Obrożnik górski
| Dicrostonyx nunatakensis[1] | |||
| Youngman, 1967 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
obrożnik górski | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Obrożnik górski[4] (Dicrostonyx nunatakensis) – gatunek ssaka z podrodziny karczowników (Arvicolinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Obrożnik górski występuje endemicznie w górach Ogilvie, w północnym Jukonie, w Kanadzie[5].
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1967 roku amerykański zoolog Phillip Merrill Youngman nadając mu nazwę Dicrostonyx torquatus nunatakensis[2]. Holotyp pochodził z obszaru 20 mi (30 km) na południe od Chapman Lake (64°35’N, 138°13’W), na wysokości 5500 stóp (1646 m), w Jukonie, w Kanadzie[6].
Uważa się, że D. nunatakensis jest izolowanym plejstoceńskim reliktem, który od dawna znajduje się na nunatakach lodowcowych (skalistych, odsłoniętych grzbietach górskich) i jest odizolowany od innych populacji Dicrostonyx[5]. Tylko 16 okazów pochodzi z góry Trapper i Seela Range w górach Ogilvie, ale region ten był badany w ograniczonym zakresie[5]. Zachodzi potrzeba bardziej systematycznych prac nad kompleksem D. groenlandicus, aby w pełni zrozumieć granice gatunkowe[5]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy[5].
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Dicrostonyx: gr. δικρος dikros „rozwidlony”; ονυξ onux, ονυχος onukhos „pazur”[7].
- nunatakensis: grenlandzka nazwa nunatak oznaczająca „szczyt pojawiający się nad lodowcem”[2].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała (bez ogona) 117–118 mm, długość ogona 11–12 mm; brak szczegółowych danych dotyczących masy ciała[8].
Biologia[edytuj | edytuj kod]
Zwierzęta te zamieszkują skalistą tundrę piętra alpejskiego w górach Ogilvie. Prawdopodobnie zostały odizolowane od pokrewnych lemingów z arktycznej tundry wraz z ociepleniem klimatu ok. 10 000 lat temu[3][6].
Populacja[edytuj | edytuj kod]
Jest to gatunek najmniejszej troski, gdyż wprawdzie ma ograniczony zasięg występowania, ale jest na nim bardzo pospolity i nie są znane zagrożenia dla jego populacji[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Dicrostonyx nunatakensis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c P.M. Youngman. A new subspecies of varying lemming, Dicrostonyx torquatus (Pallas), from Yukon Territory (Mammalia, Rodentia). „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 80, s. 31, 1967. (ang.).
- ↑ a b c F. Cassola, Dicrostonyx nunatakensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-2 [dostęp 2021-11-20] (ang.).
- ↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 236. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b c d e C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 344. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ a b D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Dicrostonyx nunatakensis. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-11-20].
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 229, 1904. (ang.).
- ↑ U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 298. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).