Kościół św. Marcina w Radziechowach

Kościół św. Marcina w Radziechowach
	A-393 z dnia 13.01.1972 r.; oraz A-183/77 z 20.09.1977 r.
	kościół parafialny
	; Kościół św. Marcina
Państwo	Polska
Miejscowość	Radziechowy
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	św. Marcina w Radziechowach
Wezwanie	św. Marcina
Wspomnienie liturgiczne	11 listopada
Historia
Data zakończenia budowy	drewniany: XIV – XV wiek; murowany: przed 1590 rokiem
	Położenie na mapie gminy Radziechowy-Wieprz Kościół św. Marcina w Radziechowach
	Położenie na mapie Polski Kościół św. Marcina w Radziechowach
	Położenie na mapie województwa śląskiego Kościół św. Marcina w Radziechowach
	Położenie na mapie powiatu żywieckiego Kościół św. Marcina w Radziechowach
	49°38′49,25″N 19°07′41,35″E/49,647014 19,128153
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kościół św. Marcina w Radziechowach – budowla sakralna, której historia sięga przełomu XIV i XV wieku. Po założeniu parafii radziechowskiej w 1390 roku^[2] wzniesiono w Radziechowach kościół. Na początku był drewniany, po jego pożarze wybudowano świątynię murowaną.

Kościół był wielokrotnie rozbudowywany. Najstarszą jego częścią, pochodzącą z przełomu XIV i XV wieku, jest prezbiterium. W miejscu drewnianej, pochodzącej z 1589 roku dzwonnicy, wzniesiono w 1800 r. nową, murowaną wieżę kościelną.

W 1722 roku dobudowano kaplicę św. Izydora. Jak notował pod rokiem 1722 w swym "Dziejopisie Żywieckim" żywiecki wójt, Andrzej Komoniecki, ...tego roku w Radzichowach przy kościele farnym świętego Marcina kaplicę świętego Izydora Rolnika wymurowano, którą kopułką nakryto, ale jeszcze nie zasklepiono. W której we święty Marcin najpierwsza ekspozycja była Venerabilis Sancti Sacramenti na brackiej mszy świętej, jako przy solennym odpuście. A tę kaplicę dla Bractwa jego wystawiono. Co się stało za staraniem i kosztem Jego Mości księdza Grzegorza Pikulskiego, plebana radzichowskiego i fundatora tego Bractwa i kaplice tejże^[3].

We wnętrzu kościoła znajdują się m.in. późnobarokowy ołtarz z rzeźbą św. Marcina i ambona z wizerunkami ewangelistów. Z dawnych zabytków sztuki kościelnej zachowały się rzeźby: Matki Boskiej z Dzieciątkiem (II poł. XIV w.) i Matki Boskiej (koniec XVI w.). Obie te gotyckie figury można zobaczyć w Muzeum Diecezjalnym w Krakowie.

Kościół w 1985
Wnętrze kościoła w Radziechowach

Przyroda[edytuj | edytuj kod]

W strefie poddaszy kościoła od szeregu lat istnieje kolonia rozrodcza rzadkiego i zagrożonego gatunku nietoperzy, podkowca małego (Rhinolophus hipposideros). Na podstawie kontroli tej kolonii, prowadzonych w miesiącu czerwcu w latach 1992-2000 stwierdzono przebywanie w niej od 25 do 73 osobników tego gatunku^[4]. W celu trwałej ochrony populacji podkowca małego w kościele wyznaczony został specjalny obszar ochrony siedlisk, będący częścią europejskiej sieci ekologicznej Natura 2000. Na podstawie decyzji Komisji^[5] 9 kwietnia 2008 r. wyznaczony został obszar mający znaczenie dla Wspólnoty "Kościół w Radziechowach". Obszarowi temu nadany został kod: PLH240007. 29 sierpnia 2018, na podstawie rozporządzenia Ministra Środowiska^[6], wyznaczony został specjalny obszar ochrony siedlisk o tej samej nazwie i kodzie. Powierzchnia obszaru objętego ochroną wynosi 0,06 ha.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2010-05-30] .
↑ ks. Jan Kracik, Radziechowy, parafia z jagiellońskich czasów, Radziechowy 1993
↑ Komoniecki Andrzej: Chronografia albo Dziejopis Żywiecki, red. Grodziski Stanisław, Dwornicka Irena, wyd. Towarzystwo Miłośników Ziemi Żywieckiej, Żywiec 1987, s. 544
↑ Robert W. Mysłajek, Sabina Nowak, Korneliusz Kurek: Fauna nietoperzy Kotliny Żywieckiej [w:] "Chrońmy Przyrodę Ojczystą" R. LX, nr 3/2004, s. 78-85
↑ Decyzja Komisji z dnia 25 stycznia 2008 r. przyjmująca na mocy dyrektywy Rady 92/43/EWG pierwszy zaktualizowany wykaz terenów mających znaczenie dla Wspólnoty składających się na alpejski region biogeograficzny (Dz.U.UE.L.2008.77.106 z dnia 2008.03.19 ze zm.) Dz. Urz. UE L 77 z 19.03.2008.
↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 29 sierpnia 2018 r. w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Kościół w Radziechowach (PLH240007) (Dz.U.2018.1904 z dnia 2018.10.04 ze zm.) Dz.U. z 2018 r. poz. 1904.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Strona parafii radziechowskiej
Obszar Natura 2000 Kościół w Radziechowach. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2021-08-20].

[zabytek-1] Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2010-05-30] .

[2] ks. Jan Kracik, Radziechowy, parafia z jagiellońskich czasów, Radziechowy 1993

[3] Komoniecki Andrzej: Chronografia albo Dziejopis Żywiecki, red. Grodziski Stanisław, Dwornicka Irena, wyd. Towarzystwo Miłośników Ziemi Żywieckiej, Żywiec 1987, s. 544

[4] Robert W. Mysłajek, Sabina Nowak, Korneliusz Kurek: Fauna nietoperzy Kotliny Żywieckiej [w:] "Chrońmy Przyrodę Ojczystą" R. LX, nr 3/2004, s. 78-85

[Dz.U.UE.L.2008.77.106-5] Decyzja Komisji z dnia 25 stycznia 2008 r. przyjmująca na mocy dyrektywy Rady 92/43/EWG pierwszy zaktualizowany wykaz terenów mających znaczenie dla Wspólnoty składających się na alpejski region biogeograficzny (Dz.U.UE.L.2008.77.106 z dnia 2008.03.19 ze zm.) Dz. Urz. UE L 77 z 19.03.2008.

[Dz.U.2018.1904-6] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 29 sierpnia 2018 r. w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Kościół w Radziechowach (PLH240007) (Dz.U.2018.1904 z dnia 2018.10.04 ze zm.) Dz.U. z 2018 r. poz. 1904.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]