Janina Krzemińska
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Alma Mater | |
| Dziedzina sztuki | |
| Odznaczenia | |
| Nagroda Prezesa Rady Ministrów | |
Janina Krzemińska (ur. 1 stycznia 1927 w Łodzi[1][2], zm. 1996 w Warszawie) – polska graficzka, ilustratorka, malarka; tworzyła głównie dla dzieci[2].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Po wojnie ukończyła Akademię Sztuk Pięknych w Warszawie (1951)[2], wcześniej uczyła się w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Sopocie[3][4][5]. Zajmowała się grafiką, malarstwem, filmem kukiełkowym[2].
W 1957 r. została kierowniczką artystyczną czasopisma dla dzieci „Miś”[3][6], z którym związana była zawodowo przez wiele lat i dla którego przygotowała ok. 1002 prac[4]. Czasopismo publikowało ilustracje takich artystów jak: Hanna Czajkowska, Bohdan Butenko czy Zbigniew Rychlicki[4].
Ilustrowała głównie książki dla dzieci. Współpracowała z Naszą Księgarnią, Ruchem[2]. Najbardziej rozpoznawalne dzieła Janiny Krzemińskiej powstały do Naszej mamy czarodziejki Joanny Papuzińskiej, O czym szumiały czereśnie Czesława Janczarskiego, Za żywopłotem Marii Kownackiej oraz Mateuszka na zaczarowanej wyspie Stefanii Szuchowej. Ilustrowała również książeczki z serii „Poczytaj mi, mamo” – m.in. „Mokry łakomczuch”, Sąsiedzi Marii Kowalewskiej[4] i Wielka przygoda małej Zosi Barbary Lewandowskiej. Wielka przygoda małej Zosi była jej debiutem ilustracyjnym (1957). Prace artystki obrazowały także teksty takich autorek jak: Lucyna Krzemieniecka, Jadwiga Korczakowska, Anna Świrszczyńska, Helena Bechlerowa czy Maria Terlikowska.
W latach 1959–1983 współpracowała m.in. ze Studiem Małych Form Filmowych Se-Ma-Forem, dla którego tworzyła scenografię i oprawę plastyczną do filmów lalkowych (kukiełkowych), animowanych[7] oraz do filmu fabularnego Bajki na dobranoc w reż. Sławomira Idziaka[8].
Nagrody
W 1982 r. otrzymała Nagrodę Prezesa Rady Ministrów (z Barbarą Lewandowską)[9].
W 1999 r. Publicznemu Przedszkolu nr 214 w Warszawie przy ul. Czumy 6 nadano jej imię[3]. Do tego przedszkola uczęszczali dwaj synowie artystki[10].
Wystawy indywidualne[edytuj | edytuj kod]
1986 – Ilustracja dla dzieci; Budapeszt, Sofia, Berlin, Ośrodki Kultury Polskiej.
Wybrana twórczość[edytuj | edytuj kod]
- Nasza mama czarodziejka – Janina Krzemińska (ilustracje), Joanna Papuzińska (tekst)
- Mokry łakomczuch – Janina Krzemińska (ilustracje), Barbara Lewandowska (tekst), Nasza Księgarnia, 1976. OCLC 804990937.
- Za żywopłotem – Janina Krzemińska (ilustracje), Maria Kownacka (tekst)
- Mateuszek na zaczarowanej wyspie – Janina Krzemińska (ilustracje), Stefania Szuchowa (tekst)
- Wielka przygoda małej Zosi – Janina Krzemińska (ilustracje), Barbara Lewandowska (tekst)
- Sąsiedzi – Janina Krzemińska (ilustracje), Maria Kowalewska (tekst)
- Dżdżownica – ilustracje Janina Krzemińska, Dorota Gellner (tekst), Zrzeszenie Księgarstwa, Warszawa 1986[11]
- Cztery misie i ten piąty – Janina Krzemińska (pomysł książki i ilustracje), Helena Bechlerowa (tekst), Nasza Księgarnia, 1966[6]
- O czym szumiały czereśnie – Janina Krzemińska (ilustracje), Czesław Janczarski (tekst), Nasza Księgarnia, 1970.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Joanna Krzemińska. Najważniejszy był "Miś", [w:] Barbara Gawryluk, Ilustratorki, ilustratorzy. Motylki z okładki i smoki bez wąsów, wyd. I, Warszawa: Marginesy, 2019, s. 124-145, ISBN 978-83-66140-71-4.
- ↑ a b c d e Anita Wincencjusz-Patyna, Stacja Ilustracja. Polska ilustracja książkowa 1950-1980. Artystyczne kreacje i realizacje, wyd. I, Wrocław: Akademia Sztuk Pięknych we Wrocławiu, Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego, 2008, s. 497.
- ↑ a b c Janina Krzemińska - Wydawnictwo NASZA KSIĘGARNIA [online], nk.com.pl [dostęp 2020-11-21] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-04].
- ↑ a b c d Barbara Gawryluk, Ilustratorki, ilustratorzy. Motylki z okładki i smoki bez wąsów » Niezła sztuka [online], Niezła sztuka, 29 października 2019 [dostęp 2020-11-16] (pol.).
- ↑ Sopockie korzenie gdańskiej ASP. Jak powstawał Państwowy Instytut Sztuk Plastycznych? [online], esopot.pl [dostęp 2020-11-16] (pol.).
- ↑ a b KRZEMIŃSKA- CZTERY MISIE I TEN PIĄTY wyd.1966 [online], OneBid [dostęp 2020-11-21] (ang.).
- ↑ Janina Krzemińska [online], FilmPolski [dostęp 2020-11-16] (pol.).
- ↑ BAJKI NA DOBRANOC [online], FilmPolski [dostęp 2020-11-21] (pol.).
- ↑ Barbara Lewandowska [online], Wydawnictwo Nasza Księgarnia [dostęp 2020-11-21] [zarchiwizowane z adresu 2020-11-28].
- ↑ Historia - Przedszkole 214 [online], www.p214.pl [dostęp 2020-11-21].
- ↑ Zrzeszenie Księgarstwa, Warszawa 1986, ISBN 83-00-00787-3, https://web.archive.org/web/20140407070409/http://w.bibliotece.pl/books/2475b57950814c0ab9bc1f04182c9a0a/