Miodunka długolistna
| |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
miodunka długolistna | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Pulmonaria longifolia (Bastard) Boreau Fl. Centre France ed. 3, 2: 460 1857[3] | |||
| Synonimy | |||
| |||
Miodunka długolistna[4] (Pulmonaria longifolia (Bastard) Boreau) – gatunek roślin z rodziny ogórecznikowatych (Boraginaceae). Występuje naturalnie w Wielkiej Brytanii (południowa Anglia), Holandii, Belgii, Francji, Hiszpanii oraz Portugalii[4][5][6]. Ponadto jest uprawiany jako roślina ozdobna[5]. We Francji występuje w całym kraju, jednak we wschodniej części jest rzadko spotykany[6].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Pokrój
- Zimozielona bylina dorastająca do 10–50 cm wysokości[7]. Łodyga jest prosta, relatywnie gruba, pokryta grubym, szczeciniastym i gruczołowatym owłosieniem o białawej barwie i długości 0,4–1,5 mm, pozbawiona łusek u nasady[4][6][7][8]. Kłącza osiągają 1,4–9,6 (jednak najczęściej 2,7–4,4) cm długości i 0,5–1,5 (jednak najczęściej 0,7–1,3) cm szerokości[7].
- Liście
- Dojrzałe liście odziomkowe są nieco szorstkie, mierzą 20–55 cm długości i 2,5–5,5 cm szerokości, pokryte są białymi lub bladozielonymi plamkami na górnej powierzchni, mają wąsko lancetowaty kształt, z nasadą powoli zbiegającą po ogonku i spiczastym wierzchołkiem[4][6][7][8]. Blaszka liściowa jest 6–9 razy dłuższa niż szeroka, po obu stronach mniej lub bardziej pokryta gruczołami. Ogonek liściowy jest skrzydlaty, krótszy niż blaszka. Liści łodygowych jest 7–9, są siedzące (nasadą w połowie obejmujące łodygę), mają jajowato lancetowaty kształt ze spiczastym wierzchołkiem, mierzą 5,3–6,7 (maksymalnie 8,1) cm długości i 2,1 cm szerokości[4][6][7].
- Kwiaty
- Zebrane są po 1–5 w rozgałęzione, gruczołowato owłosione, gęste wierzchotki, z których każda zawiera po 10–40 pojedynczych kwiatów[6][7][8]. Kwiatostany osadzone są na szypułkach o długości 2,9–5,8 mm[7]. Kielich mierzy 7,1–11,9 mm długości, ma długie ostro zakończone klapy (o długości 1,5–3,8 mm), z wcięciami między nimi niemal do połowy jego długości[6][7][8]. Korona kwiatu ma lejkowaty kształt i 10,2–15,2 mm długości, składa się z 5 płatków, początkowo mają różowoczerwoną barwę, lecz z czasem stają się niebieskie lub fioletowe, mają 5 wiązek włosków w gardzieli tworząc pierścień[7][8]. Nitki pręcików osiągają 1,5–2 mm długości, a pylniki są długie na 1–2 mm[7]. Owocolistki są silnie skompresowane[6].
- Owoce
- Silnie spłaszczone, połyskujące orzeszki o średnicy 1,2–2,7 mm[4][7]. Zawierają po 4 nasiona[8].
- Gatunki podobne
- Roślina jest podobna do gatunku P. affinis, który różni się blaszką liści odziomkowych – ma ona owalny kształt, z ostro zakończonym wierzchołkiem i nasadą gwałtownie zbiegającą po skrzydlatym ogonku[8].
Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]
Rośnie w lasach mieszanych oraz zaroślach – przy alejach, na polanach lub jego skraju, często w pobliżu cieków wodnych, na wysokości do 1600 m n.p.m.[4][7][8] Występuje na podłożu bogatym w składniki odżywcze[8]. Preferuje gleby o lekko kwaśnym odczynie[6]. Najlepiej rośnie na stanowiskach w półcieniu[8]. Występuje w 5. strefie mrozoodporności[4]. Kwitnie od lutego do czerwca[8].
Zmienność[edytuj | edytuj kod]
Według niektórych źródeł miodunka długolistna ma 3 podgatunki, jednak ich status nie został potwierdzony[3][7].
Ponadto w uprawie obecne są kultywary:
- 'Bertram Anderson' – blaszka liściowa jest skórzasta, wąska, pokryta licznymi plamkami o srebrzystej barwie[4],
- 'Diana Clare' – blaszka liściowa ma zieloną barwę ze srebrzystymi plamkami. Kwiaty są relatywnie duże, o niebieskofioletowej barwie[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-03-30] (ang.).
- ↑ a b c Pulmonaria longifolia (Bastard) Boreau. The Plant List. [dostęp 2017-03-30]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j B. Grabowska, T. Kubala: Encyklopedia bylin, tom II, K–Z. Poznań: Zysk i S-ka, 2012, s. 726. ISBN 978-83-7506-846-7. (pol.).
- ↑ a b Taxon: Pulmonaria longifolia (T. Bastard) Boreau. U.S. National Plant Germplasm System. [dostęp 2017-03-30]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i Pulmonaria longifolia (Bastard) Boreau. Tela botanica. [dostęp 2017-03-30]. (fr.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m 7. Pulmonaria L.. Flora Iberica. [dostęp 2017-03-31]. (hiszp.).
- ↑ a b c d e f g h i j k G. Guillot, G. Eyssartier: L'Indispensable guide de l'amoureux des fleurs sauvages. Belin, 2016, s. 436. ISBN 978-2-7011-9661-9. (fr.).
Identyfikatory zewnętrzne: