Jan Spilka

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jan Zdzisław Spilka
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

11 lipca 1885
Stanisławów

Data i miejsce śmierci

12 sierpnia 1942
KL Auschwitz

Zawód, zajęcie

inżynier, radca ministerialny

Stanowisko

kierownik biura

Pracodawca

Biuro Pomiarów Pobrzeża Morskiego

Faksymile
Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920–1941, trzykrotnie) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie wojny) Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913
Multimedia w Wikimedia Commons

Jan Zdzisław Spilka (ur. 11 lipca 1885 w Stanisławowie, zm. 12 sierpnia 1942 w KL Auschwitz) – podpułkownik artylerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, inżynier, radca ministerialny.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 11 lipca 1885 w Stanisławowie, w rodzinie Hilarego i Zuzanny z Ramoszyńskich[1][2][3].

Na stopień porucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1908 w korpusie oficerów artylerii polowej i górskiej[4][5]. Został przydzielony w rezerwie do 3. Dywizjonu Ciężkich Haubic w Przemyślu[6][7]. W 1912 został przeniesiony w rezerwie do 11. Dywizjonu Ciężkich Haubic we Lwowie[8]. W szeregach tego oddziału wziął udział w mobilizacji sił zbrojnych Monarchii Austro-Węgierskiej, wprowadzonej w związku z wojną na Bałkanach (1912–1913)[9], a następnie walczył na frontach I wojny światowej[10][11] (później z tego dywizjonu powstał Pułk Artylerii Polowej Ciężkiej Nr 30)[12]. Na stopień nadporucznika rezerwy został awansowany ze starszeństwem z 1 listopada 1914[13], a na stopień kapitana rezerwy ze starszeństwem z 1 lutego 1918[14].

W czasie wojny z bolszewikami walczył w szeregach 6 pułku artylerii polowej[15]. 15 lipca 1920 jako oficer tego pułku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu majora, w artylerii, w grupie oficerów byłej armii austro-węgierskiej[16]. 1 maja 1921 został przeniesiony do rezerwy[17][18]. Miał przydział w rezerwie do 6 pułku artylerii polowej w Krakowie[19][20][21]. 8 stycznia 1924 został zatwierdzony w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 23. lokatą w korpusie oficerów rezerwy artylerii[22][23]. W 1934 jako oficer rezerwy pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Gdynia. Miał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr VIII, był wówczas w grupie oficerów „powyżej 40 roku życia”[24].

W 1924 w Nowym Sączu był geometrą cywilnym, upoważnionym rządowo do wykonywania zawodu mierniczego[25]. Później był zatrudniony w Centrali Ministerstwa Robót Publicznych na stanowisku referendarza w VII stopniu służbowym. Na początku 1930 został mianowany radcą ministerialnym w VI st. sł.[26], a wiosną 1932 przeniesiony do Urzędu Wojewódzkiego w Toruniu (Dyrekcja Robót Publicznych)[27].

Mieszkał w Wejherowie przy ul. Gdańskiej 38[28]. Piastował godność prezesa miejscowego Koła Związku Oficerów Rezerwy[29] i szefa Delegatury Państwowej Rady Ochrony Przyrody w Wejherowie na powiat morski[30]. 20 sierpnia 1934 został zatwierdzony na stanowisku członka Zarządu Oddziału Pomorskiego Związku Harcerstwa Polskiego[31].

W czasie okupacji niemieckiej mieszkał w Zakopanem[3]. 2 kwietnia 1942 został zatrzymany[3]. 27 maja 1942 przybył do obozu koncentracyjnego Auschwitz, gdzie zginął 12 sierpnia[3][32]. Jego symboliczny grób znajduje się na nowym cmentarzu parafialnym w Wejherowie (sektor 8, rząd 1, Id grobu: 5853). W tym samym grobie zostały pochowane: żona Maria Spilka (1892–1981) i córka Maria Spilka (1919–1999)[33]. Jan Spilka miał również syna Zdzisława (ur. 27 kwietnia 1914)[34].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

