Lęda

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Lęda – małe poletko powstałe w wyniku wykarczowania i wypalenia lasu, charakterystyczne dla prymitywnej gospodarki żarowej[1], a także obszar, równina, pole nieuprawne przeznaczone lub nadające się pod uprawę roli[2][3].

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

Nazwa lęda występuje w wielu słowiańskich językach: u Serbów nazywa się ledina, w Czechach - lado, a na Rusi występowały terminy lada, ladina, ladica[1]. Niektórzy historycy i językoznawcy uważają, że słowo to stanowi źródło nazwy plemienia Lędzian (*lęd-jan-inъ). W dzisiejszej polszczyźnie od tego słowa wywodzi się słowo "ląd" oznaczające "ziemię".[potrzebny przypis] Zgodnie z tym znaczeniem Lędzianin oznaczał rolnika, "wypalacza lasów"[4].

Proces powstawania[edytuj | edytuj kod]

Lęda powstawała w wyniku prymitywnej gospodarki leśnej polegającej na trzebieży pierwotnego lasu, wycinaniu drzew oraz wypalaniu terenu podczas deforestacji. Początkowo wyznaczano w bliskości osad ludzkich małe poletka śródleśne. Z drzew usuwano korę w procesie tzw. oczerchlania tj. ścinania, okrzesywania kory. Okorowane drzewa wydzielały żywicę i częściowo wysychały. Po roku na wiosnę pnie podpalano tworząc w ten sposób nieregularną niwkę, która była użyźniona popiołem ze spalonych drzew. Na tym fragmencie siano ziarno jęczmienia, owsa, prosa lub pszenicy[1].

Po jakimś czasie ziemia jałowiała i pole zmieniano w ugór pozwalając mu ponownie zarosnąć.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Praca zbiorowa 1964 ↓, s. 133.
  2. Henryk Łowmiański "Historia Polski", PWN, Warszawa 1964
  3. Henryk Łowmiański "Studia nad dziejami słowiańszczyzny Polski i Rusi w wiekach średnich", UAM, Poznań 1986
  4. Krzywicki 1937 ↓.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Praca zbiorowa: Słownik starożytności słowiańskich t. 2 F-K, cz. 1 F-H, hasło "Gospodarka leśna". Warszawa: Ossolineum, 1964, s. 132-133.
  • L. Krzywicki: Społeczeństwo pierwotne, jego rozmiary i wzrost. Warszawa: 1937.