stanowiska dyrektora[7].
Od 1943 pracował w Teatrze Niezależnym (Nezávislé divadlo), Teatrze Kameralnym oraz w Teatrze Urania w Holešovicach. W maju 1945 wraz z innymi aktorami ostrawskiego teatru: Karelem Paloušem i scenografem Janem Sládkiem, założył w Pradze „Malé Realistké divadlo” i został jego dyrektorem.
JWe wrześniu 1945 przeniósł swój teatr do dawnego Teatru Švandov i nowy teatr funkcjonował pod nazwą „Teatr Realistyczny”. W skład zespołu zaangażowani byli m.in. Jiří Dohnal, Bohuš Záhorský i Jiřina Petrovická. Dramaturgiem teatru został Saudek, znany czeski tłumacz dzieł Szekspira.
W latach 1950–1951 był reżyserem w Teatrze Narodowym w Pradze[2]. W Teatrze Narodowym współpracował wyłącznie ze scenografem Františkiem Tröstrem, którego później często zapraszał do współpracy przy swoich produkcjach w Teatrze na Vinohradach.
Od 1951 pracował jako kierownik artystyczny i reżyser Teatru na Vinohradach i w działającym tam Teatrze Armii Czechosłowackiej (od roku jako Centralny Teatr Armii Czechosłowackiej), aż do przejścia na emeryturę w roku 1960[2].
Był członkiem Komunistycznej Partii Czechosłowacji[8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Vlastimil Blažek, Sborník na paměť 125 let Konservatoře hudby v Praze, Praga 1936, s. 516.
- ↑ a b c Josef Tomeš, Český biografický slovník XX. století III, s. 272.
- ↑ Kulturně-historická encyklopedie českého Slezska a severovýchodní Moravy 2, s. 400.
- ↑ Česká divadla: encyklopedie divadelních souborů., Praga 2000, s. 443.
- ↑ Postavy brněnského jeviště I., Brno 1984, s. 341.
- ↑ Almanach Národního divadla moravskoslezského: 1919–1999, Ostrava 1999, s. 145.
- ↑ Národní divadlo a jeho předchůdci, Praga 1988, s. 490.
- ↑ Z. Sílová i inni, Divadlo na Vinohradech 1907–2007 – Vinohradský ansámbl, Praga: Teatr na Vinohradach, 2007, s. 83, ISBN 978-80-239-9604-3.