5 listopada 1935 Komitet Krzyża i Medalu Niepodległości odrzucił wniosek o nadanie mu tego odznaczenia „z powodu braku pracy niepodległościowej”[28].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Kolekcja ↓, s. 1.
  2. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-07-20]..
  3. ↑ a b c d Straty ↓.
  4. ↑ Schematismus 1909 ↓, s. 856.
  5. ↑ Schematismus 1912 ↓, s. 866.
  6. ↑ Schematismus 1909 ↓, s. 960.
  7. ↑ Schematismus 1912 ↓, s. 988.
  8. ↑ Schematismus 1913 ↓, s. 1045.
  9. ↑ a b Schematismus 1914 ↓, s. 867.
  10. ↑ Ranglisten 1916 ↓, s. 768.
  11. ↑ Ranglisten 1917 ↓, s. 1032.
  12. ↑ a b Ranglisten 1918 ↓, s. 1275.
  13. ↑ Ranglisten 1916 ↓, s. 654.
  14. ↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 1054.
  15. ↑ Kuś 1929 ↓, s. 28.
  16. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 29 z 4 sierpnia 1920, s. 677.
  17. ↑ Kolekcja ↓, s. 4.
  18. ↑ Pierwsza lista 1921 ↓, s. 43, jako mjr Spilka Jan Wiesław ur. 11 lipca 1883.
  19. ↑ Spis oficerów rezerwy 1922 ↓, s. 271, jako mjr. Spilka Jan Zdzisław ur. 11 grudnia 1883.
  20. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 725.
  21. ↑ a b c Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 648.
  22. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 836.
  23. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 762.
  24. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 133, 1002.
  25. ↑ Wykaz mierniczych przysięgłych i geometrów cywilnych. „Przegląd Mierniczy”. 1, s. 14, sierpień 1924. Warszawa. .
  26. ↑ Zmiany personalne : Mianowania. „Czasopismo Techniczne. Organ Ministerstwa Robót Publicznych i Polskiego Towarzystwa Politechnicznego”. 4, s. 49, 1930-02-25. Lwów. .
  27. ↑ Zmiany personalne : Przeniesienia. „Czasopismo Techniczne. Organ Ministerstwa Robót Publicznych i Polskiego Towarzystwa Politechnicznego”. 10, s. 153, 1932-05-25. Lwów. .
  28. ↑ a b Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-07-20]..
  29. ↑ Oficerowie rezerwy Pomorza w odpowiedzi Hitlerowi. „Dzień Pomorski”. 55, s. 2, 1933-03-08. Toruń. .
  30. ↑ Wiadomości bieżące. „Ochrona Przyrody. Organ Państwowej Rady Ochrony Przyrody”. 14, s. 225, 1934. Kraków. .
  31. ↑ Rozkaz Naczelnictwa ZHP L. 11. „Wiadomości Urzędowe”. 8, s. 39, październik 1934. Warszawa: Naczelnictwo Związku Harcerstwa Polskiego. .
  32. ↑ Auschwitz ↓.
  33. ↑ Znani pochowani : Spilka Zdzisław. Cmentarz parafialny w Wejherowie (nowy). [dostęp 2022-07-20].
  34. ↑ Kolekcja ↓, s. 2.
  35. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 5 marca 1921, s. 374, jako mjr Spilc Zdzisław z 6 pap.
  36. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-07-20]..
  37. ↑ Kolekcja ↓, s. 3.
  38. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-07-20]..
  39. ↑ Rozkaz Nr 21 DOK VIII z 27 maja 1929. Cyfrowa Biblioteka Wojskowa. [dostęp 2022-07-20].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Spilka Jan Zdzisław. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.62-5256 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-01-12].
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1909. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1909. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1912. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1911. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1913. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1912. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1914. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1914. (niem.).
  • Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1916. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1916. (niem.).
  • Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1917. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1917. (niem.).
  • Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918. (niem.).
  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
  • Pierwsza lista oficerów rezerwowych WP. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
  • Alfabetyczny spis oficerów rezerwy. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922-05-01.
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
  • Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
  • Kazimierz Kuś: Zarys historji wojennej 6-go pułku artylerii polowej. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jan_Spilka&oldid=71751672”