Ludwików (Tomaszów Mazowiecki)
51°30′54″N 20°02′23″E/51,514919 20,039750| Część miasta Tomaszowa Mazowieckiego | |
 Ulica Ludwikowska na Ludwikowie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Miasto | |
| W granicach Tomaszowa Mazowieckiego |
1 lutego 1977[1] |
| SIMC |
0968405 |
| Populacja (1943) • liczba ludności |
|
Położenie na mapie Tomaszowa Mazowieckiego  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |
Położenie na mapie powiatu tomaszowskiego  | |
| 51°30′54″N 20°02′23″E/51,514919 20,039750
| |
Ludwików – południowo-wschodnia dzielnica Tomaszowa Mazowieckiego, położona na prawym brzegu rzeki Pilicy.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Ludwików to dawna wieś. W latach 1867–1954 należała do gminy Unewel w powiecie opoczyńskim, początkowo w guberni kieleckiej, a od 1919 w woj. kieleckim[2]. Tam 4 listopada 1933 wszedł w skład gromady o nazwie Ludwików w gminie Unewel, składającej się z samego Ludwikowa[3]. 1 kwietnia 1939 wraz z resztą powiatu opoczyńskiego został włączony do woj. łódzkiego[4]. Podczas II wojny światowej Ludwików został włączony do Generalnego Gubernatorstwa (dystrykt radomski, powiat tomaszowski), nadal jako gromada w gminie Unewel, licząca w 1943 roku 1044 mieszkańców[5]. Po wojnie początkowo w województwie łódzkim, a od 6 lipca 1950 ponownie w województwa kieleckim[6], jako jedna z 14 gromad gminy Unewel w reaktywowanym powiecie opoczyńskim[7]. W związku z reformą znoszącą gminy jesienią 1954 roku, Ludwików włączono do nowo utworzonej gromady Białobrzegi[8], gdzie przetrwał do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[9]. 1 stycznia 1973 wszedł w skład nowo utworzonej gminę Białobrzegi w powiecie opoczyńskim w województwie kieleckim[10]. W latach 1975–1977 należał administracyjnie do województwa piotrkowskiego. 1 lutego 1977, w związku ze zniesieniem gminy Białobrzegi, Ludwików włączono do Tomaszowa Mazowieckiego[1].
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Wieś Ludwików włączono w granice miasta w 1977 roku[11]. Jest to dzielnica zdominowana przez jednorodzinne budownictwo mieszkaniowe. Od 1962 roku na Ludwikowie istnieje Szkoła Podstawowa (obecnie SP nr 7)[12], a od 1977 roku również przedszkole[13]. Istnieje też kościół rzymskokatolicki parafii Matki Bożej Nieustającej Pomocy. Dzielnica posiada jednostkę Ochotniczej Straży Pożarnej (przy ulicy Łukasza)[14]. Na terenie Ludwikowa znajduje się kopalnia odkrywkowa, gdzie eksploatowane są piaski formierskie i budowlane[15]. W południowo-zachodniej części dzielnicy znajdują się wywierzyska krasowe – Niebieskie Źródła, objęte ochroną unijnego programu Natura 2000.
Transport[edytuj | edytuj kod]
Dzielnica Ludwików obsługiwana jest przez kilka linii tomaszowskiej komunikacji miejskiej. Na Ludwików z centrum Tomaszowa można dojechać dwoma mostami na rzece Pilicy: – przez ulicę Modrzewskiego (jedna z dwóch dróg dojazdowych z Tomaszowa do Zalewu Sulejowskiego); – oraz przez ulicę Białobrzeską. Przez dzielnice przebiega również linia kolejowa nr 25. Od kilku lat media o tematyce kolejowej donoszą o istniejących planach utworzenia przystanku kolejowego Tomaszów Mazowiecki Ludwików[16][17].
Badania archeologiczne[edytuj | edytuj kod]
Prowadzone w latach 80. XX wieku badania archeologiczne w ramach ogólnopolskiego programu Archeologiczne Zdjęcie Polski doprowadziły do odkrycia na Ludwikowie osady sprzed 1500 lat przed naszą erą. W 2015 roku podczas wykopalisk archeologicznych na terenie dzielnicy odkryto cmentarzysko, którego pochodzenie naukowcy datują na 3500 lat przed nasze erą (między ulicą Anny i ulicą Barbary, nieopodal ulicy Białobrzeskiej)[18].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- Prehistoria ziem polskich
- Białobrzegi (dzielnica Tomaszowa)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Dz.U. z 1977 r. nr 2, poz. 12.
- ↑ M.P. z 1926 r. nr 19, poz. 55.
- ↑ Kielecki Dziennik Wojewódzki. 1933, nr 29, poz. 184.
- ↑ Dz.U. z 1938 r. nr 27, poz. 240.
- ↑ Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG.
- ↑ Dz.U. z 1950 r. nr 28, poz. 255.
- ↑ Wykaz gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej: według stanu na z dnia 1 VII 1952 r.
- ↑ Uchwała Nr 13g/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 29 września 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu opoczyńskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 20 grudnia 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 29 września 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 31 grudnia 1954 r., Nr. 15, Poz. 104).
- ↑ Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971.
- ↑ Uchwała Nr XVII/79/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 8 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie kieleckim (Dz. Urz. WRN w Kielcach z 1972 r. Nr 26, poz. 173).
- ↑ Redakcja, Tak zmieniał się Tomaszów Mazowiecki na przestrzeni ponad 200 lat istnienia [STARE ZDJĘCIA] [online], Tomaszów Mazowiecki Nasze Miasto, 10 października 2020 [dostęp 2021-09-06] (pol.).
- ↑ Redakcja, 50-lecie Szkoły Podstawowej nr 7. Obchody już w najbliższy piątek [online], Tomaszów Mazowiecki Nasze Miasto, 26 listopada 2012 [dostęp 2021-09-06] (pol.).
- ↑ Wikom, O przedszkolu [online], p9tomaszow.wikom.pl [dostęp 2021-09-06] (pol.).
- ↑ Ochotnicze straże pożarne – Urząd Miasta w Tomaszowie Mazowieckim [online], www.tomaszow-maz.pl [dostęp 2021-09-06].
- ↑ Zbigniew Nowicki, Marzena Jarmułowicz-Siekiera, Dorota Olędzka, Wody podziemne miast Polsk – Tomaszów Mazowiecki [online].
- ↑ Na linii Tomaszów – Opoczno powstaną dwa nowe przystanki pasażerskie [online], www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2021-09-06] (pol.).
- ↑ Studium integracji transportu kolejowego–pasażerskiego z innymi środkami transportu dla Województwa Łódzkiego, Warszawa 2015.
- ↑ Redakcja, Archeologiczne odkrycie na Ludwikowie: Miała być osada, a znaleźli także cmentarzysko [online], Tomaszów Mazowiecki Nasze Miasto, 12 października 2015 [dostęp 2021-09-06] (pol.).
