Lipienica (powiat golubsko-dobrzyński)

Lipienica

wieś
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Powiat	golubsko-dobrzyński
Gmina	Kowalewo Pomorskie
Liczba ludności (III 2011)	142
Strefa numeracyjna	56
Kod pocztowy	87-410
Tablice rejestracyjne	CGD
SIMC	0845223
Położenie na mapie gminy Kowalewo Pomorskie Lipienica
Położenie na mapie Polski Lipienica
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Lipienica
Położenie na mapie powiatu golubsko-dobrzyńskiego Lipienica
53°07′03″N 18°53′34″E

Lipienica – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie golubsko-dobrzyńskim, w gminie Kowalewo Pomorskie.

Podział administracyjny

W latach 1954–1957 wieś należała i była siedzibą władz gromady Lipienica, po jej zniesieniu w gromadzie Kowalewo. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa toruńskiego.

Historia

Lipienica to jedna z najmłodszych miejscowości gminy Kowalewo Pomorskie. Wg spisu z 1777 r. jeszcze nie istniała. Pierwotnie wybudowanie, a z czasem folwark należący do właścicieli Chełmonia. Pierwsze przekazy o Lipienicy pochodzą z 1813 r. Wtedy to Bartłomiej Lipiński przekazał swojemu szwagrowi Franciszkowi Paliszewskiemu majątek Chełmonie zatrzymując jednocześnie wybudowanie Lipienica. Prawdopodobnie to on był jego założycielem. Następna informacja pojawia się w 1839 r. gdy nowi właściciele Chełmonia: Gering i Rumker przejmują również folwark Lipienica. Po podziale majątku w 1844 r. Lipienica przypadła Geringowi. Z kolei w księdze wieczystej z 1855 r. Lipienica figuruje już jako majątek rycerski. W 1867 r. zakupił go Julius von Puttkammer i sprzedał w 1871 Arthurowi Wolffowi z Gronowa. W 1897 r.zmieniono nazwę wsi na Heinrichsberg. Ostatnim właścicielem był Gustaw Studte, który sprzedał majątek komisji kolonizacyjnej w 1903 r. Ta wybudowała szkołę w 1905 r., a w 1907 r. dokonała parcelacji ziemi i sprowadziła niemieckich osadników m.in. z okolic Płocka i Warszawy. Począwszy od 1908 r. Lipienica z obszaru dworskiego stała się gminą wiejską.

Jeszcze w latach 80. XIX w. ewangelicy stanowili jedynie niecałe 15% wszystkich mieszkańców. Na skutek akcji kolonizacyjnej zdominowali wieś. Pierwszy spis powszechny wykazał, że w 1921 r. było ich 93%. Zanim wybudowano szkołę w 1905 r. dzieci uczęszczały do szkoły ewangelickiej w Bielsku. Po 1920 r. szkoła stała się państwową placówką publiczną, do której chodziły dzieci ewangelickie i katolickie. Oprócz ewangelików unijnych innym reprezentowanym odłamem protestanckim byli hernnhuci (bracia morawscy). Posiadali w Lipienicy filiał swojego zboru mieszczącego się w Wielkim Rychnowie.

Po 1945 r. Lipienicę zasiedlili Polacy z kielecczyzny.

Ludzie

W księgach strat z I wojny światowej figurują nazwiska: Chłodowski, Greger, Jasinski, Kowalski, Makowski, Marchlewski, Mikolajczyk, Mischalowski, Seiter

Inne: Hembruch, Seuter, Tauber, Wolfram

Fritz - pierwszy nauczyciel

Zabytki

Cmentarz ewangelicki - Lipienica położony jest w polu w stronę wsi Chełmonie. Ze wszystkich stron otoczony przez pola uprawne.

Data założenia	1907
Wyznanie	ewangelicki
Ówczesna parafia	Kowalewo Pomorskie (od 1853), przedtem Golub (od 1785)
Status	nieistniejący
Powierzchnia	~0,25 ha
Nr działki	114
Kształt	prostokąt
Najstarszy zachowany nagrobek	brak
Istniejąca dokumentacja	APE Malbork, sygn. 9/59/0/1557, Die Anlegung eines Begräbnisplatz in Heinrichsberg, 1907-1908
Zagrożenia	śmieci, zaoranie terenu
Stan zachowania	LIKWIDACJA BEZ ZMIANY FUNKCJI, Typ Ib
Data zamknięcia, zlikwidowania	1945?, ?

Cmentarz miał charakter komunalny.

Zobacz też

• Lipienica