Leona Woods
 Leona Woods Marshall w 1946 | |
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Specjalność: fizyka cząstek elementarnych | |
| Alma Mater | |
Leona Woods Marshall Libby (ur. 9 sierpnia 1919 w La Grange, zm. 10 listopada 1986 w Santa Monica) – amerykańska fizyk.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodzona w małym miasteczku (obecnie przedmieścia Chicago) jako drugie z pięciorga dzieci prawnika. Studiowała na University of Chicago, gdzie w wieku 19 lat uzyskała licencjat (B.S.) z chemii. Następnie uczestniczyła w seminarium z chemii kwantowej, prowadzonym przez Jamesa Francka, który przydzielił jej do opracowania temat z teorii Brillouina. Poradziwszy sobie z tematem, poprosiła Francka o opiekę naukową i została zaakceptowana jako post-graduate student. Pracę doktorską pisała pod kierownictwem Roberta Mullikena, a pomagał jej Stanisław Mrozowski. Obrona nastąpiła w 1943[1].
Jeszcze przed uzyskaniem doktoratu, w 1942, Woods została zaangażowana przez Fermiego (za wstawiennictwem Mullikena) do prac nad Chicago Pile-1 (pierwszym reaktorem (stosem) atomowym), gdzie miała za zadanie opracowanie detektora neutronów, pozwalającego na śledzenie reakcji zachodzących w stosie. Jako jedyna kobieta brała udział w pierwszym rozruchu pierwszego stosu atomowego[1].
W lipcu 1943 wzięła ślub z innym naukowcem z grupy Fermiego pracującym nad Chicago Pile-1, Johnem Marshallem. Wkrótce zaszła w ciążę, lecz pracowała nadal, ukrywając brzuch pod luźnymi ubraniami. Po urodzeniu syna (w 1944) po kilku dniach wróciła do pracy przy produkcji plutonu w Hanford. Dzieckiem zajmowała się jej matka (wspomagana czasami przez Johna Baudino, ochroniarza Fermiego)[1].
Po wojnie Marshallowie osiedli w Chicago. Leona znalazła tam pracę w kierowanym przez Fermiego Institute for Nuclear Studies na University of Chicago. Po śmierci Fermiego w 1954 grupa prowadzona przez niego zaczęła się rozpadać. Mary Woods Marshall zajmowała coraz wyższe stanowiska w różnych instytutach (Brookhaven National Laboratory, New York University, University of Colorado, TRW Space Systems Group, Rand Corporation). W tym czasie jej zainteresowania objęły, oprócz cząstek elementarnych, także zagadnienia kosmologii[1].
W 1966 rozwiodła się z Marshallem i poślubiła Willarda Libby’ego, laureata Nagrody Nobla z 1960. Pod jego wpływem zainteresowała się zmianami i badaniami klimatu[1].
Leona Woods Marshall Libby wydała trzy książki: The Uranium People (1979), zawierającą wspomnienia o ludziach, z którymi współpracowała w Projekcie Manhattan, Carbon Dioxide and Climate (1980) oraz Past Climates: Tree Thermometers, Commodities, and People (1983). Opracowała też i wydała kilka tomów prac zmarłego w 1980 męża[1].