Likaon (rodzaj ssaków)

Likaon
	Lycaon
	Brookes, 1827
	; Przedstawiciel rodzaju – likaon pstry (L. pictus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	drapieżne
Podrząd	psokształtne
Infrarząd	Canoidea
Rodzina	psowate
Rodzaj	likaon
	Typ nomenklatoryczny
	Lycaon tricolor Brookes, 1827 (= Hyaena picta Temminck, 1820)
Synonimy
	Cynhyaena F. Cuvier, 1829; Hyenoides Boitard, 1842; Kynos Rüppell, 1842; Hyaenoides P. Gervais, 1855;
	Cynhyaena F. Cuvier, 1829; Hyenoides Boitard, 1842; Kynos Rüppell, 1842; Hyaenoides P. Gervais, 1855;
Gatunki
	3 gatunki (w tym 2 wymarłe) – zobacz opis w tekście
	3 gatunki (w tym 2 wymarłe) – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Likaon^[6] (Lycaon) – rodzaj ssaków z rodziny psowatych (Canidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje jeden współcześnie żyjący gatunek występujący w Afryce^[7]^[8]^[9].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała samic 93–141 cm, samców 84,5–138,5 cm, długość ogona samic 31–37 cm, samców 32–42 cm; masa ciała samic 18–26,5 kg, samców 21–34,5 kg^[8]^[10].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zdefiniował w 1827 roku brytyjski przyrodnik Joshua Brookes w rozdziale dotyczącym systematyki ssaków w publikacji pod redakcją Cuviera i Griffitha poświęconej królestwu zwierząt^[1]. Na gatunek typowy wyznaczył (oznaczenie monotypowe) likaona pstrego (L. pictus).

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Lycaon: gr. λυκος lukos ‘wilk’; κυων kuōn, κυνος kunos ‘pies’^[11]
Cynhyaena: gr. κυων kuōn, κυνος kunos ‘pies’; ύαινα huaina ‘hiena’^[12]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Hyaena picta Temminck, 1820.
Hyenoides (Hyaenoides): rodzaj Hyaena Brisson, 1762 (hiena); -οιδης -oidēs ‘przypominający’^[13]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Hyaena picta Temminck, 1820.
Kynos: gr. κυων kuōn, κυνος kunos ‘pies’^[14]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Hyaena picta Temminck, 1820.

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należy jeden współcześnie występujący gatunek^[15]^[10]^[7]^[6]:

Lycaon pictus (Temminck, 1820) – likaon pstry

Opisano również gatunki wymarłe:

Lycaon magnus Ewer & Singer, 1956^[16] (Afryka; plejstocen).
Lycaon sekowei Hartstone-Rose, Werdelin, Ruiter, Berger & Churchill, 2010^[17] (Afryka; pliocen–plejstocen).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b J. Brookes: A synopsis of the species of the class Mammalia. W: F. Cuvier & E. Griffith: The animal kingdom: arranged in conformity with its organization. Cz. 5. London: Printed for G.B. Whittaker, 1827, s. 151. (ang.).
↑ F. Cuvier: Zoologie = Mammalogie. W: Dictionnaire des sciences naturelles, dans lequel on traite méthodiquement des différens êtres de la nature, considérés soit en eux-mêmes, d’après l’état actuel de nos connoissances, soit relativement à l’utilité qu'en peuvent retirer la médecine, l’agriculture, le commerce et les artes. Suivi d’une biographie des plus célèbres naturalistes. T. 59. Paris & Strasbourg: F. G. Levrault & Le Normant, 1829, s. 454. (fr.).
↑ P. Boitard: Le Jardin des plantes: description et murs des mammifères de la Ménagerie et du Muséum d’histoire naturelle. Paris: J.J. Dubochet et Ce, Éditeurs, 1842, s. 215. (fr.).
↑ E. Rüppell. Verzeichniss der in dem Museum der Senckenbergischen naturforschenden Gesellschaft aufgestellten Sammlungen. Erste Abtheilung: Säugethiere und deren Skelette. „Museum Senckenbergianum: Abhandlungen aus dem Gebiete der beschreibenden Naturgeschichte”. 3 (2), s. 163, 1845. (niem.).
↑ P. Gervais: Histoire naturelle des mammifères avec l’indication de leurs moeurs et de leurs rapports avec les arts, le commerce et l’agriculture. Paris: L. Curmer, 1855, s. 53. (fr.).
↑ ^a ^b W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński, W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 149. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 430. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ ^a ^b C. Sillero-Zubiri: Family Canidae (Dogs). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 424. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Lycaon. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-05-18]. (ang.).
↑ ^a ^b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 667. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ Palmer 1904 ↓, s. 389.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 209.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 337.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 359.
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-12-16]. (ang.).
↑ R.F. Ewer & R. Singer. Fossil Carnivora from Hopefield. „Annals of the South African Museum”. 42 (4), s. 340, 1956. (ang.).
↑ A. Hartstone-Rose, L. Werdelin, D.J. De Ruiter, L.R. Berger & S.E. Churchill. The Plio-Pleistocene ancestor of wild dogs, Lycaon sekowei n. sp. „Journal of Paleontology”. 84 (2), s. 299-308, 2010. DOI: 10.1666/09-124.1. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).

