Jan Gavan

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Błogosławiony
Jan Gavan SJ
John Gavan
prezbiter i męczennik
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1640
Londyn

Data i miejsce śmierci

20 czerwca 1679
Tyburn

Czczony przez

Kościół katolicki

Beatyfikacja

15 grudnia 1929
przez Piusa XI

Wspomnienie

20 czerwca

Przykościelny cmentarz
St Giles in the Fields.

Jan Gavan SJ, ang. John Gavan (ur. 1640 w Londynie[1], zm. 20 czerwca 1679 w Tyburn) – angielski prezbiter z zakonu jezuitów, ofiara antykatolickich prześladowań w Anglii okresu reformacji, zabity na podstawie sfabrykowanych zarzutów o udziale w spisku, na fali represji zapoczątkowanych przez Henryka VIII ustanawiającego zwierzchność króla nad państwowym Kościołem anglikańskim, czczonych przez Kościół katolicki jako męczennik za wiarę[2][3][4].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był rodowitym Londyńczykiem[1]. Podjął studia na kontynencie w kolegium angielskim w Saint-Omer, a w 1660 roku rozpoczął nowicjat Towarzystwa Jezusowego[5][3]. Naukę kontynuował w Liège[3]. Dziesięć lat po wstąpieniu do zakonu jezuitów ukończył studia teologiczne w Rzymie i został wyświęcony na kapłana[5]. W 1671 roku został skierowany do Anglii, gdzie większość czasu spędził realizując powołanie przez apostołowanie w hrabstwie Staffordshire[5]. Śluby wieczyste złożył 15 sierpnia 1678 roku w Boscobel[1][6]. Ze względu na łagodne usposobienie zwany był w środowisku „aniołem”[3]. Z gorliwością duszpasterzował rodakom przyczyniając się do nawróceń i konwersji protestantów na katolicyzm[3][5].

Poszukiwany listem gończym, aresztowany został w Londynie 29 stycznia 1679 roku, na skutek denuncjacji dla nagrody 50 funtów[1][5]. Dołączył do pomówionych przez Tytusa Oatesa o udział w spisku i uwięziony w więzieniu Newgate[3][5].

Stanął przed trybunałem pod zarzutem udziału w rzekomym tajnym porozumieniu mającym na celu zabójstwo protestanckiego króla Karola II[1] wraz z Tomaszem Whitbreadem, Janem Fenwickiem, Wilhelmem Harcourtem i Antonim Turnerem[3][7]. 13 czerwca w Old Bailey, za współudział w „spisku” wszyscy oskarżeni zostali skazani na śmierć przez powieszenie, wybebeszenie i poćwiartowanie[8][9]. Wyrok wykonano 20 czerwca 1679 roku[7]. Wszyscy skazańcy odrzucili ułaskawienie warunkowane przyznaniem się do winy, a następnie pogrążyli się w modlitwie[8][9]. Pochowani zostali na przykościelnym cmentarzu St Giles in the Fields[8].

Znaczenie[edytuj | edytuj kod]

Relacja z procesu i skazania pięciu jezuitów „Za zdradę stanu przez spisek na życie króla i działalność wywrotową przeciwko władzy i religii protestanckiej" został opublikowany w Londynie w 1679 roku[10].

Jan Gavan ze współtowarzyszami beatyfikował papież Pius XI 15 grudnia 1929[7][11].

Relikwie męczennika znajdują się na terenie St Giles in the Fields[1].

Wspomnienie liturgiczne błogosławionego męczennika w Kościele katolickim obchodzone jest w Dies natalis (20 czerwca)[12].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f Błogosławiony Jan Gavan, prezbiter i męczennik. [dostęp 2015-05-30].
  2. Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 5: R-U. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 2005 (wznowienie), kol. 123. ISBN 83-7318-376-0.
  3. a b c d e f g Fros Henryk: Święci i błogosławieni Towarzystwa Jezusowego. Kraków: Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy, 1992, s. 152. ISBN 83-85304-50-9.
  4. Fros Henryk: Święci i błogosławieni Towarzystwa Jezusowego. Kraków: Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy, 1992, s. 151. ISBN 83-85304-50-9.
  5. a b c d e f Tom Rochford, SJ: Blessed John Gavan. Society of Jesus. [dostęp 2015-05-30]. (ang.).
  6. Blessed John Gavan. CatholicSaints.Info, 9 June 2013. [dostęp 2015-05-30].
  7. a b c Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 5: R-U. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 2005 (wznowienie), kol. 533. ISBN 83-7318-376-0.
  8. a b c Tom Rochford, SJ: Blessed Thomas Whitbread. Society of Jesus. [dostęp 2015-05-30]. (ang.).
  9. a b Fros Henryk: Święci i błogosławieni Towarzystwa Jezusowego. Kraków: Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy, 1992, s. 153. ISBN 83-85304-50-9.
  10. Thompson Cooper: Catholic Encyclopedia - Fenwick, John (1628-1679). 1913. [dostęp 2015-05-30]. (ang.).
  11. Martiri dichiarati Santi della Compagnia di Gesu'. [dostęp 2015-05-30]. (wł.).
  12. Beati Tommaso Whitbread e compagni Martiri. 2000-05-27. [dostęp 2015-05-30]. (wł.).