Leona Bierkowska

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Leona Bierkowska
Data urodzenia

1855

Data i miejsce śmierci

pomiędzy 1910 a 1925
Kraków

Dziedzina sztuki

malarstwo, rzeźba

Multimedia w Wikimedia Commons

Leona (Leonia[1][2][3]) Bierkowska (ur. 1855, zm. pomiędzy 1910[4][5] a 1925[6] w Krakowie[6]) – polska malarka i rzeźbiarka, siostra Karoliny Bierkowskiej, również krakowskiej malarki.

W izbie, 1895

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się w Krakowie w 1855. Uczyła się malarstwa pod kierunkiem Hipolita Lipińskiego, na Wyższych Kursach dla Kobiet w Muzeum Techniczno-Przemysłowym im. Adriana Baranieckiego[6][5], gdzie wstąpiła w 1870 wraz z siostrą Karoliną Bierkowską[4]. W latach 1875–1879 uczyła tam rysunku i zdobnictwa (ornamentów) na Wydziale Sztuk Pięknych[6][7]. W 1875 i 1883 wspominano o niej w prasie jako o nauczycielce na kursach w Muzeum Techniczno-Przemysłowym[8][1]. W latach 1885-1887 kształciła się w Académie Julian pod okiem Gustave’a Boulangera i Julesa Lefebvre’a[6][9]; według Janiny Wiercińskiej, autorki jej biografii w PSB, Leona Bierkowska studiowała w akademii we wcześniejszym okresie a w 1885 otrzymała odznaczenie w Académie Julian[5]. Do Krakowa przyjechała ponownie w połowie 1886[4]. Od 1877 do 1896 wystawiała swoje prace w Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych[6]. Od 1881 współpracowała z salonem sztuki Krywulta, w którym wystawiała swoje prace w latach 1883–1884, 1886, 1888, 1895–1896[4]. W 1903 objęła stanowisko wiceprzewodniczącej Koła Artystek Polskich w Krakowie[6], w którego wystawie brała udział wcześniej w 1899[4].

Zajmowała się głównie malarstwem rodzajowym oraz studium portretu. W pierwszej dekadzie XX wieku zajmowała się rzeźbiarstwem; wykonywała niewielkie polichromie na drewnie ukazujące realistycznie postaci w strojach ludowych[6]. Polichromiami nawiązywała do tradycji włoskiej szopki bożonarodzeniowej. W malarstwie również przedstawiała sceny ludowe, ponadto sceny z życia mieszkańców miasta. Detale ubiorów oraz regionalne obyczaje poznawała podczas licznych podróży po kraju – na Huculszczyznę, do Rabki i Nowego Sącza oraz w okolice Krakowa. Szczegółami figurek zwracała uwagę nabywców, których miała również w Wiedniu. Figurki prezentowane były w różnorodnych zestawieniach, na przykład jako „Wesele krakowskie” i „Wesele huculskie”. Prace Leony Bierkowskiej, podobnie jak i jej siostry, niemalże w całości zaginęły. Na początku stulecia siostry zajmowały pracownię na ul. Basztowej w Krakowie, ich losy po I wojnie światowej są nieznane[4].

Dzieła[edytuj | edytuj kod]

Zachowane prace:

  • Muzeum Narodowe w Warszawie: Kobieta przy posiłku (1895)[8], W izbie (1895)[4]
  • Muzeum Narodowe w Krakowie: Zamieć/Na pomoc[4] (1897), dwa rysunki kredką przedstawiające typy góralskie[8], rycina Ciekawska (fragment polskiego czasopisma)[10]
  • Lwowska Galeria Sztuki: Portret kobiety, 1886[4], Chłopak w stroju krakowskim (1896)[11]
  • zbiory prywatne Ryszarda Trześniowskiego, Warszawa: Niedziela na folwarku (przed 1900)[4]
  • zbiory prywatne Stanisława Ciechanowskiego, Kraków: Portret damy po kolana w czarnej sukni z kołnierzem futrzanym (1887)[12]

Znane tylko z tytułów:

  • w 1890 na wystawę Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie nadesłała obraz „W chacie rybackiej”[3]. Prace wystawiane od 1877 do 1898 nosiły między innymi tytuły Zapóźno, Niebezpieczny ptaszek, Sobótki[13].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Wiadomości bieżące: naukowwe, literackie i artystyczne. „Biblioteka Warszawska”. 4, s. 306, 1875. Warszawa. 
  2. ↑ Wiadomości bieżące i Rozmaitości. „Tygodnik Beletrystyczny i Naukowy”. 16, s. 128, 1886. Poznań. 
  3. ↑ a b SPIS DZIEŁ SZTUKI nadesłanych na Wystawę Towarzystwa w ciągu 1890 r.. W: Sprawozdanie Dyrekcyi Zjednoczonego Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie za rok 1890. T. 36. Kraków: 1891, s. 11.
  4. ↑ a b c d e f g h i j Artystki polskie. Katalog wystawowy. Warszawa: Muzeum Narodowe w Warszawie, 1991, s. 163.
  5. ↑ a b c Wiercińska 1971 ↓, s. 163.
  6. ↑ a b c d e f g h Stefania Krzysztofowicz-Kozakowska, Barbara Małkiewicz: Polish Painting from Around 1890 to 1945. Muzeum Narodowe w Krakowie, 1998, s. 36.
  7. ↑ Janina Kras: Wyższe Kursy dla Kobiet im. A. Baranieckiego w Krakowie 1868-1924. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1973, s. 30, 124.
  8. ↑ a b c Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających. Malarze, rzeźbiarze, graficy. T. 1. A–C. Instytut Sztuki Polskiej i Akademickiej, 1971, s. 103.
  9. ↑ Ewa Bobrowska. Emancypantki? Artystki polskie w Paryżu na przełomie XIX i XX wieku. „Archiwum Emigracji. Studia, szkice, dokumenty”. 16-17, s. 15, 2012. 
  10. ↑ Name, title: Ciekawska wg Leonii Bierkowskiej. Wycinek z polskiego czasopisma. kultura.malopolska.pl – Digital Heritage. [dostęp 2019-03-16].
  11. ↑ Igor Chomyn: Wstęp - katalog malarstwa Lwowskiej Galerii Sztuki. Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”, oddział w Krakowie. [zarchiwizowane z tego adresu (25 listopada 2016)].
  12. ↑ Katalog wystawy „Sto lat malarstwa polskiego” - Część I. Polski Dom Aukcyjny Wojciech Śladowski, 22 stycznia 2015. [dostęp 2019-03-16].
  13. ↑ Spis artystów polskich, których prace wystawiono w Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych od 1854 do 1904 r. włącznie, opatrzony wzmiankami biograficznemi i portretami. T. 3. Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie, s. 271.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • red. noty Janina Wiercińska: Słownik Artystów Polskich. Warszawa: Ossolineum, 1971. (pol.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Leona_Bierkowska&oldid=72920176”