Nieszawski Przełom Wisły
| Megaregion | |
|---|---|
| Prowincja | |
| Podprowincja | |
| Makroregion | |
| Mezoregion |
Nieszawski Przełom Wisły |
| Zajmowane jednostki administracyjne |
Nieszawski Przełom Wisły (315.37) – region geograficzny o krajobrazie doliny rzecznej położony w środkowej Polsce, w województwie kujawsko-pomorskim, obejmujący dolinę rzeki Wisły w okolicach Nieszawy. Wyodrębniony jako mezoregion z indeksem 315.37 w ramach wieloautorskiej regionalizacji fizycznogeograficznej Polski z 2018 roku. Stanowi część makroregionu Pradoliny Toruńsko-Eberswaldzkiej[1].
Środowisko przyrodnicze[edytuj | edytuj kod]
Mezoregion obejmuje stosunkowo niewielki obszar o powierzchni 184 km², długości ok. 22 km i szerokości 6–9 km. Pod względem ukształtowania terenu jest to zwężenie doliny Wisły na odcinku między Włocławkiem a Nieszawą, tworzące rodzaj przełomu, który rozdziela wysoczyzny morenowe budujące mezoregiony Równiny Inowrocławskiej na zachodzie i Pojezierza Dobrzyńskiego na wschodzie. Za Nieszawą, w kierunku północnym, dolina Wisły rozszerza się i przechodzi w Kotlinę Toruńską, natomiast na południu, przed Włocławkiem, rzeczona dolina formuje także szerszą Kotlinę Płocką[1].
Nieszawski Przełom Wisły jest doliną zbudowaną z teras rzecznych powstałych na piaskach i żwirach. Terasy te osiągają wysokości bezwzględne w przedziale 40–80 m n.p.m. Miejscami występują wydmy. Wśród gleb przeważają utwory rdzawe i bielicowe. Na powierzchni dominująca formą pokrycia terenu są bory sosnowe, uzupełnione lasami łęgowymi. Najcenniejszy przyrodniczo fragment lasów objęto ochroną rezerwatową jako Bór Wąkole[1].
Różnice w podziałach geograficznych[edytuj | edytuj kod]
Mezoregion Nieszawskiego Przełomu Wisły nie został wyróżniony w regionalizacji fizycznogeograficznej Polski autorstwa Jerzego Kondrackiego z 1994 roku. Według tamtego podziału omawiany obszar wchodził w skład dwóch mezoregionów – Kotliny Toruńskiej i Kotliny Płockiej[2]. W nowym podziale fizycznogeograficznym z 2018 roku przyjęto założenie, że wyróżniające się przełomy dolin rzecznych stanowią odrębne mezoregiony, co zresztą do pewnego stopnia zrealizował już Jerzy Kondracki wyszczególniając w swoim opracowaniu takie mezoregiony jak Lubuski Przełom Odry czy Poznański Przełom Warty[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Rafał Kot i inni, Pradolina Toruńsko-Eberswaldzka (315.3), [w:] Andrzej Richling i inni red., Regionalna geografia fizyczna Polski, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 2021, s. 162–170.
- ↑ Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, wyd. 3, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, s. 124–125, 130–134.
- ↑ Rafał Kot, Delimitacja dolinnych mezoregionów fizycznogeograficznych na przykładzie odcinka Pradoliny Toruńsko-Eberswaldzkiej między Włocławkiem a Nakłem nad Notecią, [w:] Mariusz Kistowski, Urszula Myga-Piątek, Jerzy Solon (red.), Studia nad regionalizacją fizycznogeograficzną Polski, Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, 2018, s. 81–86.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Mapa regionalizacji Polski z 2018 r. jako warstwa geoportalu „Geoserwis GDOŚ” w folderze „Inne dane środowiskowe”, warstwa „Mezoregiony fizycznogeograficzne”.