Marble Arch
51°30′47″N 0°09′32″W/51,513056 -0,158889
 Marble Arch (2009) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Kraj | |
| Miejscowość | |
| Typ obiektu | |
Położenie na mapie City of Westminster  | |
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii  | |
Położenie na mapie Anglii  | |
Położenie na mapie Wielkiego Londynu  | |
| 51°30′47″N 0°09′32″W/51,513056 -0,158889
| |
Marble Arch – marmurowy łuk triumfalny w Londynie, w City of Westminster, ustawiony przy skrzyżowaniu Oxford Street, Park Lane i Edgware Road, na północno-wschodnim krańcu Hyde Parku. Do 1851 stał przed Buckingham Palace. W przeszłości jedynie członkowie rodziny królewskiej i oddziały Królewskiej Artylerii Konnej były przepuszczani[styl do poprawy] pod łukiem, podczas uroczystych pochodów. Nazwa „Marble Arch” odnosi się także do okolicy, w której monument się znajduje. Nazwę tę nosi również pobliska stacja metra.
Projekt[edytuj | edytuj kod]
Łuk został zaprojektowany w 1825 roku, na wzór rzymskiego Łuku Konstantyna Wielkiego przez brytyjskiego architekta Johna Nasha[1]. Stanowił ceremonialną bramę wjazdową na dziedziniec nowo powstałego Buckingham Palace. Pałac otaczał dziedziniec z trzech stron, Marble Arch umieszczono od wschodniej, otwartej strony.
Budowa Marble Arch była częścią programu mającego na celu uczczenie brytyjskich zwycięstw w wojnach napoleońskich[2]. Model łuku, powstały około 1826 roku, znajduje się w Muzeum Wiktorii i Alberta[3].
Na szczycie łuku miała stanąć rzeźba króla Jerzego IV, autorstwa angielskiego rzeźbiarza Johna Flaxmana. Po jego śmierci w 1826 roku zlecenie zdobienia łuku podzielono pomiędzy rzeźbiarzy: Sir Richarda Westmacotta, Edwarda Hodgesa Baily'ego i J.C.F. Rossi'ego. Pomnik konny króla wykonał Francis Leggatt Chantrey[4].
Budowa[edytuj | edytuj kod]
Budowa rozpoczęła się w 1827 roku, jednak została przerwana w 1830 roku z powodu rosnących kosztów. Prace wznowione w 1832 roku, pod nadzorem Edwarda Blore'a, który znacznie zredukował projekt Nash'a, m.in. pomijając rzeźbę Jerzego IV. Łuk został ukończony w 1833 roku[2].
Niektóre niewykorzystane rzeźby znalazły swoje miejsce w innych londyńskich konstrukcjach. Fryz Richarda Westmacotta zdobiony płaskorzeźbą przedstawiającą bitwę pod Waterloo oraz tablica Nelsona znajdują się na Buckingham Palace[5]. Dzieła Johna Rossi'ego przeniesiono do National Gallery, a pomnik Jerzego IV stanął na jednym z piedestałów na Trafalgar Square[6].
Przeniesienie[edytuj | edytuj kod]
Łuk został zdemontowany w 1850 roku, kiedy wschodnie skrzydło Buckingham Palace zostało zbudowane. Przeniesienie i rekonstrukcja Marble Arch na wschodnim krańcu Hyde Parku została ukończona w marcu 1851 roku. Trzy małe pomieszczenia znajdujące się wewnątrz budowli zostały zaadaptowane na posterunek policji, który pozostał tam do 1950 roku[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ John Timbs: London and Westminster: City and Suburb. 1868. s. 190-191. [dostęp 2012-02-24].
- ↑ a b c Marble Arch. English Heritage. [dostęp 2012-02-24]. (ang.).
- ↑ Marble Arch: Architectural model. Victoria and Albert Museum Collections. [dostęp 2012-02-24]. (ang.).
- ↑ Chantrey, Sir Francis Legatt (1781-1841) Knight Sculptor. The National Archives. [dostęp 2012-02-24]. (ang.).
- ↑ Sir Richard Westmacott (1775-1856). The Victorian Web. [dostęp 2012-02-24]. (ang.).
- ↑ Peter Cunningham: Handbook of London: past and present, Tom 1. John Murray. s. 87. [dostęp 2012-02-24]. (ang.).