Jehudis
| Data i miejsce urodzenia |
1896 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
1942 |
| Narodowość | |
| Język | |
| Dziedzina sztuki |
Jehudis, właśc. Rachela Bernsztejn (ur. 1869 w Mińsku, zm. 1942 w Moskwie)[1] – żydowsko-rosyjska poetka, pisarka i tłumaczka języka rosyjskiego.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodziła się w 1869 roku w zamożnej kupieckiej rodzinie w Mińsku. Jako mała dziewczynka pobierała edukację u prywatnych nauczycieli i korepetytorów. W wieku 12 lat zaczęła pracować w sklepie swoich rodziców. Znała rosyjski, jidysz i hebrajski[1].
Wyszła za mąż za Samuela Bernsztejna, żydowskiego intelektualistę z Mińska. Była związana ze środowiskiem lewicowym, ale mimo to jej poezja nie zwężała się tylko do wątków ideologicznych[2]. W czerwcu 1941 roku została ewakuowana z Mińska do Moskwy, gdzie rok później zmarła[1].
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
Pisała wiersze, krótkie opowiadania, tłumaczyła z rosyjskiego na jidysz. Jej pierwszą pracą był rozdział z pamiętnika z dzieciństwa, zatytułowany A winter-szabes w Sankt Petersburgu (1907), w czasopiśmie „Frajnt”. Jako poetka zadebiutowała w wieku 38 lat utworem dedykowanym hebrajskiemu pisarzowi Uriemu Nisanowi Gnessinowi (1879–1913)[3].
Jej kolejne publikacje ukazywały się w czasopiśmie „Dos Naje Lebn”, m.in. wiersze, sztuka jednoaktowa Baj der arbet (1909), utwór dramatyczny In undzere teg (1911). Po wybuchu rewolucji w Rosji w roku 1917 publikowała krótkie opowiadania, wiersze i rozdziały z pamiętnika w gazecie „Der Weker”. Przetłumaczyła rosyjską powieść Sergeia Semenora Golod (1923)[1][4].
Trzy wiersze Jehudis zostały uwzględnione przez Morrisa Bassina w jego kolekcji Antologie finf hudert jor jidisze poezje[1][5] z 1917 roku, siedem wierszy uwzględnił również Ezra Korman w Jidysze dichterins antologie (1928)[1][6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Hellerstein Kathryn, Yehudis, [w:] The YIVO Encyclopedia of Jews in Eastern Europe, [dostęp 2022-12-30].
- ↑ Lisek Joanna, Kol isze – głos kobiet w poezji jidysz (od XVI w. do 1939 r.), Sejny 2021, s. 200.
- ↑ Lisek Joanna, Kol isze – głos kobiet w poezji jidysz (od XVI w. do 1939 r.), Sejny 2021, s. 203.
- ↑ Sergej Aleksandrowicz Semenor, Golod, tłum. Rachela Bernsztejn, Wilno 1923.
- ↑ Morris Bassin, Antologie finf hundert jor jidysze poezje, Nowy Jork 1917.
- ↑ Ezra Korman, Jidysze dichterins antologie, Chicago 1928.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Hellerstein Kathryn, Yehudis, [w:] The YIVO Encyclopedia of Jews in Eastern Europe, [dostęp 2022-12-30].
- Lisek Joanna, Kol isze – głos kobiet w poezji jidysz (od XVI w. do 1939 r.), Sejny 2021.