[Brookes-1] J. Brookes: A synopsis of the species of the class Mammalia. W: F. Cuvier & E. Griffith: The animal kingdom: arranged in conformity with its organization. Cz. 5. London: Printed for G.B. Whittaker, 1827, s. 151. (ang.).

[Cuvier-2] F. Cuvier: Zoologie = Mammalogie. W: Dictionnaire des sciences naturelles, dans lequel on traite méthodiquement des différens êtres de la nature, considérés soit en eux-mêmes, d’après l’état actuel de nos connoissances, soit relativement à l’utilité qu'en peuvent retirer la médecine, l’agriculture, le commerce et les artes. Suivi d’une biographie des plus célèbres naturalistes. T. 59. Paris & Strasbourg: F. G. Levrault & Le Normant, 1829, s. 454. (fr.).

[Boitard-3] P. Boitard: Le Jardin des plantes: description et murs des mammifères de la Ménagerie et du Muséum d’histoire naturelle. Paris: J.J. Dubochet et Ce, Éditeurs, 1842, s. 215. (fr.).

[Ruppell-4] E. Rüppell. Verzeichniss der in dem Museum der Senckenbergischen naturforschenden Gesellschaft aufgestellten Sammlungen. Erste Abtheilung: Säugethiere und deren Skelette. „Museum Senckenbergianum: Abhandlungen aus dem Gebiete der beschreibenden Naturgeschichte”. 3 (2), s. 163, 1845. (niem.).

[Gervais-5] P. Gervais: Histoire naturelle des mammifères avec l’indication de leurs moeurs et de leurs rapports avec les arts, le commerce et l’agriculture. Paris: L. Curmer, 1855, s. 53. (fr.).

[Cichocki&inni-6] W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński, W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 149. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-7] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 430. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[Sillero-Zubiri-8] C. Sillero-Zubiri: Family Canidae (Dogs). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 424. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).

[Wilson&Reeder-9] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Lycaon. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-05-18]. (ang.).

[amw-10] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 667. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/item/88553#page/397/mode/1up_389]-11] Palmer 1904 ↓, s. 389.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/item/88553#page/217/mode/1up_209]-12] Palmer 1904 ↓, s. 209.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/item/88553#page/345/mode/1up_337]-13] Palmer 1904 ↓, s. 337.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/item/88553#page/367/mode/1up_359]-14] Palmer 1904 ↓, s. 359.

[mdd-15] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-12-16]. (ang.).

[ewer&sin-16] R.F. Ewer & R. Singer. Fossil Carnivora from Hopefield. „Annals of the South African Museum”. 42 (4), s. 340, 1956. (ang.).

[Hartstone-Rose&inni-17] A. Hartstone-Rose, L. Werdelin, D.J. De Ruiter, L.R. Berger & S.E. Churchill. The Plio-Pleistocene ancestor of wild dogs, Lycaon sekowei n. sp. „Journal of Paleontology”. 84 (2), s. 299-308, 2010. DOI: 10.1666/09-124.1. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]