Kersantyt

Kersantyt – skała hipabysalna lub subwulkaniczna, odmiana lamprofiru (lamprofir właściwy).

Skład mineralny[edytuj | edytuj kod]

W kersantycie przeważają minerały ciemne. Skała składa się z fenokryształów oligoklazu-andezynu i biotytu tkwią w drobnokrystalicznym, holokrystalicznym cieście skalnym, składającym się z piroksenów (augit diopsydowy), amfiboli (hornblenda), plagioklazów, skaleni potasowych, oraz rzadziej oliwinów. Plagioklazy przeważają nad skaleniami alkalicznymi, a wśród minerałów ciemnych dominuje biotyt.

Zaliczany do skał żyłowych, gdyż występują w postaci dajek i silli.

Nazwa pochodzi od wsi Kersanton (gmina Loperhet) w Bretanii, niedaleko Brestu, gdzie został po raz pierwszy opisany (A. Delesse, 1850).

Przeważnie ma barwę szarą, ciemnoszarą lub czarna, czasami również czerwonawa lub zielonawą. Najczęściej są ciemniejsze od skał, które przecinają.

Skały lamprofirowe odznaczają się strukturą holokrystaliczną, porfirową lub porfirowatą oraz teksturą zbitą, bezładną lub czasami słabo kierunkową.

Powstają w towarzystwie intruzji magmowych. Przypuszczalnie wskutek uwodnienia magm nefelinitowych, lub wskutek stopienia dolnej części skorupy ziemskiej zbudowanej ze skał obfitujących w biotyt i hornblendę.

Najczęściej towarzyszą masywom granitoidowym, syenitowym i diorytowym.

Na świecie: Francja (Bretania).

W Polsce: Dolny Śląsk (Góry Sowie).

W. Ryka i A. Maliszewska: Słownik petrograficzny, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 1991 (wyd. II popr. i uzup.), ISBN 83-220-0406-0
A. Majerowicz, B. Wierzchołowski: Petrologia skał magmowych, Wyd. Geol>, Warszawa, 1990